Η Μεταμόρφωση
Ο Γκρέγκορ ξυπνά ένα πρωί και συνειδητοποιεί με τρόμο ότι έχει μεταμορφωθεί σε κατσαρίδα. Στη συνέχεια, παρακολουθούμε πώς διαμορφώνονται οι ισορροπίες στην οικογένειά του μετά από αυτό το απίστευτο περιστατικό. Πριν τη μεταμόρφωσή του, ήταν το μόνο οικονομικό στήριγμα των γονιών και της μικρής του αδελφής. Μετά τη μεταμόρφωση αναγκάζονται να δουλέψουν και τα τρία προστατευόμενα μέλη της οικογένειας Σάμσα για να τα βγάλουν πέρα. Επιπρόσθετα, αναγκάζονται να νοικιάσουν ένα δωμάτιο σε κάποιους για να συμπληρώσουν το οικογενειακό εισόδημα.
Από την αρχή, οι γονείς του Γκρέγκορ, ανήμποροι να διαχειριστούν την κατάσταση του γιού τους, μένουν αμέτοχοι και απαθείς. Ο πατέρας απόμακρος και εχθρικός και η μητέρα συντετριμμένη και έτοιμη να καταρρεύσει από νευρικό κλονισμό. Η αδελφή του παίρνει την κατάσταση στα χέρια της και αρχίζει να φροντίζει τον πολύτιμο αδελφό της. Του καθαρίζει το δωμάτιο και φροντίζει για την τροφή του. Καθώς περνάει ο καιρός, παραιτείται και η ίδια. Το δωμάτιο του Γκρέγκορ γίνεται αποθήκη, δεν προσέχει κανείς αν έχει φάει κάτι και τον έχουν αποκλεισμένο στο δωμάτιο του. Στο τέλος, ο Γκρέγκορ πεθαίνει από ασιτία και η οικογένεια λυτρώνεται. Στην τελευταία εικόνα του βιβλίου, βλέπουμε την οικογένεια εκτός σπιτιού να κάνει σχέδια για το μέλλον της κόρης που έχει φτάσει πλέον σε ηλικία γάμου.
Με τη Μεταμόρφωση ο Φρανς Κάφκα κάνει ένα σχολιασμό για την κοινωνία, στην οποία ζει. Η οικογένεια εξαρτάται από τη δουλειά του γιου. Ο γιος έχει βουτηχτεί σε μια ζωή ανιαρή και γεμάτη «πρέπει», που τον έχουν κάνει να χάσει τον εαυτό του. Η αδελφή του δεν μπορεί να ακολουθήσει το όνειρο της να σπουδάσει βιολί, γιατί είναι ένας δρόμος πολυέξοδος, τον οποίο δεν μπορεί να της προσφέρει η οικογένεια. Οι γονείς, κουρασμένοι από τη ζωή, παραιτούνται στην αγκαλιά του γιου για φροντίδα και στήριξη. Η δομή της οικογένειας καταρρέει, μόλις γίνεται το αναπάντεχο και σουρεαλιστικό περιστατικό: αλλάζει μορφή ο γιος. Ο Κάφκα με αυτήν τη νουβέλα, κάνει έναν ευθύ κριτικό σχολιασμό στην προβληματική σχέση που είχε με τον πατέρα του. Δεν είναι τυχαίο ότι είναι από τα λίγα έργα του, που άφησε να εκδοθούν, ενώ ήταν εν ζωή. Με το κείμενο αυτό καταφέρνει να αντιπαραβάλει, εκτός από τον εαυτό του με τον ήρωα, και όλους τους ανθρώπους που είναι εγκλωβισμένοι σε μια ζωή γεμάτη «πρέπει», αποστειρωμένη από όνειρα και φιλοδοξίες. Οι περισσότεροι άνθρωποι, όπως ακριβώς και ο Γκρέγκορ, είναι δουλικοί και δέχονται κάποιες άσχημες και πολλές φορές απάνθρωπες καταστάσεις, γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς.
Ο Φρανς Κάφκα είναι ένας πολύ χαρισματικός συγγραφέας, ο οποίος με τη γραφή του δημιούργησε εικόνες από τις μελλοντικές κοινωνίες. Ήταν πολύ αυτοκαταστροφικός και αυτό φαίνεται σε όλο το φάσμα του έργου του και στον τρόπο που το διαχειρίστηκε. Τα πιο σπουδαία έργα του, και μερικά από τα σημαντικότερα του περασμένου αιώνα, είδαν το φως της δημοσιότητας λίγο μετά το θάνατο του. Τα δημοσίευσε ένας στενός του φίλος, παρόλο που είχε δώσει ο συγγραφέας εντολή να καταστραφούν. Οι χαρακτήρες των έργων του είναι άνθρωποι κυνηγημένοι και φοβικοί προς τις κοινωνίες στις οποίες ζουν. Ο Κάφκα καταφέρνει να περάσει τις δικές του φοβίες στους ήρωες του με έναν τρόπο υπερβατικό. Υπερβαίνει το κοινωνικό πλαίσιο της εποχής του και φτάνει να θεωρείται ο πλέον σύγχρονος συγγραφέας, με τη διαχρονική και πάντα επίκαιρη γραφή του. Είναι ένας σύγχρονος κοινωνιολόγος, που η αναλυτική του ματιά μάς οδηγεί στον κόσμο του παρόντος και του μέλλοντος. Μάς δίνει μέσα από τα βιβλία του εικόνες από κοινωνίες που δεν απέχουν πολύ από τις σημερινές. Οι ήρωές του είναι όλοι οι αναγνώστες των βιβλίων του, που ξυπνούν μια μέρα και συνειδητοποιούν ότι μέχρι τώρα ζούσαν παγιδευμένοι σε έναν κόσμο που τους δημιουργούσε ασφυξία και που τώρα μόλις το αντιλαμβάνονται, κοιτάζοντας τον καθρέπτη τους και βλέποντας μια κατσαρίδα.
