«Η μηχανή του νου» του Colin Blakemore

Ένα βιβλίο που μας ξεναγεί στις διάφορες «περιοχές» του ανθρώπινου εγκεφάλου, οι οποίες μας επηρεάζουν με τις λειτουργίες τους χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε.

Ο Sir Colin Brian Blakemore, βρετανός νευροβιολόγος, με ειδίκευση στην όραση και την ανάπτυξη του εγκεφάλου, είναι καθηγητής Νευροεπιστήμης και Φιλοσοφίας στη Σχολή Προηγμένων Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (School of Advanced Study, University of London).

Η συμβολή του στη νευροεπιστήμη είναι ο ρόλος που έπαιξε στην καθιέρωση της έννοιας της νευρωνικής πλαστικότητας, της ικανότητας δηλαδή του εγκεφάλου να αναδιοργανώνεται ως αποτέλεσμα της δραστηριότητας που διέρχεται από τις συνδέσεις του.

Ο Blakemore ήταν ένας από τους πρώτους, στα τέλη της δεκαετίας του 1960, που απέδειξαν ότι το οπτικό τμήμα του εγκεφαλικού φλοιού υφίσταται ενεργά μια προσαρμοστική αλλαγή κατά τη διάρκεια μιας κρίσιμης περιόδου λίγο μετά τη γέννηση, και υποστήριξε ότι αυτό βοηθά τον εγκέφαλο να ταιριάζει με το αισθητηριακό του περιβάλλον. Στη συνέχεια έδειξε ότι τέτοια πλαστικότητα προκύπτει από αλλαγές στο σχήμα και τη δομή των νευρικών κυττάρων και την κατανομή των νευρικών ινών, καθώς και από τον επιλεκτικό θάνατο των νευρικών κυττάρων.

Στο βιβλίο του «Η μηχανή του νου» κάνει μια ανασκόπηση του ανθρώπινου εγκεφάλου, και ίσως και αυτού που αποκαλούμε συνείδηση. Αναφέρεται σε επιστήμονες που έχουν αφήσει το στίγμα τους (ψυχολόγους, ψυχιάτρους, νευρολόγους και άλλους ερευνητές), καθώς και σε πειράματα που έχουν αφήσει εποχή και έχουν βοηθήσει στην κατανόηση των περίπλοκων και δυσνόητων λειτουργιών του εγκεφάλου.

Ο συγγραφέας μας εξηγεί, με απλά, σχετικά, λόγια, τη μάθηση, τη γλώσσα, την όραση, την εξάρτηση, τον πόνο, τη συμπεριφορά μας -πάντα έως εκεί όπου έχει προχωρήσει η επιστήμη. Στο τέλος, θέτει το ερώτημα που πιθανώς ετοίμαζε σε όλες τις προηγούμενες σελίδες του βιβλίου του: Υπάρχει ελεύθερη βούληση;

Το βιβλίο μάς δίνει μια εικόνα του ανθρώπου: τις λειτουργίες του, τις ικανότητές του, το πόσο τρωτός αλλά και πόσο ευέλικτος είναι και, χωρίς να τον τοποθετεί ως κορωνίδα της δημιουργίας, αφήνει να εννοηθεί ότι οι δυνατότητές του είναι εν δυνάμει απέραντες όσο και ο κόσμος.

Συντάκτης: Μάριαμ Συρεγγέλα,

Influence:

Έχει σπουδάσει ψυχολογία με μεταπτυχιακές σπουδές στο Illinois Institute of Technology (USA) και Surrey University (UK). Έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα και στο Ιράν…