Γιατί υπάρχουν τέσσερις γλώσσες στην Ελβετία;

Συντάκτης: Εύα Αρβανίτη

Η Ελβετία διαθέτει τέσσερις επίσημες γλώσσες: τη γερμανική, την ιταλική, τη γαλλική και τη Ρομανσική. Πώς προέκυψε όμως αυτή η πολυγλωσσία και γιατί δεν υπάρχει μια ενιαία «ελβετική» γλώσσα;

Σε πολλές χώρες, η γλώσσα αναπτύχθηκε ως εργαλείο για την ενοποίηση των πληθυσμών γύρω από μια εθνική ταυτότητα, όπως για παράδειγμα στην Ισπανία και την Καταλονία. Με τα χρόνια, η Καταλονία καταπιέστηκε επανειλημμένα από τις κυβερνήσεις που προσπάθησαν να την αφανίσουν, θεωρώντας την ως απειλή για την εθνική ενότητα της χώρας.

Ωστόσο, στην Ελβετία αυτό δεν συνέβη, καθώς δεν είναι όπως άλλες ευρωπαϊκές χώρες και δεν ακολούθησε την ίδια πορεία. Αντίθετα, η Ελβετία είναι ένα έθνος βούλησης, αφού ολόκληρο το κράτος χωρίζεται στα 26 «καντόνια» της χώρας ή σε διοικητικούς συνασπισμούς, μεταξύ των οποίων υπάρχει σχέση συνεργασίας.

Υπό αυτή την έννοια, η Ελβετία είναι ένα ομοσπονδιακό κράτος και όχι ένα έθνος. Πηγαίνοντας πίσω στην ιστορία, αυτά τα καντόνια ήταν πλήρως κυρίαρχα κράτη, το καθένα με τα δικά του σύνορα, το στρατό, τα έθιμα και τη γλώσσα.

Εκτός από την αποτυχημένη Ελβετική Δημοκρατία (1798-1803), δεν υπήρξε ποτέ ισχυρή κεντρική κυβέρνηση στην Ελβετία, πράγμα που επέτρεψε στα καντόνια να διατηρήσουν κάποιο επίπεδο αυτοελέγχου στις δικές τους υποθέσεις. Γι’ αυτό το λόγο ήταν σε θέση να συνεχίσουν να μιλούν τις διάφορες γλώσσες τους χωρίς την προσπάθεια επιβολής μιας ενιαίας «ελβετικής γλώσσας». Για διατήρηση της ειρήνης, κάθε καντόνι έχει την ικανότητα να αποφασίζει τη δική του επίσημη γλώσσα.

Οι συγκεκριμένες γλώσσες που μιλιούνται σε κάθε καντόνι αντιπροσωπεύουν τόσο τα γεωγραφικά όσο και τα πολιτιστικά όρια της Ελβετίας και την επιρροή των πλησιέστερων χωρών σε αυτά. Προς το νότο και τις Άλπεις ομιλείται η ιταλική γλώσσα· προς τα δυτικά, η γαλλική· στο κεντρικό και ανατολικό τμήμα της Ελβετίας ομιλείται η γερμανική. Η ρομανσική ομιλείται κυρίως στα νοτιοδυτικά, στο καντόνι του Graubünden, όπου η ιταλική και η γερμανική είναι επίσης επίσημες γλώσσες. Τα καντόνια του Βαλαί, του Φράιμπουργκ και της Βέρνης είναι επίσης δίγλωσσα, αφού χρησιμοποιούν τόσο τη γαλλική όσο και τη γερμανική.

Στην πραγματικότητα, λέγεται ότι υπάρχει μια αόρατη γραμμή που χωρίζει τα γαλλικά και τα γερμανικά τμήματα της Ελβετίας. Η γραμμή είναι γνωστή και στις δύο πλευρές ως Röstigraben, που σημαίνει ουσιαστικά γραμμή Rösti (Rösti είναι ένα πιάτο με βάση την πατάτα που καταναλώνεται στη γερμανική πλευρά, αλλά όχι στη γαλλική).

Εάν λοιπόν προγραμματίζετε ένα ταξίδι στα καντόνια της Ελβετίας, μην ανησυχείτε για την επιλογή της γλώσσας, καθώς τα αγγλικά ομιλούνται ευρέως. Ωστόσο, η εκμάθηση δύο ή τριών ντόπιων εκφράσεων σίγουρα θα σας βοηθήσει.

Συντάκτης: Εύα Αρβανίτη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.