Η περίοδος της Εφηβείας. Γονείς… ψυχραιμία!
Η εφηβεία είναι μία περίοδος στη ζωή του ανθρώπου όπου συντελούνται ραγδαίες βιολογικές, σωματικές, ψυχοσυναισθηματικές και κοινωνικές αλλαγές. Πρώτα από όλα ξεκινάει περίπου το τέλος της πρώτης δεκαετίας του παιδιού (Ε, ΣΤ’ Δημοτικού), και τελειώνει με την είσοδο στην πρώιμη ενηλικίωση, που πραγματοποιείται περίπου στην δεύτερη δεκαετία, γύρω στα 19.
Η είσοδος στην εφηβεία σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να έρθει νωρίς ή και να αργήσει, γεγονός που εξαρτάται τόσο από γενετικούς και βιολογικούς παράγοντες, όσο και από περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά. Κοινώς, παίζουν καθοριστικό ρόλο οι ορμόνες και η ανάπτυξη του παιδιού, αλλά και τα ερεθίσματα που λαμβάνει μέσω του περιβάλλοντός του. Για παράδειγμα, τα υψηλά επίπεδα σωματικής άσκησης στα κορίτσια καθυστερούν την έναρξη της εμμηνόρροιας, ενώ το οικογενειακό στρες συνδέεται με την πρόωρη εμφάνισή της.
Επιπλέον παρατηρούνται διαφορές στην επίδραση στα δύο φύλα, όσον αφορά την πρόωρη ανάπτυξη της σεξουαλικής ωρίμανσης. Συγκεκριμένα, έχει σημειωθεί ότι έχει αρνητικό αντίκτυπο στα κορίτσια σε αντίθεση με τα αγόρια. Βέβαια, σε τέτοια ζητήματα θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη και το πολιτισμικό στοιχείο.
Συνοπτικά λοιπόν, έχουμε μία περίοδο μεγάλων βιολογικών αλλαγών τόσο για τα αγόρια όσο και για τα κορίτσια, που οδηγούν στην σεξουαλική ωρίμανση. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν την κοινωνική θέση του παιδιού απέναντι στους συνομηλίκους του και τους ενήλικες. Η κοινωνική ζωή αναδιοργανώνεται σημαντικά και παρατηρείται ότι, οι έφηβοι θέλουν να περνούν περισσότερο χρόνο με τους συνομηλίκους τους, απορρίπτουν την καθοδήγηση των ενηλίκων, την οποία και αμφισβητούν, αυξάνουν τις συναλλαγές του με το άλλο φύλο, και τέλος επιθυμούν να ενταχθούν και να ανήκουν σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες. Όλες οι παραπάνω συμπεριφορές είναι απόλυτα φυσιολογικές και θα πρέπει να γίνονται αποδεκτές από τους γονείς, οι οποίοι πολύ συχνά πανικοβάλλονται στη θέα όλων αυτών των αλλαγών. Η επιρρέπεια των εφήβων από τις κοινωνικές τους επαφές με τους συνομηλίκους είναι έντονη στην περίοδο της εφηβείας, γεγονός που επιβεβαιώνει τη φυσιολογική ανάπτυξη του εφήβου.
Η αλλοίωση που υφίστανται οι σχέσεις εφήβου-γονιού αποτελούν μία περιστασιακή περίοδο που αντανακλά αφενός την ανάγκη του εφήβου να ‘’ξεχωρίσει’’ και να μεγαλώσει, και αφετέρου τον φόβο του γονιού που συμβαίνει όλο αυτό. Στην ουσία, τους δένουν οι ίδιες αξίες, παρά τα όσα φαίνονται και ο διάλογος είναι η καλύτερη μέθοδος επίλυσης των διαφωνιών. Οι συγκρούσεις και οι απορρίψεις μόνο δυναμιτίζουν το οικογενειακό περιβάλλον και οδηγούν σε λανθασμένα συμπεράσματα. Ένας γονιός που χάνει την ψυχραιμία του και λέει πράγματα που δεν εννοεί, τα οποία όμως σημαδεύουν το έφηβο παιδί του, μόνο κακό μπορεί να του προκαλέσει στο μέλλον, γιατί το παιδί θα τα πιστέψει και θα απογοητευθεί, αισθανόμενο ότι δεν το αποδέχονται. Ίσως η σύγχυση προκαλείται ακριβώς γιατί η εφηβεία είναι η περίοδος στην οποία το παιδί δεν είναι παιδί, αλλά ούτε και ενήλικας. Άρα η κατανόηση θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη όσον αφορά αυτές τις δύο πλευρές.
Ακούστε τον, αφήστε τον να αντιδράσει, να διαφοροποιηθεί, να χτίσει την αυτοεκτίμησή του-μόνο καλό θα του κάνει να διαμορφώσει την δική του άποψη-, αποδεχτείτε τον και ναι ίσως ήρθε η ώρα να τον εμπιστευτείτε…
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κ. Μιχαλοπούλου, Ψυχολόγο, BSc University of Crete. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ. Επικοινωνήστε με την κ. Μιχαλοπούλου στο dimitra89mix@hotmail.com»