Οι δάσκαλοι και οι καθηγητές όλων των τάξεων του σχολείου αποτέλεσαν το θέμα μιας νέας έρευνας, που αποδεικνύει ότι ο …
Η συμπεριφορά του δασκάλου στον έλεγχο της τάξης
Το περιβάλλον μιας σχολικής τάξης επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποιες συγκεκριμένες ιδιότητες που, αν τις κατέχει ένας δάσκαλος, είναι σίγουρο πως θα μπορέσει να έχει τον έλεγχο της τάξης του και μια καλή παιδαγωγική σχέση με τους μαθητές του.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που επηρεάζουν το κλίμα που επικρατεί σε μία σχολική τάξη, όπως η ηλικία των μαθητών, οι ικανότητές τους, η κοινωνική και οικονομική τους προέλευση, το διδασκόμενο μάθημα ή το περιβάλλον που προσφέρει το σχολείο. Μπορεί, ωστόσο, να έχουν και άμεση σχέση με τον ίδιο το δάσκαλο, την ιδιοσυγκρασία του, την προσωπικότητά του και το προσωπικό του σύστημα πεποιθήσεων και αξιών.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός δασκάλου, που τον βοηθούν να έχει τον έλεγχο της τάξης;
- Αμεροληψία και χιούμορ
Τα παιδιά εκτιμούν πάντα έναν δάσκαλο, ο οποίος είναι αμερόληπτος και υιοθετεί ένα ενοποιημένο σύστημα μέτρων στις σχέσεις του με την τάξη. Με τον τρόπο αυτό, οι μαθητές είναι σε θέση να αναγνωρίζουν αυτά που τους ζητά και ποιες συμπεριφορές είναι αποδεκτές ή μη. Για εκείνους, είναι ιδιαίτερα σημαντικό, επίσης, το ότι ένας αμερόληπτος δάσκαλος ενδιαφέρεται για τους μαθητές του σε τέτοιο βαθμό, έτσι ώστε να παρέχει ίσες ευκαιρίες και ίδια βοήθεια σε όλους.
Παράλληλα, τα παιδιά ανταποκρίνονται πολύ θετικά σε έναν δάσκαλο που δεν φοβάται να μοιραστεί ένα αστείο με την υπόλοιπη τάξη, ή δεν φοβάται να γελάσει σε ένα αστείο που είναι σε βάρος του. Ένας δάσκαλος με χιούμορ δείχνει ότι ξέρει να διασκεδάζει και θέλει να κάνει και τους άλλους να διασκεδάζουν. Ό στόχος του χιούμορ είναι να μικρύνει η απόσταση ανάμεσα στο δάσκαλο και τους μαθητές του και, εφόσον δεν ξεπερνάει τα όρια, βοηθάει τα παιδιά να δουν τον δάσκαλο σαν ένα σύμμαχο ή φίλο που θα είναι δίπλα τους σε ό,τι χρειαστούν.
- Αυτοέλεγχος και υπομονή
Ένας δάσκαλος που είναι από τη φύση του ήρεμος και συγκροτημένος, δεν θα θυμώσει εύκολα ούτε θα χάσει τον έλεγχο, όταν βρίσκεται μπροστά σε ένα πρόβλημα. Ο θυμός και η απώλεια ψυχραιμίας, μπορούν να ωθήσουν το δάσκαλο σε μία υπερβολική αντίδραση, η οποία με τη σειρά της θα εξοργίσει τον μαθητή, επιδεινώνοντας, έτσι, τη κατάσταση. Επομένως, μία ήρεμη και χαλαρή στάση και ένας δάσκαλος που μένει ατάραχος μπροστά σε οποιαδήποτε κρίση, αποτελεί προσόν για τη διδασκαλία και τον έλεγχο της τάξης. Ανάλογη αξία έχει και η υπομονή. Αν ένας δάσκαλος δείχνει υπομονή απέναντι στις όποιες δυσκολίες έχουν ορισμένα παιδιά, τότε δεν υπάρχει κίνδυνος να τα αποθαρρύνει ή να τα εκφοβίσει, σε σχέση με κάποιον που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες ως μόνιμη πηγή αγανάκτησης.
- Επεξηγήσεις
Πολλές φορές μπορεί να χαθεί ο έλεγχος της τάξης, αν τα παιδιά νιώσουν ότι το μάθημα δεν έχει ενδιαφέρον ή δεν το καταλαβαίνουν. Αυτό συμβαίνει, πολλές φορές, όχι επειδή το ίδιο το διδακτικό αντικείμενο στερείται ενδιαφέροντος, αλλά, επειδή ο δάσκαλος δεν καταφέρνει να το κάνει προσιτό και να το μεταφέρει με κατανοητό τρόπο στους μαθητές του.
Η μετάδοση του μαθήματος με αποτελεσματικό τρόπο εξαρτάται από το πόσο ο δάσκαλος επεξηγεί με διάφορους τρόπους στα παιδιά αυτό που πρέπει να μάθουν. Η χρήση παραδειγμάτων, αναλογιών, εικόνων κλπ., θα διευκολύνουν τη σκέψη των μαθητών, θα κεντρίσουν τη φαντασία τους και θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων, όπως η κατανόηση, αλλά και η κριτική σκέψη.
- Διαθεσιμότητα
Ένας επιτυχημένος δάσκαλος έχει πάντα χρόνο για τα παιδιά. Όταν είναι διαθέσιμος και θετικός στο να βοηθήσει τα παιδιά, κάθε φορά που τον έχουν ανάγκη, τότε τα ίδια νιώθουν ότι οι υποθέσεις και τα προβλήματά τους έχουν αξία, είναι σημαντικά και δεν παραβλέπονται. Έτσι, δημιουργείται μία καλή σχέση ανάμεσα σε δάσκαλο και μαθητή, η οποία, φυσικά, επηρεάζει άμεσα και το θέμα του ελέγχου της τάξης.
Οι παραπάνω ιδιότητες δεν είναι έμφυτες σε έναν δάσκαλο, αλλά μπορούν να καλλιεργηθούν και χρειάζεται να αφιερώσει κανείς χρόνο και προσπάθεια, τόσο σε επίπεδο προσωπικότητας, όσο και σε επίπεδο συμπεριφορών και στάσεων. Είναι η καλύτερη επαγγελματική επένδυσή που θα κάνει ποτέ και σίγουρα θα τον ανταμείψει.