Γιατί τα όνειρα μου είναι τόσο ζωντανά;

 Έχετε δει ποτέ κάποιο όνειρο το οποίο ήτανε τόσο ζωντανό ώστε σχεδόν να πιστεύετε ότι είναι αληθινό; Αν ναι δεν είστε ο μόνος. Ας εξερευνήσουμε μαζί τον μαγικό κόσμο των ονείρων.

Ο αινιγματικός κόσμος των ονείρων μας κάνει συχνά να σκεφτόμαστε τη ζωντάνια και την έντασή τους. Κάποια όνειρα φαίνονται απίστευτα πραγματικά, προκαλώντας μας συναισθήματα και δίνοντας μας την αίσθηση ότι συμβαίνουν στην κανονική μας ζωή. Η εξήγηση του φαινομένου των τόσο ζωντανών ονείρων περιλαμβάνει τη μελέτη της επιστήμης πίσω από τους κύκλους ύπνου, τη δραστηριότητα του εγκεφάλου και τη φύση του μυαλού μας.

Από πού έρχονται τα όνειρα

Τα όνειρα είναι κομμάτια εμπειριών τα οποία έχουμε ζήσει στο παρελθόν τα οποία κατοικούν στο ασυνείδητό μας. Το ασυνείδητο είναι ένα κομμάτι του εγκεφάλου μας το οποίο ενεργοποιείται όταν κοιμόμαστε. Εντούτοις οι αναμνήσεις δεν μπαίνουν με την σειρά που τις έχουμε δει αλλά με μια τυχαία σειρά.

Κατανόηση της έντασης των ονείρων: φάσεις ύπνου

Τα όνειρα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της φάσης της γρήγορης κίνησης των ματιών (REM) του ύπνου, μιας φάσης που χαρακτηρίζεται από αυξημένη δραστηριότητα του εγκεφάλου και ζωηρά όνειρα. Αυτή η φάση περιλαμβάνει μια μίξη μοτίβων νευρωνικής δραστηριότητας που μοιάζουν με την αγρυπνία, συμβάλλοντας στο να βλέπουμε ξεκάθαρα όνειρα αλλά πολύ έντονα και ζωντανά.

Συναισθηματική ενεργοποίηση στα όνειρα

Η αμυγδαλή, μια περιοχή του εγκεφάλου συνδεδεμένη με τα συναισθήματα, ενεργοποιείται κατά τη διάρκεια των ονείρων. Αυτή η ενεργοποίηση μπορεί να εντείνει τα συναισθήματα που βιώνονται στα όνειρα, κάνοντάς τα να φαίνονται εξαιρετικά ρεαλιστικά και επηρεάζοντας την διάθεσή μας.

Ενίσχυση της εδραίωσης της μνήμης

Τα όνειρα μπορεί επίσης να αντανακλούν την επεξεργασία του εγκεφάλου για πρόσφατες εμπειρίες και συναισθήματα. Τα όνειρα μπορούν να ενσωματώνουν τις συναισθηματικές αντιδράσεις μας σε κάποια πράγματα και  τις τρέχουσες ανησυχίες μας. Επίσης να σημειωθεί ότι βλέπουμε πολλά περισσότερα όνειρα από αυτά που θυμόμαστε. Απλά θυμόμαστε αυτά που είναι πιο έντονα και μας έχουν κάνει περισσότερη εντύπωση.  

Επιστημονικές εξηγήσεις για τα ζωηρά όνειρα

Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, ο εγκέφαλος μπορεί να ενεργοποιήσει αισθητήριες περιοχές που είναι υπεύθυνες για την αντίληψη, συμπεριλαμβανομένης της όρασης, του ήχου, της αφής και της γεύσης. Αυτή η ενεργοποίηση μπορεί να συμβάλει στην  ρεαλιστικότητα των χαρακτηριστικά των ονείρων.

Αν έχετε βιώσει υπνική παράλυση κατά την οποία δεν μπορείτε να κοιμηθείτε αλλά νιώθετε ένα βάρος πάνω στο στήθος σας, εν μέρει ευθύνεται αυτό το φαινόμενο το οποίο συμβαίνει κατά τον  REM ύπνο.

Υπόθεση ενεργοποίησης σύνθεσης

Η θεωρία της ενεργοποίησης-σύνθεσης θεωρεί ότι τα όνειρα είναι η προσπάθεια του εγκεφάλου να δώσει νόημα σε τυχαία νευρικά σήματα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτά τα σήματα δημιουργούν το σενάριο των ονείρων, μερικές φορές οδηγώντας σε έντονα σενάρια.

Δραστηριότητα νευροδιαβιβαστών:

Νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη, που σχετίζονται με τη διάθεση και την αντίληψη, παίζουν ρόλο στη ζωηρότητα των ονείρων. Οι αλλαγές στην έκκριση και στα επίπεδα αυτών των συστατικών στο αίμα κατά τη διάρκεια του ύπνου μπορεί να επηρεάσουν την ένταση των εμπειριών στα όνειρα.

Παράγοντες που επηρεάζουν την ένταση των ονείρων

Συναισθηματική κατάσταση

Δυνατά συναισθήματα που βιώνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορούν να μεταφερθούν στα όνειρα, ενισχύοντας την έντασή τους. Το στρες, η αγωνία ή ο ενθουσιασμός συχνά εκδηλώνονται σε πιο έντονες εμπειρίες στα όνειρα.

Ποιότητα ύπνου και διαταραχές

Ανισορροπία στο πρόγραμμα ύπνου  ή έλλειψη ύπνου ή διαταραχές στον κύκλο ύπνου μπορούν να επηρεάσουν την ένταση των ονείρων. Πιο εκτεταμένα διαστήματα του REM ύπνου, που συμβαίνουν στις επόμενες φάσεις του κύκλου ύπνου, συνήθως οδηγούν σε πιο ζωηρά όνειρα.

Συμπέρασμα

Η έντονη και ζωηρή φύση ορισμένων ονείρων παραμένει ένας συναρπαστικός τομέας μελέτης στη νευροεπιστήμη και την ψυχολογία. Ενώ οι επιστημονικές εξηγήσεις προσφέρουν στοιχεία για την δραστηριότητα του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια του ύπνου, η υποκειμενική και προσωπική φύση των ονείρων συνεχίζει να κεντρίζει το ενδιαφέρον των ερευνητών και των ατόμων. Παράγοντες όπως η συναισθηματική σύνδεση, η εγκεφαλική δραστηριότητα και τα μοτίβα ύπνου συμβάλλουν στον πλούτο των ονειρικών μας εμπειριών, προσφέροντας μια αρχική προσέγγιση στις πολυπλοκότητες του ανθρώπινου μυαλού κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Συντάκτης: Αναστάσιος Χριστόπουλος,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.