Φέρνοντας στο νου τον όρο «αργκό», αυτόματα σκεφτόμαστε τη γλώσσα μας και πώς έχει κατακρεουργηθεί από τη νεολαία, που ανά …
Η γλώσσα των νέων την εποχή του διαδικτύου
Καθώς διανύουμε τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα είναι αποδεδειγμένο πως η τεχνολογία και ειδικότερα ο χώρος του διαδικτύου που κυριαρχεί στη ζωή μας, έχει επηρεάσει έντονα και τον τρόπο έκφρασης των εφήβων και γενικότερα της νέας γενιάς.
Ο γραπτός τους λόγος χαρακτηρίζεται από λεξιπενία, έντονα εκφραστικά λάθη, σολοικισμούς και ένδεια επιχειρηματολογίας για θέματα που αφορούν όλους τους τομείς της κοινωνίας.
Από την άλλη, στην προφορική τους επικοινωνία κυριαρχεί ο συνθηματικός και τυποποιημένος λόγος, ενώ το λεξιλόγιό τους κατακλύζεται από ξενόφερτες λέξεις κυρίως αγγλικές. Έτσι το διαδίκτυο δεν έχει κυριαρχήσει μόνο στον τρόπο ψυχαγωγίας και επικοινωνίας, αλλά επιδρά καταλυτικά στη νεανική γλώσσα και έκφραση.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που οδηγούν στην έξαρση του φαινομένου. Πρωταρχικό όμως ρόλο διαδραματίζει η αποστροφή από την ανάγνωση, καθώς το βιβλίο πλέον ταυτίζεται με το σχολείο και τη σχολική επίδοση. Η απομάκρυνση από το βιβλίο αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα της ένδειας του νεανικού γλωσσικού κώδικα.
Σε παλαιότερες εποχές τα παιδιά από τη νηπιακή και προσχολική ηλικία έρχονταν σε επαφή με το «μαγικό κόσμο» των παραμυθιών. Μάθαιναν τις πρώτες λέξεις μέσα από ακούσματα ιστοριών και προσέγγιζαν τις πρώτες αξίες. Στη σύγχρονη εποχή τα tablets και smart phones αντικατέστησαν το κλασικό παραμύθι. Ο πολυσχιδής κόσμος του λεξιλογίου αντικαταστάθηκε από εικόνες και σύντομες φράσεις που στερούν στο άτομο την ποικιλία στην έκφραση.
Το λεξιλόγιο των νέων
Οι έφηβοι στις μέρες μας επικοινωνούν με τηλεγραφικό λόγο. Δεν χαιρετούν πλέον και δεν προσφωνούν ο ένας τον άλλο. Η επικοινωνία τους έγινε ένα «hello bro». Όταν εντοπίζουν κάτι ως κωμικό το χαρακτηρίζουν ως «lol», ενώ κάτι που είναι αποκρουστικό είναι «cringe». Ακόμα και η προβολή μιας ικανότητας ή ενός γνωρίσματος έγινε «φλεξάρω» και η όμορφη και χαλαρωτική στιγμή «τσίλ».
Μέσα από μελέτες έχει αποδειχθεί ότι το βασικό χαρακτηριστικό της γλώσσας των νέων είναι ό,τι εκφράζει και εκφράζεται μέσα στην «παρέα». Έτσι, δεν υπάρχει μια ενιαία γλώσσα. Κάθε παρέα έχει έναν δικό της κώδικα επικοινωνίας, που μπορεί να τον υιοθετήσει από κάποιους άλλους, μέχρι που κάποιες εκφράσεις να υιοθετηθούν από μεγάλο μέρος της νεολαίας, ειδικά με την εξέλιξη της τεχνολογίας της επικοινωνίας. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις ο τρόπος έκφρασής τους αντικατοπτρίζει συχνά και τον τρόπο σκέψης τους.
Βέβαια στις παραπάνω θέσεις υπάρχει και ο αντίλογος. Πολλοί μελετητές ισχυρίζονται πως αυτός ο συγκεκριμένος τρόπος επικοινωνίας των νέων αποβάλλεται κατά την μετα-πανεπιστημιακή περίοδο της ζωής τους. Ειδικά η επαφή τους με την ανώτατη εκπαίδευση και την έρευνα οδηγεί και στην πνευματική ωριμότητα πέρα από την ηλικιακή ωριμότητα. Σταδιακά λοιπόν υιοθετούν έναν άρτιο λόγο και συνειδητοποιούν τη μαγεία του γραπτού λόγου, αλλά και τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας, που τόσο παραμελούν στα χρόνια του αυθορμητισμού και της επαναστατικής διάθεσης που διέπει τα χρόνια της εφηβείας.
