Φλεβική ανεπάρκεια: Τρόποι πρόληψης και θεραπείας
Το σύνδρομο των «κουρασμένων ποδιών» είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα ιδιαίτερα μετά από μια κουραστική μέρα στη δουλειά ή το γραφείο. Οι σύγχρονες μορφές εργασίας έχουν περιορίσει τη μυϊκή άσκηση και απαιτούν κυρίως ορθοστασία ή είναι καθιστικές/γραφείου. Το αποτέλεσμα είναι η επιβάρυνση και καταπόνηση του φλεβικού συστήματος των κάτω άκρων που τίθεται επί μακρόν στη δοκιμασία της βαρύτητας.
Το φλεβικό σύστημα των κάτω άκρων διακρίνεται στο εσωτερικό (εν τω βάθει) και το εξωτερικό. Το εσωτερικό βρίσκεται μέσα στους μυς οι οποίοι λειτουργούν σαν αντλία, και σε κάθε τους σύσπαση ωθούν το αίμα προς την καρδιά. Αυτό σημαίνει ότι όταν κινούμαστε, το φλεβικό αίμα βρίσκει τον τρόπο να ανέβει, με τη βοήθεια βέβαια και των βαλβίδων που αποτρέπουν την παλινδρόμηση. Το επιφανειακό σύστημα δεν επωφελείται του μηχανισμού αντλίας, παρόλα αυτά, διαθέτει βαλβίδες που σταματούν το αίμα.
Όταν λοιπόν, η εργασία μας δεν επιτρέπει την κίνηση και αυτό παρατείνεται, ακόμα και ένα υγιές φλεβικό σύστημα μπορεί να αδυνατεί να αντιπαλέψει την βαρύτητα. Αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα την έξοδο υγρών στοιχείων του αίματος έξω από τα αγγεία στον διακυτταρικό χώρο και να εμφανίζεται πρήξιμο (οίδημα).
Ασφαλώς πέρα από την ορθοστασία και την ακινησία, η άρση βάρους αλλά και κάθε κατάσταση που αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση, όπως η δυσκοιλιότητα, ο χρόνιος βήχας αλλά φυσικά και η εγκυμοσύνη, καθώς και η κληρονομικότητα είναι παράγοντες που μπορεί υπό προϋποθέσεις να οδηγήσουν σε φλεβική ανεπάρκεια. Δηλαδή στην αδυναμία της φλέβας να οδηγήσει το αίμα αντίθετα με τη βαρύτητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, αν μεν η ανεπάρκεια εντοπίζεται στο εν τω βάθει δίκτυο, η αντιμετώπιση είναι συντηρητική, ενώ αν αφορά το εξωτερικό, μπορεί να είναι και χειρουργική.
Φλεβική ανεπάρκεια σημαίνει στάση φλεβικού αίματος, φλεβική υπέρταση τοπικά, διάταση των φλεβών και δημιουργία κιρσών (διατεταμένες οφιοειδείς επιφανειακές φλέβες), διάχυση αίματος στον διάμεσο χώρο που τελικά συνεπάγεται την χαρακτηριστική «βαφή» της γάμπας και της κνήμης με καφέ χρώμα. Σε τελικά στάδια το δέρμα παχύνεται, ενώ εμφανίζονται χαρακτηριστικές πληγές (τα λεγόμενα φλεβικά έλκη) που με τη σειρά τους προκαλούν δυσφορία, δύσκολα επουλώνονται, ενώ αποτελούν πηγές εισόδου μικροβίων. Ασφαλώς το μεγαλύτερο δυνητικά πρόβλημα είναι η πιθανότητα δημιουργίας θρόμβου, λόγω της στάσης του αίματος, που αν φτάσει κεντρικά μπορεί να απειλήσει ακόμα και τη ζωή, εμβολίζοντας τους πνεύμονες (μία κατάσταση γνωστή ως πνευμονική εμβολή).
Προληπτικά λοιπόν έχει μεγάλη σημασία στη καθημερινότητά μας, να βρίσκουμε χρόνο κάποιων ασκήσεων που μπορεί να γίνουν ακόμα και σε γραφείο ώστε να ενεργοποιούμε τη μυϊκή αντλία των ποδιών
- Η κίνηση του πέλματος πάνω κάτω (σαν να πατάμε γκάζι) ενεργοποιεί την γάμπα.
- Εν συνεχεία η κίνηση της κνήμης από το γόνατο που ενεργοποιεί τον τετρακέφαλο μηριαίο, ωθώντας 200-300 ml αίματος κάθε φορά προς τη καρδιά.
- Καθημερινά περπάτημα με γρήγορο ρυθμό ή ελαφρύ τρέξιμο
- Το καλοκαίρι περπάτημα μέσα στο νερό σε βάθος που φτάνει πάνω από τον ομφαλό μας
- Μείωση του σωματικού βάρους
- Αποφυγή δυσκοιλιότητας
- Αντιμετώπιση χρόνιου βήχα
- Διακοπή καπνίσματος και σωστή ενυδάτωση, καθώς διαφορετικά, το αίμα γίνεται πυκνότερο με περισσότερες πιθανότητες για θρόμβωση.
Τέλος, η επίσκεψη σε αγγειολόγο/αγγειοχειρουργό, πρέπει να γίνεται όταν ύποπτα σημεία κάνουν την εμφάνισή τους (όπως σπασμένες φλέβες, εξογκώματα, κάψιμο στη γάμπα) ώστε να αποκλειστεί ή να βρεθεί εν τη γενέσει του ένα πιθανό ιατρικό πρόβλημα. Η σύγχρονη τεχνολογία έχει κάνει τη θεραπεία των κιρσών ρουτίνα, αρκεί να καθοδηγούμαστε πάντα από ειδικό. Ανάλογα με την έκταση της φλεβικής ανεπάρκειας, μπορεί να βοηθήσει μόνο η χρήση ειδικής κάλτσας σε συνδυασμό με αλλαγές στον τρόπο ζωής, ή να απαιτηθεί κάποιου είδους επέμβαση. Η εξαίρεση των ανεπαρκών φλεβών όταν αυτό είναι δυνατόν, είναι η πιο ριζική μέθοδος αντιμετώπισης. Εδώ έχει τη θέση του και το laser, οι ραδιοσυχνότητες, η σκληροθεραπεία με αφρό. Όλα αποσκοπούν να αφαιρέσουν από την κυκλοφορία τις νοσούσες φλέβες αποτρέποντας τη στάση αίματος και τη δημιουργία θρόμβωσης.
Η επέμβαση σε κάθε περίπτωση, δεν διαρκεί πάνω από μία ώρα, ο ασθενής σηκώνεται σε μερικές ώρες από το κρεβάτι, ενώ μπορεί και την ίδια μέρα να πάρει εξιτήριο. Η αποθεραπεία είναι τάχιστη και σε μία βδομάδα, επιστρέφει πλήρως στις εργασίες του.
Συμπερασματικά, η φλεβική ανεπάρκεια, είναι μία κατάσταση που καλό είναι να διαγιγνώσκεται σε αρχικά στάδια, ενώ όλοι πρέπει να υιοθετούμε στην καθημερινότητά μας προληπτικά απλά μέτρα άσκησης που σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη δίαιτα θα κρατήσουν τις φλέβες μας υγιείς και λειτουργικές.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με τον αγγειοχειρουργό κο. Τζορμπατζόγλου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.aggeia.eu»
