Ηλεκτρονικό τσιγάρο: να το εμπιστευτώ;
Τα τελευταία χρόνια έχει κατακλύσει την Ευρώπη ενώ η διάδοσή του σε ολόκληρο τον κόσμο είναι θεαματική. Ο λόγος για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, μία εναλλακτική μορφή καπνίσματος χωρίς την πίσσα και τις άλλες τοξικές ουσίες που περιέχονται στα παραδοσιακά τσιγάρα. Στην πραγματικότητα πρόκειται για μία συσκευή που λειτουργεί με μπαταρία και δημιουργεί ένα εκνέφωμα σαν ατμό, που περιέχει νικοτίνη. Η πρόσφατη εξάπλωσή του στη χώρα μας είναι θεαματική, βοηθώντας τους καπνιστές να ξεφύγουν από αυτή την πολύ βλαβερή συνήθεια. Άλλωστε, από τη στιγμή που βγήκε στις αγορές, ο σκοπός του ήταν να βάλει τέλος στις βλαβερές επιπτώσεις του τσιγάρου. Τα κατάφερε όμως;
Είναι εξίσου βλαβερό
Παρά το γεγονός ότι στην αρχή η εξάπλωση του ηλεκτρονικού τσιγάρου ξεκίνησε με καλούς οιωνούς, πρόσφατες ιατρικές μελέτες προειδοποιούν πως δεν είναι μέθοδος διακοπής και υποκατάστασης του καπνίσματος, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για εξίσου βλαβερές συνέπειες στην υγεία με αυτές του κανονικού τσιγάρου. Πιο συγκεκριμένα, μελέτη του 2012 από την Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, έδειξε τις δυσάρεστες επιπτώσεις του ηλεκτρονικού τσιγάρου στους πνεύμονες. Η καθηγήτρια Ιατρικής κ. Χριστίνα Γκράτζιου, μέλος της ερευνητικής ομάδας και πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου του Καπνίσματος στην Ευρωπαϊκή Πνευμονολογική Εταιρεία, δήλωσε ότι: «Καταγράψαμε μια άμεση αύξηση στην αντίσταση των αεραγωγών […] η οποία υποδηλώνει ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μπορούν να προκαλέσουν άμεσες βλάβες μετά το κάπνισμα της συσκευής».
Το εύρημα αυτό φανερώνει πως το ηλεκτρονικό τσιγάρο μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια αναπνευστικά προβλήματα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, παρόμοιες με εκείνες του κανονικού τσιγάρου.
Παρόλα αυτά, το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει διαδοθεί πολύ στους καπνίζοντες που επιθυμούν να απαλλαγούν από τη συνήθεια του παραδοσιακού καπνίσματος, πιθανόν επειδή πρόκειται για μία εύκολη, ευχάριστη και απολαυστική διαδικασία που δεν ενοχλεί τους μη- καπνίζοντες, όπως ο καπνός από τα παραδοσιακά τσιγάρα. Επιπλέον, η επιλογή «γεύσης» και αρώματος του εκνεφώματος που εισπνέουν, σίγουρα μετράει πολλούς πόντους υπέρ του ηλεκτρονικού τσιγάρου.
Τα τελευταία επιστημονικά ευρήματα όμως σχετικά με την ασφάλειά του μας προτείνουν να είμαστε επιφυλακτικοί και να μην το εμπιστευόμαστε με «κλειστά μάτια», καθώς η υγεία μας είναι πολύτιμη και πρέπει να τη διαφυλάσσουμε με κάθε μέσον.
Τι ισχύει με βάση τη νομοθεσία;
Το 2016 πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες αυστηρή αναθεώρηση της Οδηγίας για τα προϊόντα καπνού, εντάσσοντας και το ηλεκτρονικό τσιγάρο, εξισώνοντάς το με το κανονικό, εφόσον περιέχει έως και 20mg/ml νικοτίνης που είναι και το ανώτατο επιτρεπτό όριο. Έτσι λοιπόν, τα κράτη- μέλη της ΕΕ, όπως και η χώρα μας, έσπευσαν να περάσουν τους νέους κανόνες που, μεταξύ άλλων, ορίζουν ότι θα απαγορεύεται η διαφήμιση των ηλεκτρονικών τσιγάρων με κάθε τρόπο, πάνω στις συσκευασίες θα υπάρχουν προειδοποιήσεις για την υγεία καλύπτοντας το 30% αυτών, τα μπουκάλια με τα υγρά αναπλήρωσης που περιέχουν νικοτίνη δεν θα πρέπει να ξεπερνούν τα 10ml, ενώ κάθε τέτοιο προϊόν θα ελέγχεται, θα αδειοδοτείται και θα καταγράφεται προτού κυκλοφορήσει.
Όσον αφορά τη δημόσια χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων, η ΕΕ δεν έχει δώσει κάποια σχετική οδηγία, επομένως είναι στην ευχέρεια των εθνικών κυβερνήσεων να αποφασίσουν γι΄ αυτό. Έτσι, στην Αγγλία, την Ιρλανδία, την Ισπανία και την Ολλανδία, το άτμισμα επιτρέπεται παντού. Στην Εσθονία δεν επιτρέπεται στους εκπαιδευτικούς χώρους, στην Γαλλία δεν επιτρέπεται στους εκπαιδευτικούς χώρους και τα δημόσια μέσα μεταφοράς, στην Ιταλία δεν επιτρέπεται στους εκπαιδευτικούς χώρους και σε συγκεκριμένους χώρους υγείας, ενώ στο Λουξεμβούργο δεν επιτρέπεται στα εκπαιδευτικά ιδρύματα και ισχύουν ορισμένοι περιορισμοί στους χώρους εστίασης.
Στη χώρα μας, η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου απαγορεύεται σε όλους τους δημόσιους χώρους, όπως επίσης οι ανήλικοι απαγορεύεται να κάνουν χρήση αυτού, σύμφωνα με τον νόμο 4419/2016.