Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρομική Νόσος – Μια πολύ συχνή και χρόνια πάθηση
Μια από τις πιο συχνές παθήσεις του γαστρεντερικού σωλήνα είναι η Γαστοοισοφαγική Παλινδρόμική Νόσος (ΓΟΠN) μαζί ή χωρίς Διαφραγματοκήλη. Είναι το αποτέλεσμα πολλών παραγόντων που άλλοτε υπάρχουν εκ γενετής, ή δημιουργήθηκαν αργότερα. Συμβαίνει στην περιοχή που ενώνονται ο οισοφάγος με τον στόμαχο και έχει σαν αποτέλεσμα να παλινδρομεί (γυρίζει) γαστρικό περιεχόμενο στον οισοφάγο. Αυτή η παλινδρόμηση σε μικρό βαθμό συμβαίνει σε όλους τους ανθρώπους χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.
Στους ενήλικες, σε ποσοστό μέχρι 40%, συχνά μάλιστα επί καθημερινής βάσεως προκαλούνται σοβαρά ενοχλήματα, όπως κάψιμο στο κάτω μέρος του θώρακα, κοντά στην καρδιά που μπορεί να φθάσει μέχρι τον φάρυγγα, συνήθως όταν ξαπλώνουμε. Λόγω του ότι ο πόνος είναι στην περιοχή της καρδιάς, οι ασθενείς φοβούνται ότι οφείλεται σε πάθηση της καρδιάς και αμέσως πηγαίνουν στον Καρδιολόγο. Παρόμοια ενοχλήματα εμφανίζονται και σε άλλες παθήσεις του οισοφάγου και του στομάχου (πχ σπασμός, γαστρίτιδα, έλκος στομάχου – 12δακτύλου, χολολιθίαση).
Επίσης η ΓΟΠΝ προκαλεί ναυτία, εμετό, φούσκωμα μετά το φαγητό, αίσθημα πνιγμονής και βήχα. Αρκετές φορές άτομα με βρογχίτιδα ή άσθμα αποδίδουν το βήχα στην πάθησή τους, ενώ στην πραγματικότητα οφείλεται στην ΓΟΠΝ. Τα μικρά παιδιά ή και οι μεγάλοι λόγω των αναπνευστικών ενοχλημάτων επισκέπτονται συχνότατα τον Παιδίατρο, ή και τον Πνευμονολόγο και συχνά υποβάλλονται σε πολλές και δαπανηρές εξετάσεις. Όταν όμως υπάρχει βρογχίτιδα, ή βρογχικό άσθμα, η ΓΟΠΝ χειροτερεύει τα ενοχλήματα, γι’ αυτό επιβάλλεται η διαπίστωσή της για την ειδική θεραπεία.
Η ΓΟΠΝ επιπλέον μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως: Έλκη και στένωση του οισοφάγου, αιμορραγία, χρόνια αναιμία, καρκίνο, πνευμονίες, χρόνιο βήχα, χρόνια βραχνάδα, τερηδόνα στα δόντια κλπ.
Παρόμοια ενοχλήματα προκαλεί και η Διαφραγματοκήλη. Αυτή δημιουργείται από ανεπάρκεια ενός από τα τρήματα (οπές) του διαφράγματος, με αποτέλεσμα τμήμα του στομάχου να εισέρχεται στο θώρακα.
Ποιες αιτίες προκαλούν και συμβάλλουν στην παλινδρόμηση;
- Τα οινοπνευματώδη ποτά, το κάπνισμα, η υπερκατανάλωση λιπαρών ουσιών, ο καφές, η σοκολάτα κλπ.
- Οι ορμονικές διαταραχές και η παχυσαρκία.
- Η παρουσία Διαφραγματοκήλης.
- Διάφορα φάρμακα όπως η θεοφυλλίνη (για το άσθμα και την ΧΑΠ) και ορισμένα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση, που είναι πολύ διαδεδομένα.
Απλά μέτρα για την αντιμετώπιση της νόσου
Οι ασθενείς πρέπει να αλλάξουν τρόπο και συνήθειες ζωής:
- Να γίνει διακοπή, ή τουλάχιστον περιορισμός του καπνίσματος.
- Να αποφεύγονται τα οινοπνευματώδη ποτά, οι τροφές πλούσιες σε λιπαρά, οι σοκολάτες και το αυξημένο σωματικό βάρος.
- Να μην κοιμόμαστε εάν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον 2 ώρες μετά το φαγητό.
- Να τρώμε μικρά γεύματα και να μασάμε την τροφή αργά.
- Να μην πίνουμε υπερβολικά υγρά και να αποφεύγουμε τα αεριούχα ποτά.
- Να μην φοράμε σφιχτά ρούχα (κορσέδες, στηθόδεσμους κλπ)
- Να μην σηκώνουμε βαριά φορτία, ή να σκύβουμε πολύ.
- Να μην ξαπλώνουμε σε τελείως επίπεδο κρεβάτι. Πρέπει να υψωθεί το κεφάλι του κρεβατιού κατά 10 εκατοστά.
- Να μειώσουμε όσο το δυνατόν το στρες.
Συμπέρασμα: Εάν τα συμπτώματα της ΓΟΠΝ δεν ανακουφίζονται με τα απλά μέτρα, εάν εμφανίζονται 2 ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα και εάν εμφανισθούν επιπλοκές, ΟΛΟΙ οι ασθενείς πρέπει να επισκεφθούν αμέσως τον Ιατρό τους. Συνήθως ξεκινάμε από τον Παθολόγο, ο οποίος θα κατευθύνει τον ασθενή σωστά. Απαραίτητη είναι και η εξέταση από Ειδικό Γαστρεντερολόγο, ο οποίος θα ζητήσει και θα εκτελέσει περαιτέρω εξετάσεις. Η συνηθέστερη εξέταση είναι η Γαστροσκόπηση, όπου θα ληφθούν βιοψίες και θα εξετασθεί η ύπαρξη ή όχι του Ελικοβακτηριδιόυ του Πυλωρού. Επίσης, μπορεί να χρειασθεί να γίνουν και άλλες ειδικές εξετάσεις, όπως η μέτρηση της οξύτητας του Γαστρικού υγρού και μελέτη της κινητικότητας του Οισοφάγου (Μανομετρία).
Σήμερα υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές, με ισχυρά και αποτελεσματικά φάρμακα. Σπανιότερα (ιδιαίτερα σε Διαφραγματοκήλη) μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν ανάγκη από μακροχρόνια η περιοδική αντιμετώπιση της νόσου με φάρμακα. Βασική προϋπόθεση της επιτυχούς θεραπείας είναι να τηρούμε με ευλάβεια τα απλά διαιτητικά μέτρα και την αλλαγή του τρόπου ζωής.
Dr ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΗΛ. ΜΠΟΥΡΑΣ
ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ
ΕΙΔΙΚΕΥΘΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΙΑ
Λ.ΒΕΙΚΟΥ 42, ΓΑΛΑΤΣΙ
ΤΗΛ. 210 2923025 – 210 2912900
