Ερωτήματα αυτογνωσίας
Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ο άνθρωπος διαπραγματεύεται την αυτογνωσία του. Πρόκειται λοιπόν για μία ενεργητική και συχνά επίπονη διαδικασία που περιλαμβάνει διάφορους τομείς της προσωπικότητας του ατόμου, στους οποίους θα αναφερθώ στη συνέχεια του κειμένου.
Όσο πιο συνειδητά ζει λοιπόν κανείς τη ζωή του, τόσο πιο ικανοποιητικά ζει. Γιατί μόνο όταν έχει κατανοήσει κανείς σε βάθος τον εαυτό του, συνειδητοποιεί τις επιλογές που τον οδήγησαν στο σήμερα και σχεδιάζει τη στρατηγική για να κατακτήσει το μάλλον που επιθυμεί. Αυτογνωσία λοιπόν σημαίνει -μεταξύ άλλων- ν’ αναγνωρίζει κανείς πώς οι επιλογές του καθόρισαν τη ζωή του και πώς μπορεί να πραγματοποιήσει τα όνειρά του πραγματώνοντας τις αντίστοιχες επιλογές. Αν και πρόκειται λοιπόν για μία επίπονη, συνεχιζόμενη διαδικασία, τα οφέλη της είναι σημαντικότατα.
Τι ερωτήματα καλείται να απαντήσει λοιπόν ο άνθρωπος καθώς κατακτά την αυτογνωσία του;
- Ποια είναι η κοσμοθεωρία του όσον αφορά τον εαυτό του και τη ζωή;
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να απαντήσουν στην παραπάνω ερώτηση, καθώς δεν έχουν επίγνωση της κοσμοθεωρίας που “υπηρετούν”. Απλουστευτικά παραδείγματα είναι: «Ζήσε έντονα και πέθανε νέος», «Η γυναίκα πάνω απ’ όλα είναι μάνα και μετά όλα τ’ άλλα», «Δεν μπορείς να τα’ χεις όλα στη ζωή», «Όλες οι σχέσεις έχουν ημερομηνία λήξης» κλπ.
- Ποια είναι τα δυνατά και τα αδύναμα στοιχεία του χαρακτήρα του;
Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να διακρίνουν ανάμεσα στα δύο και άλλοι θεωρούν ότι υπολείπονται σε μία από τις δύο κατηγορίες. Συχνά κάποιος καταγράφει ένα χαρακτηριστικό του ως αδυναμία, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι ή το αντίστροφο.
- Τι ζητάει κανείς από τις σχέσεις και γιατί;
Και η συγκεκριμένη ερώτηση μπορεί να μην απαντιέται εύκολα. Μπορεί για παράδειγμα ένας άνθρωπος να ζητάει επιβεβαίωση και να μην αντιλαμβάνεται ότι αυτό είναι κάτι που πρέπει να μάθει να προσφέρει ο ίδιος στον εαυτό του πρώτα.
Για να απαντήσει κανείς το παραπάνω ερώτημα όσον αφορά τις συντροφικές σχέσεις πρέπει να έχει επεξεργαστεί καλά τη σχέση των γονιών του, καθώς αυτή είναι η πρώτη σχέση στην οποία γινόμαστε μάρτυρες.
Επίσης μπορεί κάποιος να μην έχει επίγνωση των πραγματικών αναγκών του. Μπορεί κάποιος, για παράδειγμα, να νομίζει ότι μπαίνει σε σχέσεις μόνο για να περνάει καλά, να απογοητεύεται όμως όταν δεν παίρνει την αποδοχή που στην πραγματικότητα έχει ανάγκη.
- Ποιες είναι οι επιθυμίες και τα όνειρά του;
Οι επιθυμίες και τα όνειρα μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της ζωής και της ωρίμανσής μας. Αυτό το καταλαβαίνει κανείς εύκολα αν συγκρίνει τα παιδικά με τα τωρινά του όνειρα. Όταν όμως τα γνωρίζει, έχει να αναρωτηθεί και κάτι ακόμα: «Πώς τα υπηρετεί; Τα θεωρεί πραγματοποιήσιμα ή άπιαστα;»
- Τι φοβάται κανείς;
Άλλη μία “δύσκολη” ερώτηση. Συχνά ο άνθρωπος αποφεύγει τόσο συστηματικά αυτά που φοβάται, που δεν τους επιτρέπει να γίνουν συνειδητά. Ένας άνθρωπος, για παράδειγμα, που περνάει με ελαφρότητα από τη μία σχέση στην άλλη μπορεί να μην συνειδητοποιήσει ποτέ τον φόβο του για τη μοναξιά και την απομόνωση.
- Ποιες είναι οι επαγγελματικές του φιλοδοξίες και ποια η σχέση του με τα χρήματα;
Ουσιαστικά πρόκειται για δύο ξεχωριστές ερωτήσεις που συχνά όμως συγχέονται. Το επάγγελμα που ασκεί ή επιθυμεί να ασκήσει κανείς συνδέεται άμεσα με παράγοντες όπως η αναγνώριση, η φιλοδοξία, η παραγωγικότητα, η προσωπική επάρκεια. Και η σχέση του ατόμου με τα χρήματα μπορεί να είναι εξίσου περίπλοκη. Συχνά ο άνθρωπος απαντάει με διαφορετικό τρόπο κατά τη διάρκεια της ζωής του την παραπάνω ερώτηση.
Οι παραπάνω ερωτήσεις είναι ενδεικτικές και αφορούν παράγοντες που απαρτίζουν τον εαυτό μας και πώς τον αντιλαμβανόμαστε. Οι συναισθηματικά ώριμοι άνθρωποι είναι αυτοί που δεν σταματούν να επιδιώκουν να τις απαντήσουν και αυτοί που αντιλαμβάνονται ότι δεν υπάρχουν σωστές και λάθος απαντήσεις. Υπάρχουν μόνο προσωπικές απαντήσεις.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την ψυχολόγο κα Μεσσαριτάκη. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ»