Η μουσική εκπαίδευση διαμορφώνει τον εγκέφαλο των παιδιών
Μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου Northwestern δείχνει ότι η μουσική κατάρτιση στην παιδική ηλικία βελτιώνει τις λειτουργίες του εγκεφάλου στην ενήλικη ζωή, όταν πρόκειται για την ακρόαση και την πολύπλοκη επεξεργασία του ήχου. Η μελέτη με τίτλο A Little Goes a Long Way: How the Adult Brain is Shaped by Musical Training in Childhood δημοσιεύθηκε στο τεύχος 22 του περιοδικού Journal of Neuroscience.
Κατά την τελευταία δεκαετία, η επίδραση της μουσικής στον εγκέφαλο έχει αποτελέσει ένα σημαντικό πεδίο επιστημονικής μελέτης. Μερικοί ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Northwestern έχουν για πρώτη φορά διεξαγάγει μελέτη για να εκτιμηθεί η επίδραση της μουσικής στα παιδιά που έχουν σταματήσει να παίζουν ένα μουσικό όργανο μετά από λίγα μόνο χρόνια, κάτι που συμβαίνει συχνά κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Ανακάλυψαν ότι οι ενήλικες που είχαν λάβει από 1 έως 5 χρόνια μουσικής εκπαίδευσης ως παιδιά είχαν καλύτερες εγκεφαλικές αντιδράσεις σε σύνθετους ήχους από τους συνομηλίκους τους χωρίς μουσική εκπαίδευση.
Ανακάλυψαν, επίσης, ότι τα άτομα με μουσική κατάρτιση κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας ήταν πιο αποτελεσματικά στο να εντοπίζουν τη χαμηλότερη συχνότητα του ήχου, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ομιλία και την αντίληψη της μουσικής και του ήχου μέσα σε ένα πολύπλοκο και θορυβώδες περιβάλλον.
Η Nina Kraus, καθηγήτρια της Νευροβιολογίας, της Φυσιολογίας και Επικοινωνίας Επιστημών στο Northwestern, δήλωσε: «Επομένως, η μουσική παιδεία κάνει τα παιδιά καλύτερους ακροατές αργότερα στη ζωή, με βάση αυτά που ήδη γνωρίζουμε σχετικά με τους τρόπους που η μουσική συμβάλλει στη διαμόρφωση του εγκεφάλου. Αυτή η μελέτη προτείνει ότι τα βραχυπρόθεσμα μαθήματα μουσικής ενισχύουν τη διά βίου μάθηση και ακρόαση. Επιπλέον, η έρευνα δίνει απάντηση στο ερώτημα που έχει κάθε γονέας στο μυαλό του: “Θα ωφελήσει το παιδί μου αν παίζει μουσική για ένα μικρό διάστημα, αλλά στη συνέχεια σταματήσει;”»
Στη νέα μελέτη τους, η ερευνητική ομάδα εξέτασε νέους ενήλικες που έλαβαν μαθήματα μουσικής με διαφορετική διάρκεια κατά το παρελθόν μετρώντας τα ηλεκτρικά σήματα από το ακουστικό στέλεχος και απαντώντας σε οκτώ σύνθετους ήχους που ακούγονται στο γήπεδο. Δεδομένου ότι τα σήματα του εγκεφάλου είναι μια αληθινή αναπαράσταση του ηχητικού σήματος, η ομάδα ήταν σε θέση να καθορίσει πώς το νευρικό σύστημα συλλαμβάνει βασικά στοιχεία του ήχου και πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί ή να αποδυναμωθεί σε διαφορετικούς ανθρώπους με διάφορους βαθμούς ικανότητας και εμπειρίας.
Πιο ειδικά, οι ερευνητές χώρισαν 45 ενήλικες σε τρεις ομάδες ανάλογα με τη μουσική διδασκαλία του παρελθόντος. Η πρώτη ομάδα δεν παρακολούθησε κανένα μάθημα μουσικής, η δεύτερη ομάδα είχε λάβει από 1 έως 5 χρόνια μουσική παιδεία και η τρίτη ομάδα είχε λάβει από 6 έως 11 χρόνια μουσική εκπαίδευση κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας. Οι συμμετέχοντες και στις δύο μουσικές ομάδες ξεκίνησαν μαθήματα μουσικής γύρω στην ηλικία των 9 ετών. Όπως ήταν αναμενόμενο, η ομάδα των ερευνητών διαπίστωσε ότι η μουσική εκπαίδευση κατά την παιδική ηλικία είχε ως αποτέλεσμα μία πιο ισχυρή νευρική επεξεργασία των ήχων κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωής.
Η Kraus δήλωσε: «Από αυτή την έρευνα συμπεραίνουμε ότι τα μαθήματα μουσικής επιβεβαίωσαν επίσης πλεονεκτήματα για το πώς αντιλαμβάνεται και αντιμετωπίζει κανείς τους ήχους σε καθημερινές καταστάσεις επικοινωνίας, όπως σε θορυβώδη εστιατόρια ή μέρη».
Μάλιστα, προηγούμενες μελέτες από την Kraus και την ομάδα της αξιολόγησαν τις επιπτώσεις της δίγλωσσης ανατροφής και των μακροπρόθεσμων μαθημάτων μουσικής στις αλλαγές του εγκεφάλου μετά από αρκετές εβδομάδες εντατικών ακουστικών εμπειριών.
Όταν οι επιστήμονες κατανοήσουν την ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάξει και πώς διατηρούνται αυτές οι αλλαγές, θα είναι σε θέση να αναπτύξουν αποτελεσματικά και μακροχρόνια εκπαιδευτικά προγράμματα αποκατάστασης βασισμένων στην ακουστική.