Κάθε στιγμή δεχόμαστε πάρα πολλές πληροφορίες από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντός μας. Πώς τελικά τις διαχειριζόμαστε; Μήπως τελικά τα περισσότερα …
Γιατί ξεχνάμε όσα μαθαίνουμε και πώς να το αντιμετωπίσουμε
Ο χρόνος είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της μνήμης, καθώς αρχίζουμε να ξεχνάμε σχεδόν αμέσως όσα μαθαίνουμε. Ωστόσο, η τεχνική της «διακεκομμένης επανάληψης» μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη μακροχρόνια απομνημόνευση και να ενισχύσει την κατανόηση.
Η ιστορία της λήθης
Στη δεκαετία του 1880, ο Γερμανός ψυχολόγος Χέρμαν Έμπινγκχαους μελέτησε το φαινόμενο της λήθης και διατύπωσε τη θεωρία ότι αυτή συνδέεται με την πάροδο του χρόνου.
- Πειράματα: Δημιούργησε 2.300 άσκοπους ήχους (π.χ. ρουρ, μεκ) και μελέτησε τη μνήμη του επαναλαμβάνοντάς τους σε διάφορες χρονικές στιγμές.
- Καμπύλη λήθης: Κατέγραψε πόσο γρήγορα ξεχνούσε το υλικό, δημιουργώντας έναν γραφικό πίνακα που δείχνει ότι ξεχνάμε το μεγαλύτερο μέρος όσων μαθαίνουμε μέσα στην πρώτη ημέρα.
Αν και η μελέτη του Έμπινγκχαους δεν είναι τέλεια, έθεσε τις βάσεις για τη συστηματική μελέτη της μνήμης, μετατρέποντας την ψυχολογία σε επιστήμη με ποσοτικά δεδομένα.
Η διακεκομμένη επανάληψη ως λύση στη λήθη
Τι γνωρίζουμε:
Η διακεκομμένη επανάληψη, δηλαδή η εξάσκηση με διαστήματα, έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μακροχρόνια απομνημόνευση.
- Αποτελέσματα μελετών: Μαθητές που χρησιμοποίησαν τη διακεκομμένη επανάληψη υπερείχαν όσων διάβαζαν μόνο μία φορά ή έκαναν «εντατική προετοιμασία».
- Πλεονεκτήματα: Οι μαθητές που χρησιμοποίησαν τη μέθοδο αυτή μπορούσαν να εφαρμόσουν τη γνώση τους σε νέα πλαίσια και να κάνουν συνδέσεις.
Τι δεν γνωρίζουμε:
Η ιδανική χρονική απόσταση μεταξύ των επαναλήψεων δεν έχει ακόμη καθοριστεί.
- Συμπέρασμα: Κάποιο επίπεδο λήθης είναι απαραίτητο για να λειτουργήσει η διακεκομμένη επανάληψη, αλλά αν τα διαστήματα είναι υπερβολικά μεγάλα, η μνήμη χάνεται εντελώς.
Πρακτικές συμβουλές για εφαρμογή της διακεκομμένης επανάληψης
Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να εφαρμόσουν τη μέθοδο μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «διαστρωμάτωση» (interleaving).
- Διαστρωμάτωση υλικού: Επαναλαμβάνετε θέματα σε διαφορετικές ενότητες, εργασίες ή εξετάσεις, ώστε οι μαθητές να επαναφέρουν τη μνήμη τους.
- Ερωτήσεις σύνδεσης: Ζητήστε από τους μαθητές να συνδέσουν νέες ιδέες με προηγούμενες έννοιες.
- Πολλαπλές θεματικές ενότητες: Σχεδιάστε τεστ που καλύπτουν πολλαπλά θέματα, ενθαρρύνοντας τη συνεχή επανάληψη.
Γιατί να υιοθετήσετε τη διακεκομμένη επανάληψη
- Μακροχρόνια κατανόηση: Οι μαθητές που εξασκούνται με διακεκομμένη επανάληψη διατηρούν τις γνώσεις τους περισσότερο.
- Πρακτική εφαρμογή: Ενισχύεται η δυνατότητα μεταφοράς γνώσεων σε νέες καταστάσεις.
- Συνειδητοποίηση: Εξηγήστε στους μαθητές τα πλεονεκτήματα της μεθόδου για καλύτερη δέσμευση.
Η ανθρώπινη μνήμη μπορεί να ενισχυθεί με τη σωστή στρατηγική. Εφαρμόζοντας τη διακεκομμένη επανάληψη, μπορείτε να ξεπεράσετε τα εμπόδια της λήθης και να χτίσετε μια βαθιά και μακροχρόνια γνώση.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα