Η επιληψία οδηγεί στην… ποίηση
Μία 76χρονη γυναίκα έχει αναπτύξει μια απίστευτα σπάνια διαταραχή. Έχει την ψυχαναγκαστική ανάγκη να γράφει ποίηση. Ο εγκέφαλός της μελετάται τώρα από τους επιστήμονες που θέλουν να καταλάβουν περισσότερα σχετικά με τη νευρολογική βάση για τη δημιουργικότητα.
Το 2013 η γυναίκα φτάνει σε ένα νοσοκομείο του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς αντιμετώπιζε προβλήματα μνήμης και μία τάση να χάνει τον δρόμο της σε γνωστές τοποθεσίες. Κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια είχε βιώσει περιστασιακά κρίσεις. Διαγνώστηκε με επιληψία του κροταφικού λοβού και της χορηγήθηκε λαμοτριγίνη, φάρμακο που σταμάτησε τις κρίσεις της. Ωστόσο, δεδομένου ότι υποχώρησε, μία παράξενη συμπεριφορά γεννήθηκε. Άρχισε να γράφει ποίηση για πρώτη φορά στη ζωή της, ενώ δεν είχε επιδείξει κανένα ενδιαφέρον στο παρελθόν.
Ξαφνικά η γυναίκα έγραφε 10 έως 15 ποιήματα την ημέρα, ενώ ενοχλούνταν αν κάποιος τη διέκοπτε. Περίπου έξι μήνες μετά σταμάτησε, η επιθυμία να γράφει έγινε λιγότερο ισχυρή, αν και εξακολουθεί να παραμένει σε κάποιο βαθμό.
Αναδιοργάνωση του εγκεφάλου
Οι γιατροί καλούν την έντονη επιθυμία γραφής υπεργραφία. Η υπεργραφία συνήθως συμβαίνει στη σχιζοφρένεια. «Ήταν εξαιρετικά ασυνήθιστο να δει κανείς τέτοια εξαιρετικά δομημένη και δημιουργική υπεργραφία χωρίς καμία άλλη διαταραχή στη συμπεριφορά» σημειώνει ο νευρολόγος της γυναίκας, Jason Warren στο University College του Λονδίνου.
Λοιπόν, τι συνέβαινε; Η ομάδα του Warren εικάζει ότι οι χρόνιες κρίσεις μπορεί να οδηγήσουν σε μια αναδιοργάνωση του κυκλώματος στον εγκέφαλο επιφέροντας μία νέα συμπεριφορά. Σε αυτή την περίπτωση η αναδιοργάνωση συνδέεται με συστήματα γλώσσας που δημιουργούν συναισθηματικές αντιδράσεις και μια αίσθηση ανταμοιβής. Αυτά τα κυκλώματα είναι σχετικά κοντά το ένα στο άλλο στους κροταφικούς λοβούς του εγκεφάλου.
Οι προηγούμενες εκθέσεις έχουν περιγράψει διάφορες αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων με επιληπτικές κρίσεις, και η ομάδα του Warren έχει συνεργαστεί με ένα άλλο πρόσωπο που ανέπτυξε μια λαχτάρα για τη μουσική. Ωστόσο, τα φαινόμενα αυτά παραμένουν ελάχιστα κατανοητά. «Σε τελική ανάλυση η διαλεύκανση των μηχανισμών του εγκεφάλου που εμπλέκονται μπορεί να απαιτούν τεχνικές λειτουργικής απεικόνισης όπως fMRI» λέει.
Εκκεντρική δημιουργικότητα
Ο Warren τονίζει ότι οι μεμονωμένες περιπτώσεις δεν προσφέρουν μερικές φορές κάποια πολύτιμη γνώση για την ανθρώπινη συμπεριφορά.
Για παράδειγμα, η ποίηση για όλους είναι αποτέλεσμα δημιουργικότητας μέσω συνειδητής σκέψης και προσπάθειας. Σε αυτή την περίπτωση, φαίνεται ότι η γυναίκα αυθόρμητα γράφει στίχους με ομοιοκαταληξία. Τα εγκεφαλογραφήματα έδειξαν ότι παρουσίαζε ασυνήθιστη δραστηριότητα στον αριστερό κροταφικό λοβό, που είναι γνωστό ότι είναι το κλειδί για την παραγωγή της γλώσσας και της λεκτικής σκέψης.
«Έτσι, υποθετικά, αυτό θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι υπάρχουν κυκλώματα στον εγκέφαλο που δημιουργούν μία εξαιρετικά δομημένη συμπεριφορά, τα οποία έχουν τεθεί σε λειτουργία κατά κάποιο τρόπο, όπως ένα πρόγραμμα υπολογιστή που έχει ξεκινήσει να παράγει στίχο» λέει ο Γουόρεν. «Είναι πολύ εντυπωσιακό.»
Αυτό το είδος συμπεριφοράς συχνά σχετίζεται με διπολική διαταραχή και μπορεί να οδηγήσει σε μια ανεξέλεγκτη γεμάτη ευφορία απόκριση. Ίσως το βασικό μήνυμα είναι ότι η δημιουργικότητα είναι ιδιόμορφη με τη συμμετοχή αυθόρμητης δραστηριότητας του εγκεφάλου που μπορεί να διεγερθεί ή να απελευθερωθεί με απροσδόκητους τρόπους.
