Στο σημερινό κίνημα #MeToo, οι γυναίκες και οι άνδρες συνεχίζουν να απαιτούν μια γρήγορη αλλαγή στον εξελισσόμενο εργασιακό χώρο. Είτε …
Γένος θηλυκού τα θύματα εργασιακής και σεξουαλικής παρενόχλησης
Οι γυναίκες επηρεάζονται δυσανάλογα σε περιπτώσεις εργασιακού εκφοβισμού και σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας τους, γεγονός που πηγάζει από βαθιά ριζωμένες ανισότητες και τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των φύλων, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό καταγγέλλει περιστατικά εργασιακού εκφοβισμού και σεξουαλικής παρενόχλησης, με τα θύματα στην πλειονότητά τους να είναι γυναίκες, ενώ πολλές φορές τα θύματα φτάνουν στο σημείο να αφήσουν την εργασία τους είτε γιατί φοβούνται να καταγγείλουν τέτοιες συμπεριφορές εναντίον τους είτε γιατί δεν βλέπουν κάποιο αποτέλεσμα από τις καταγγελίες τους.
Τα παραπάνω δεδομένα αναφέρθηκαν από ειδικούς σε δημόσια συζήτηση με θέμα «Εργασιακός Εκφοβισμός, Σεξουαλική Παρενόχληση στην Εργασία», που διοργανώθηκε πρόσφατα από την Ανεξάρτητη Συντεχνία Δημοσίων Υπαλλήλων Κύπρου (ΑΣΔΥΚ).
Ειδικοί αλλά και αξιωματούχοι ανέφεραν ότι υπάρχουν κενά στη νομοθεσία όσον αφορά στον εργασιακό εκφοβισμό, αλλά και ότι παρατηρούνται καθυστερήσεις στη διερεύνηση καταγγελιών σεξουαλικής παρενόχλησης. Παρατηρείται δε έλλειψη ψυχολογικής στήριξης ατόμων που αντιμετωπίζουν σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας.
Η ομερτά και ο φόβος των θυμάτων
Κατά την έναρξη της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και τελούσε υπό την αιγίδα της Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, ο Πρόεδρος της ΑΣΔΥΚ, Γεώργιος Χωραττάς, ανέφερε ότι περιστατικά εργασιακού εκφοβισμού και παρενόχλησης αποτελούν πολύ συχνό φαινόμενο και βλέπουν το φως της δημοσιότητας ολοένα και πιο συχνά λόγω της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας.
Μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι συχνά το εργασιακό περιβάλλον γνωρίζει ποιος είναι ο θύτης αλλά επικρατεί σιωπή, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις όπου εργαζόμενοι ζητούν μετακίνηση σε άλλο τμήμα ή παραιτούνται για να γλιτώσουν.
H Πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας των Φύλων στην Απασχόληση, Λουΐζα Χριστοδουλίδου-Ζαννέτου ανέφερε στον χαιρετισμό της ότι οι χώρες-μέλη της ΕΕ άρχισαν να περιλαμβάνουν στις νομοθεσίες τους προβλέψεις για τον εργασιακό εκφοβισμό από το 1990 και έπειτα, αλλά στην Κύπρο ο εργασιακός εκφοβισμός δεν είναι νομοθετικά κατοχυρωμένος.
Σημείωσε δε ότι, με βάση έρευνες, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό, εννέα στα δέκα θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης είναι γυναίκες, και από αυτές μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό προβαίνει σε καταγγελίες.
Οι γυναίκες πάντα λένε «όχι», αλλά τις αγνοούν
Στον χαιρετισμό της, η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων, Τζόζη Χριστοδούλου, ανέφερε ότι υπάρχουν πολιτικές και μέτρα κατά του εργασιακού εκφοβισμού, αλλά απουσιάζει η πρόληψη και η σωστή εφαρμογή τους.
Σημείωσε ότι άνδρες και γυναίκες βιώνουν τον εργασιακό εκφοβισμό αλλά οι γυναίκες τον βιώνουν δυσανάλογα και στη βάση του φύλου τους. Όσον αφορά τη σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, είπε, «είναι ένα ακόμη φαινόμενο που οι γυναίκες βιώνουν δυσανάλογα, πηγάζει από βαθιά ριζωμένες ανισότητες και τις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των φύλων».
«Έρευνες και μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες πάντα λένε όχι, είτε με λόγια είτε με έμμεσο τρόπο, αλλά συνήθως το άτομο που ασκεί τη σεξουαλική παρενόχληση σκόπιμα αγνοεί την άρνηση», ανέφερε. Αντίθετα, πρόσθεσε, «ακούμε σχόλια όπως “κάνει τη δύσκολη”».
Σημείωσε ότι οι γυναίκες κάνουν ό,τι μπορούν για να αποτρέψουν και να σταματήσουν την παρενόχληση αλλά,αν δεν βρουν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον ή βοήθεια εντός του εργασιακούχώρου, είτε υποφέρουν σιωπηλά είτε παραιτούνται από την εργασία τους.
1 στους 2 έχουν βιώσει εργασιακό εκφοβισμό
Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εργασίας, Αντρέας Καυκαλιάς, αναφερόμενος σε πρόσφατη έρευνα για τον εργασιακό εκφοβισμό που πραγματοποιήθηκε από τη ΣΕΚ, είπε ότι στην Κύπρο 7 στους 10 πιστεύουν ότι οι εργαζόμενοι υφίστανται εργασιακή παρενόχληση, ενώ 1 στους 2 ομολογούν ότι οι ίδιοι προσωπικά έχουν βιώσει εργασιακό εκφοβισμό.
Είπε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, «έχει μεγάλη απόσταση να διανύσει» αφού ακόμη δεν έχει κυρώσει τη Σύμβαση για τη Βία και την Παρενόχληση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας του 2019, όταν μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε το 2020 την εξουσιοδότηση των κρατών μελών να κυρώσουν τη σύμβαση προς το συμφέρον των εργαζομένων εντός της ΕΕ.
Στην Κύπρο, πρόσθεσε, εκτός από τον Κώδικα πειθαρχικής διαδικασίας σε κάποιους εργασιακούς χώρους και τον Κώδικα Αντιμετώπισης Σεξουαλικής παρενόχλησης και των άλλων μορφών παρενόχλησης, και το νομοθετικό πλαίσιο για την σεξουαλική παρενόχληση ή παρενόχληση λόγω φύλου, το ευρύτερο ζήτημα του εργασιακού εκφοβισμού δεν ρυθμίζεται από συγκεκριμένη νομοθεσία.
9 στα 10 θύματα είναι γυναίκες
Η Εμπειρογνώμονας Φύλου, Δρ Άννα Πηλαβάκη, στην παρουσίασή της, ανέφερε ότι δεν έχει ρυθμιστεί νομοθετικά ο εργασιακός εκφοβισμός, αλλά όσον αφορά στη σεξουαλική παρενόχληση από την 1η Ιανουαρίου 2003 έχει τεθεί σε εφαρμογή η νομοθεσία περί ίσης μεταχείρισης.
Είπε ότι 9 στα 10 θύματα είναι γυναίκες και ότι 1 στις 3 γυναίκες σε επίπεδο ΕΕ έχει δηλώσει ότι έχει δεχθεί κάποιας μορφής σεξουαλικής παρενόχληση.
Αναφέρθηκε στην ευθύνη του εργοδότη και σημείωσε ότι πρέπει οι σχετικοί κώδικες να επεξηγούνται στο προσωπικό για να ξέρουν οι εργαζόμενοι πού να αποτείνονται και να ξέρει το κάθε τμήμα τι πρέπει να κάνει σε καταγγελίες.
