Η άσκηση να χρηματοδοτείται ως συνταγογραφούμενο φάρμακο

Παραδοσιακά, μεταξύ των φοιτητών της ιατρικής λέγεται ότι μόλις το 50% που κάνουν στην ιατρική ωφελεί πραγματικά τον ασθενή. Καθώς όμως δεν είναι γνωστό ποιο είναι αυτό το 50%, οφείλουν να συνεχίσουν να κάνουν τα πάντα. Πρόκειται για μία λογική στάση, παρόλο που όσο περισσότερες έρευνες δημοσιεύονται, τόσο βελτιώνεται η αναγνώριση του περιττού ποσοστού της ιατρικής.

Εκτιμάται ότι ο υπολογισμός του ωφέλιμου ποσοστού του 50% των υπηρεσιών υγείας μπορεί να είναι μία αισιόδοξη εκτίμηση. Το πραγματικό ποσοστό της ωφέλιμης παρεχόμενης φροντίδας υγείας εξαρτάται από το αν οι εικονικές θεραπείες (placebo) θεωρούνται βοηθητικές ή αναποτελεσματικές.

Ακόμη πιο λεπτό είναι το ζήτημα της ταξινόμησης μίας ασθένειας ως αποτελεσματικής εξαιτίας της επίδρασης μίας εικονικής θεραπείας, με το ενδεχόμενο ωστόσο, επιβλαβών παρενεργειών.

Μία ώριμη ανάλυση λέει ότι μία παρεμβατική θεραπεία που δεν προσφέρει κανένα πλεονέκτημα σε σχέση κάποιο εικονικό φάρμακο είναι αναποτελεσματική και αχρείαστη, σε περίπτωση που διατίθενται λιγότερο παρεμβατικές θεραπείες.

Επίσης, διατυπώνεται η υπόθεση ότι, στην Αυστραλία, το σημαντικότερο μέρος της ιατρικής φροντίδας καλύπτεται από το δημόσιο σύστημα, κάτι που ωστόσο που δεν ισχύει στο 100%. Ενώ, για παράδειγμα, η ευρεία πλειοψηφία της παροχής υπηρεσιών υγείας στην Αυστραλία εξαιρείται από την καταβολή του GST (φόρος παροχής προϊόντων και υπηρεσιών), αισθητή εξαίρεση αποτελούν οι υπηρεσίες αθλητικών ψυχολόγων (EP). Στην Αυστραλία, οι αθλητικοί ψυχολόγοι δεν καλύπτονται πλήρως από το ασφαλιστικό σύστημα και, συν τοις άλλοις, σε αντιδιαστολή με τους υπόλοιπους παρόχους υγείας, οι αθλητικοί ψυχολόγοι επιβαρύνονται με τον φόρο παροχής προϊόντων και υπηρεσιών. Άλλωστε, υποτίθεται ότι το ασφαλιστικό σύστημα της Αυστραλίας καλύπτει πλήρως όλους τους ειδικούς υγείας.

Οι ειδικότητες, ωστόσο, των αθλητίατρων και των ειδικών γιατρών της άσκησης δεν είναι γενικά διαθέσιμες από το δημόσιο σύστημα, ούτε χρηματοδοτούνται επαρκώς από το σύστημα υγείας, συμπεριλαμβανομένης της αδυναμίας συμμετοχής στο σύστημα παροχής φροντίδας για τις χρόνιες παθήσεις.

Για του λόγου το αληθές, οι αθλητίατροι είναι η μοναδική ειδικότητα που δεν συμμετείχε ποτέ σε διαβουλεύσεις για μειωμένη συμμετοχή από τους ασφαλιζόμενους του συστήματος υγείας. Ίσως δε, να μην συνιστά σύμπτωση το γεγονός ότι, τόσο η κορυφαία ομάδα ειδικών που βασίζεται στην άσκηση, όσο και η κορυφαία, συνασπισμένη ομάδα υγείας που επίσης βασίζεται στην άσκηση έχουν λιγότερο κύρος σε σχέση με άλλες ειδικότητες του αυστραλιανού ασφαλιστικού συστήματος. Πράγμα που συνεπάγεται τη διαπίστωση παγιοποιημένης διάκρισης ενάντια σε όσους γιατρούς συνταγογραφούν γυμναστική.

Σύμφωνα με ισχυρή επιχειρηματολογία βασισμένη σε ιατρικές αποδείξεις, οι ειδικοί σύμβουλοι της άσκησης, συμπεριλαμβανομένων των αθλητίατρων και των γενικών γιατρών που συνιστούν τη γυμναστική ως μέσο θεραπείας, αξίζουν καλύτερης χρηματοδότησης, καθώς πλέον η άσκηση είναι μία αποδεδειγμένη θεραπεία ενάντια στην οστεοαρθρίτιδα, τον πόνο της μέσης, του καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων, κατάθλιψης, του διαβήτη και της οστεοπόρωσης.

Ήπιας ή υψηλότερης συχνότητας άσκηση αποτελεί ισχυρή πρόβλεψη μειωμένης θνησιμότητας κάθε αιτιολογίας.

Ταυτόχρονα, η συνταγογράφηση της άσκησης δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Όσον αφορά την αναλογία του πληθυσμού που δεν γυμνάζεται τακτικά, υπάρχουν τεράστια εμπόδια στην αύξηση του επιπέδου φυσικής τους δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένου και του φόβου του πόνου ή τραυματισμού, ένας παράγοντας που συχνά απαιτεί ιατρική συμβουλή. Στο άλλο άκρο της κλίμακας βρίσκονται όσοι γυμνάζονται υπερβολικά (αθλητές υψηλού επιπέδου, χειρώνακτες, άνθρωποι με προβλήματα εξάρτησης από την άσκηση) είναι δύσκολο να επιφέρουν λογική ελάττωση στον φόρτο της δραστηριότητάς τους. Πρόκειται για μία δύσκολη διαχείριση, η οποία όμως αξίζει τον κόπο, δεδομένων των αισθητών ωφελειών για την υγεία, τα οποία απορρέουν από την ήπια άσκηση.

Η άσκηση ως μέσο θεραπείας καλείται να καταρρίψει ορισμένους επικρατείς μύθους. Ένας από τους μύθους αυτούς είναι ότι, εφόσον η άσκηση είναι ανέξοδη, δεν χρειάζεται κάποια επιδότηση. Οι κλήσεις από γιατρούς για εντονότερη προώθηση της γυμναστικής αυξάνονται ολοένα, χωρίς ωστόσο αναφορά στους επαγγελματίες υγείας, οι οποίοι είναι ειδικοί στη συνταγογράφηση της άσκησης.

Αν λοιπόν επικρατήσει η λογική ότι «εφόσον η γυμναστική είναι δωρεάν και άρα επαφίεται στη διακριτική ευχέρεια του καθενός», τότε παρόμοια, εφόσον και η ευτυχία και η ψυχική υγεία είναι επίσης δωρεάν, ούτε οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι πρέπει να καλύπτονται από το ασφαλιστικό σύστημα.

Μία υπόθεση τόσο παράλογη, όσο εκείνη που λέει ότι όσοι δεν ασκούνται σε υγιή βάση, δεν χρειάζονται ιατρική φροντίδα, δεδομένων των αποδεδειγμένων ωφελειών της άσκησης σε πληθώρα παθήσεων.

Ένας ενδεχομένως μεγαλύτερος μύθος είναι ότι η άσκηση συνιστά μία απαλή θεραπεία και δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι εξίσου αποτελεσματική με τα φάρμακα και τα χειρουργεία, τα οποία, όντας πολύ πιο ακριβά, πρέπει να είναι καλύτερα. Η υπόθεση αυτήν είναι μία κατάφωρη ανακρίβεια, καθώς είναι δεκάδες, εάν όχι εκατοντάδες, τα παραδείγματα όπου η άσκηση έχει αποδειχθεί δυνάμει αποτελεσματική εναλλακτική σε σχέση με πιο παρεμβατικές θεραπείες.

Ο μύθος που λέει ότι η άσκηση είναι μία ήπια θεραπεία, συνεπάγεται ότι οι πραγματικές αποδείξεις της αποτελεσματικότητάς της αγνοούνται. Πέρα από το γεγονός ότι η άσκηση αποτελεί μία πιο φθηνή και συχνά περισσότερο αποτελεσματική θεραπεία, ανακύπτει ένα ακόμη επιχείρημα υπέρ της προτίμησής της σε σχέση με τα φάρμακα και το χειρουργείο. Στην Αυστραλία, ο τομέας της υγείας και πρόνοιας ευθύνεται για πάνω από το 7% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Ο τομέας της υγείας είναι ένας κλάδος που δεν απαιτεί ειδική περιβαλλοντική άδεια. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα επιδρούν στην κλιματική αλλαγή, είτε αυτές προέρχονται από τον κλάδο της πρόνοιας ή απ’ οποιονδήποτε άλλον κλάδο, και ως εκ τούτου, ευθύνεται εξίσου για την μείωση των εκπομπών σε διοξείδιο του άνθρακα.

Η μετάβαση από διαδικασίες εντατικής εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα σε άλλες, με πιο φειδωλή εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα, προσφέρει ένα ακόμη ισχυρό επιχείρημα για καλύτερη επιδότηση της γυμναστικής ως μέσο θεραπείας.

Από το 2000, όταν εισήχθη ο συγκεκριμένος φόρος, οι επισκέψεις σε αθλητίατρους συνεπάγονται επιβάρυνση του φόρου παροχής αγαθών και υπηρεσιών. Παράλληλα, η συμβουλευτική με μειωμένη συνεισφορά από αθλητίατρους και άλλες ειδικότητες σχετικές με την άσκηση καταργήθηκε το 2010. Τα συστήματα υγείας μπορούν και οφείλουν να καταργήσουν τις ανισότητες αυτές σε χρηματοδότηση, οι οποίες κάνουν διακρίσεις ενάντια σε επαγγελματίες υγείας που προτείνουν την άσκηση ως μέσο ιατρικής θεραπείας.

Στην Αυστραλία, το παραπάνω συνεπάγεται την αφαίρεση του φόρου παροχής προϊόντων και υπηρεσιών που προσφέρεται από τους γιατρούς του αθλητισμού και θα προβλέπει το σύστημα πρόνοιας με άλλους ειδικούς γιατρούς.

Αν οι αρχές της υγείας έχουν πραγματικά στόχο την υποστήριξη της ιατρικής που βασίζεται σε ερευνητικά δεδομένα, τότε χρειάζεται να μελετήσουν σοβαρά τις αλλαγές αυτές. Είναι ανάγκη να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τους γιατρούς που κάνουν τους ασθενείς τους ν’ αθλούνται.

Πηγή: Medical Republic (Άρθρο του Δρ. John Q. Orchard )

Ο John W. Orchard είναι επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου του Σύδνεϋ και γιατρός με ειδίκευση στην αθλητική ιατρική, συνδυάζοντας καριέρα στην επαγγελματική φροντίδα ομαδικών αθλημάτων, τη διοίκηση του αθλητισμού, την έρευνα και την πρακτική άσκηση κλινικής αθλητικής ιατρικής.

Συντάκτης: Saky Koulibaly,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.