Η δε γυνή να φοβήται τον… ήλιο
Ο ήλιος είναι ένα απαραίτητο στοιχείο για τη σωστή και υγιή ανάπτυξη του οργανισμού μας. Ειδικά, στη χώρα μας, που υπάρχει σε αφθονία έχουμε τη τύχη να απολαμβάνουμε τα οφέλη του στο μεγαλύτερο μέρος του χρόνου. Εκτός από τα οργανικά και ψυχολογικά οφέλη της ηλιακής ακτινοβολίας στον άνθρωπο, τα ηλιοκαμένα σώματα έχουν γίνει από τη δεκαετία του ΄70 μόδα και πολλοί, ειδικά γυναίκες, απολαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό το ηλιακό χάδι. Πολλές φορές, ωστόσο, απρόσεχτα και χωρίς την απαραίτητη προστασία.
Ο ήλιος, όταν δεν αντιμετωπίζεται με τη δέουσα προσοχή, μπορεί από φίλος να γίνει εχθρός και το άγγιγμα του από χάδι έγκαυμα.
Χρήσιμος φίλος, αλλά και επικίνδυνος
Δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε ότι ο ήλιος έχει και ευεργετικές ιδιότητες τόσο σε κυτταρικό, όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Δερματοπάθειες, όπως η ψωρίαση, η λεύκη και το έκζεμα βελτιώνονται με την έκθεσή μας στον ήλιο. Και φυσικά μην ξεχνάμε τη πολύτιμη βοήθειά του στη παραγωγή βιταμίνης D. Σημαντικό, λοιπόν, είναι η ισορροπία που πρέπει να έχουμε σχετικά με την έκθεση μας. Πρέπει να αντιμετωπίζουμε τον ήλιο ως ένα φίλο μεν, αλλά αρκετά ισχυρό. Να είμαστε προσεχτικοί και να προφυλασσόμαστε συχνά καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι, σε όλα τα πράγματα, έτσι και στον ήλιο, πρέπει να εφαρμόζουμε το «παν μέτρον άριστον».
Οι επιπτώσεις από την ηλιακή ακτινοβολία μπορούν να χωριστούν σε δυο κατηγορίες:
- Στις οξείες, δηλαδή αυτές που εμφανίζονται άμεσα και σύντομα μετά την έκθεση στον ήλιο, και
- Στις χρόνιες, δηλαδή αυτές που εκδηλώνονται αργότερα.
Οι οξείες επιδράσεις του ήλιου στο δέρμα είναι το ηλιακό ερύθημα (κοκκίνισμα) και η επέκταση του, δηλαδή το ηλιακό έγκαυμα. Επίσης, υπάρχουν και λιγότερο συχνές αντιδράσεις, όπως οι φαρμακευτικές δερματοπάθειες, οι οποίες είναι εξανθήματα που εμφανίζονται μετά τη λήψη ορισμένων φαρμάκων και, εν συνεχεία, την έκθεση στον ήλιο. Τέτοια φάρμακα είναι μερικά αντιβιοτικά, ηρεμιστικά, ορμόνες, διουρητικά κ.α. Επίσης, στις οξείες αντιδράσεις μπορούν να συμπεριληφθούν και οι δυσχρωμικές αλλοιώσεις που μπορούν να δημιουργηθούν μετά τη χρήση αρωμάτων και άλλων ουσιών.
Χρόνιες επιπτώσεις του ήλιου
Οι πλέον επικίνδυνες και βλαπτικές επιδράσεις του ήλιου είναι οι χρόνιες, οι οποίες χωρίζονται επίσης σε δυο μεγάλες κατηγορίες: στους καρκίνους του δέρματος και στη γήρανση του δέρματος με όλα τα γνωστά χαρακτηριστικά της.
Τα συνηθέστερα καρκινώματα του δέρματος είναι τα επιθηλιώματα, όπως επίσης και οι προκαρκινικές ακτινικές υπερκερατώσεις. Τα καρκινώματα αυτά είναι αποτέλεσμα της αθροιστικής δράσης του ήλιου στο δέρμα, γι’ αυτό και εμφανίζονται κυρίως σε άτομα μεγάλης ηλικίας και είναι συνήθως πιο έντονα στα εκτεθειμένα μέρη του σώματος (πρόσωπο).
Το κακοήθες μελάνωμα είναι το βαρύτερο καρκίνωμα του δέρματος και συνδέεται όχι τόσο με την αθροιστική δράση του ήλιου στο δέρμα, αλλά περισσότερο με τη διαλείπουσα έκθεση σε αυτόν, δηλαδή με την απότομη έκθεση στον ήλιο κατά τη διάρκεια των διακοπών. Επίσης, συνδέεται και με τα έντονα ηλιακά εγκαύματα κυρίως της παιδικής ηλικίας.
Πώς να προφυλαχθείτε
- Αποφύγετε τον ήλιο από τις 10 το πρωί μέχρι τις 3 το απόγευμα. Προγραμματίστε τις υπαίθριες δραστηριότητές σας νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα.
- Χρησιμοποιήστε καπέλο, μακριά μανίκια και μακριά παντελόνια. όταν είστε στον ήλιο. Οι ομπρέλες, οι τέντες κ.λπ. προστατεύουν επίσης σε σημαντικό βαθμό.
- Χρησιμοποιήστε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας πριν από κάθε έκθεση στον ήλιο και μην ξεχνάτε να το απλώνετε πάλι στο σώμα σας κάθε 2 ώρες εφόσον παραμένετε στον ήλιο. Θυμηθείτε ότι το αντηλιακό πρέπει να ξαναχρησιμοποιείται μετά από κολύμπι, την εφίδρωση κ.λπ.
- Μην ξεχνάτε να χρησιμοποιείτε το αντηλιακό ακόμα και όταν έχει ελαφρά συννεφιά. Ένα μεγάλο ποσοστό ηλιακών ακτινών περνά από τα σύννεφα.
- Άτομα υψηλού κινδύνου για καρκίνο του δέρματος πρέπει να χρησιμοποιούν το αντηλιακό κάθε μέρα.
- Αν αναπτύξετε αλλεργική αντίδραση στο αντηλιακό, αλλάξτε το. Κάποιο από τα υπάρχοντα αντηλιακά θα είναι κατάλληλο για σας.
- Προσέχετε τις επιφάνειες που αντανακλούν στην ηλιακή ακτινοβολία. Η άμμος, το τσιμέντο, ακόμα και το νερό, αντανακλούν μεγάλο μέρος της ακτινοβολίας. Το να μένετε απλά στη σκιά δεν αποτελεί πλήρη προστασία.
- Κρατήστε τα παιδιά μακριά από τον ήλιο. Αρχίστε να χρησιμοποιείτε αντηλιακό για τα παιδιά από την ηλικία των 6 μηνών.
- Διδάξτε τα παιδιά πώς να προστατεύονται από την ήλιο. Η βλαπτική επίδραση του ήλιου αρχίζει αμέσως και είναι αθροιστική.