Η παράδοση της Τσικνοπέμπτης
Η Τσικνοπέμπτη είναι ένα από τα πιο… λαχταριστά έθιμα των Ελλήνων. Στην κυριολεξία παίρνουν φωτιά οι σούβλες και τα πιρούνια, αφού… επιβάλλεται η κατανάλωση κρέατος, κατά προτίμηση ψητού στα κάρβουνα. Πώς, όμως, καθιερώθηκε το έθιμο και γιατί προτιμήθηκε η Πέμπτη και όχι μία άλλη ημέρα;
Η απάντηση έρχεται από τις… ανάγκες του οργανισμού σε συνδυασμό με τις χριστιανικές παραδόσεις. Η Τσικνοπέμπτη στην ουσία παίζει το ρόλο της… προετοιμασίας για τη Μεγάλη Σαρακοστή. Οι επτά εβδομάδες νηστείας και κυρίως αποχής από το κρέας ήταν επώδυνες ακόμα και τα παλιά χρόνια, όταν οι άνθρωποι δεν είχαν την δυνατότητα να καταναλώσουν κρέας τόσο συχνά, όσο σήμερα. Ετσι, λοιπόν, η ίδια η παράδοση επέβαλε μία ημέρα κατά την οποία οι πιστοί θα πρέπει να το ρίξουν κι επισήμως έξω, να… αποθηκεύσουν λίπος στον οργανισμό τους, για να αισθανθούν όσο λιγότερους πειρασμούς κατά τη διάρκειας της Σαρακοστής.
Η επιλογή της συγκεκριμένης Πέμπτης ως ημέρας «χαλάρωσης» της αυστηρής χριστιανικής διατροφής έγινε παραδοσιακά. Ως γνωστόν οι τρεις εβδομάδες της Αποκριάς ονομάζονται Προφωνή, Κρεατινή και Τυροφάγος. Η Τσικνοπέμπτη είναι μέρος της παράδοσης της δεύτερης εβδομάδας, στην οποία καταναλώνεται όλο το αποθηκευμένο κρέας (κατά παράδοση, επίσης, το κυριακάτικο γεύμα της Κρεατινής είναι αρνάκι στο φούρνο). Το ψητό κρέας, όμως, δεν είναι τόσο οικογενειακό φαγητό, αλλά συνδέεται με το γλέντι. Ετσι, λοιπόν, επιλέχθηκε η μοναδική ημέρα που «επιτρέπεται», ανάμεσα στις αυστηρές νηστείες της Τετάρτης και της Παρασκευής. Οσο για το όνομα της ημέρας, δεν χρειάζεται πολλή ανάλυση: Η μεθυστική τσίκνα που προκύπτει από το ψητό κρέας δελεάζει και τον καθένα…
Η ημέρα της Τσικνοπέμπτης μπορεί να μην γιορτάζεται αλλού στον κόσμο παρά μόνο στην ελληνορθόδοξη παράδοση, όμως παρόμοιες ημέρες κατανάλωσης κρέατος σαν… προετοιμασία πριν από μεγάλες θρησκευτικές νηστείες υπάρχουν και σε άλλες χώρες. Η πιο γνωστή είναι η γαλλική Mardi Gras (η ακριβής μετάφραση είναι… Λιπαρή Τρίτη), η οποία συνδέεται λόγω ημερομηνίας περισσότερο με την Καθαρά Δευτέρα, όμως στην ουσία περιλαμβάνει κατανάλωση κρέατος. Ανάλογη είναι και η γιορτή Weiberfastnacht στη Γερμανία.
