Γραφοκινητικές δυσκολίες και αντιμετώπιση στη σχολική ηλικία
Το γράψιμο είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί τη σύνθεση και την ενσωμάτωση της μνήμης, της οργάνωσης, της επίλυσης προβλήματος, της γλώσσας, της ικανότητας ανάγνωσης, του ιδεασμού και της γραφοκινητικής λειτουργίας. Ας αναφέρουμε ενα αναπτυξιακό πίνακα γραφής έτσι ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τι θα πρέπει να περιμένουμε από το παιδάκι μας ανάλογα με την ηλικία του:
- Μουτζουρώνει στο χαρτί 10-12 μηνών
- Μιμείται οριζόντιες, κάθετες και κυκλικές γραμμές 2 ετών
- Αντιγράφει |,-, 0 3 ετών
- Αντιγράφει Χ, \,/, Π, μερικά γράμματα και αριθμούς/ όνομά του 4-5 ετών
- Αντιγράφει Δ, γράφει το όνομά του και
- Αντιγράφει τα πεζά και κεφαλαία γράμματα 5-6 ετών
*όπου Π = τετράγωνο
Πριν το παιδί ξεκινήσει να γράφει πρέπει να έχει αποκτήσει τις παρακάτω δεξιότητες:
- μικρή μυική ανάπτυξη
- συντονισμός ματιού – χεριού
- ικανότητα να συγκρατούν στα χέρια τους μολύβια/ εργαλεία γραφής
- ακρίβεια γραμμάτων περιέχοντας την ικανότητα αναγνώρισης συμβόλων, παρατήρησης διαφορών και ομοιοτήτων (9,6,ε,3) της κατάλληλης φοράς της κίνησης για την παραγωγή των συμβόλων και να δίνουν προφορική περιγραφή για αυτό που βλέπουν.
- οριοθέτηση της γραφής η οποία περιλαμβάνει την οπτική ανάλυση των γραμμάτων και των λέξεων σε σχέση με τη διάκριση αριστερού – δεξιού
Μια έρευνα που έγινε σε παιδιά για την ικανότητά τους να αντιγράψουν γράμματα είναι η εξής: εάν ένα παιδί μπορεί να αντιγράψει |,-, 0, +,\,Π,/,Χ,Δ είναι ικανό να αντιγράψει περισσότερα γράμματα σε σχέση με τα παιδιά που δε μπόρεσαν να αντιγράψουν τα παραπάνω σύμβολα.
Στην ηλικία περίπου των πέντε ετών πολλοί είναι οι γονείς που βλέπουν μια δυσανασχέτηση του παιδιού τους όσον αφορά το μολύβι και τη γραφή. Το παιδί δυσκολεύεται να συγκρατήσει το μολύβι, να γράψει μέσα στα όρια των γραμμών, δυσκολεύεται στην ομοιομορφία των γραμμάτων ή γράφει πεζά και κεφαλαία μπερδεμένα. Συνήθως τα παιδιά που αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τη γραφή δεν επιθυμούν να γράψουν ή να ζωγραφίσουν. Αν συναντάτε δυσκολίες ένας Εργοθεραπευτής μπορεί να αξιολογήσει τις συγκεκριμένες δυσκολίες και να σας καθοδηγήσει με τρόπους και τεχνικές βελτίωσης του τρόπου γραφής αλλά και της απόδοσης των γραμμάτων. Μερικές ωραίες ασκήσεις που μπορείτε να κάνετε με το παιδί βοηθώντας το είναι οι παρακάτω:
1. Στο σκάμμα, στην άμμο ή στη λάσπη δώστε ενα ξύλο, ένα χοντρό πινέλο ή κάτι άλλο που σας βολεύει και σχηματίστε σχέδια ή δείξτε στο παιδί εσείς γράμματα ή σχήματα και ζητείστε του να τα αντιγράψει.
2. Φτιάξτε μικρά κουτάκια στο χαρτί του παιδιού και ζητήστε του να γράψει μέσα στα όρια των κουτιών τα γράμματα που θέλετε.
3. Αλλάξτε τον τρόπο και το μέρος που συνήθως γράφει. Βάλτε το παιδί να γράψει σε πίνακα ή αλλάξτε κλίση στο τετράδιό του τοποθετώντας ένα φάκελο κάτω από αυτό.
4. Όταν το παιδί δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί θα μπορούσατε να δοκιμάσετε το κουτί σκέψης! Μπορείτε να αφαιρέσετε τα προσωπικά αντικείμενα και να βάλετε αυτό που θα θέλατε να αντιγράψει το παιδί στο βάθος του κουτιού, δουλεύοντας έτσι τον οπτικοκινητικό του συντονισμό, αλλά και την εναλλαγή οπτικού πεδίου για να μάθει να αντιγράφει και από τον πίνακα του σχολείου στον οποίο πολλά παιδιά συναντούν σημαντικές δυσκολίες.
5. Μπορείτε να προσαρμόσετε ειδικές λαβές που υπάρχουν στο εμπόριο για καλύτερη σύλληψη.
6.Αν το παιδί σας δε βάζει δύναμη στη γραφή του και τα γράμματα αχνοφαίνονται μπορείτε να προσαρμόσετε ενα βαρύδι πάνω στο μολύβι του μέχρι να αντιληφθεί τη δύναμη που απαιτείται για να γράψει ώστε να αφαιρεθεί το βαρύδι όταν θα είναι έτοιμο το παιδί.
7. Φυσικά η ζωγραφική, το ελεύθερο σχέδιο και η ενασχόληση με το μολύβι βοηθούν πολύ τα παιδιά.
8. Η εξάσκηση πάντα βοηθάει αλλά όχι καταναγκαστικά μιας και θέλουμε το παιδί να αγαπήσει τα γράμματα και το μολύβι του.
Καλή συνέχεια σχολικής χρονιάς.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κα Κατσούλα. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ»
