Επικοινωνία μέσω διαδικτύου και ψυχολογία
Η ιδέα για το παρόν κείμενο ήρθε από έναν θεραπευόμενο. Παρόλο, δηλαδή, που μου έχει ζητηθεί και άλλες φορές από σάιτ και περιοδικά να καταπιαστώ με το συγκεκριμένο θέμα, ήταν η πρώτη φορά που θέλησα με όρεξη να το διερευνήσω. Ο λόγος είναι απλός. Ο θεραπευόμενός μου είναι προγραμματιστής και αναφέρεται στη δουλειά τους ως δυσάρεστη και στρεσογόνα. Ασχολείται δηλαδή τουλάχιστον 8 ώρες με κάτι που έχει καταγράψει αρνητικά. Ωστόσο, ισχυρίζεται ότι τίποτα δεν τον χαλαρώνει περισσότερο όταν γυρνάει σπίτι του από το να μπαίνει στο facebook, το google + και το twitter. Τι είναι αυτό που απολαμβάνει λοιπόν στην επικοινωνία μέσω Η/Υ, ενώ όλη την υπόλοιπη μέρα του ασχολείται με υπολογιστές;
Πιο “εύκολη” επικοινωνία
Ένα ασφαλές συμπέρασμα είναι ότι ο συγκεκριμένος νεαρός γυρνώντας στο σπίτι από το γραφείο, θέλει να αλληλεπιδράσει. Η δουλειά του προγραμματιστή είναι σχετικά μοναχική, με την έννοια ότι δεν χρειάζεται ανθρώπινη συνεργασία και αλληλεπίδραση για να τη διεκπεραιώσει κανείς. Μετά από μία κοπιαστική μέρα φυσικό είναι να θέλει να κάνει τα πράγματα με όσο λιγότερο κόπο γίνεται.
Έχει βρεθεί, λοιπόν, με πολλούς τρόπους ότι η επικοινωνία μέσω διαδικτύου είναι λιγότερο απαιτητική διαδικασία από την προσωπική επικοινωνία. Όταν δύο άνθρωποι βρίσκονται από κοντά, ασυνείδητα λαμβάνουν πολύ περισσότερα μηνύματα από αυτά που ανταλλάσσουν με τα λόγια. Ποιες είναι οι προθέσεις του άλλου; Τα συναισθήματά του; Τι άλλο μπορεί να σκέφτεται από αυτό που μας επικοινωνεί; Γιατί τραβήχτηκε όταν τον πλησιάσαμε ή γιατί έχει την τάση να κάθεται τόσο κοντά μας κάθε φορά; Οι πληροφορίες, όμως, που λαμβάνουμε όταν η επικοινωνία γίνεται μέσω Η/Υ είναι πολύ λιγότερες.
Γνωριμίες μέσω διαδικτύου
Το διαδίκτυο καθιστά την επικοινωνία αυτή πιο ξεκούραστη, αλλά και λιγότερο ποιοτική. Ενώ δηλαδή πολλοί άνθρωποι ισχυρίζονται ότι μπορεί να γεννήσει το ίδιο δυνατά συναισθήματα και να είναι το ίδιο αποτελεσματική, στην πράξη αυτό δεν είναι δυνατό για τον παραπάνω λόγο. Υπάρχουν, όμως, άνθρωποι που είναι υπέρμαχοί της και επιλέγουν τον συγκεκριμένο τρόπο για να κάνουν -για παράδειγμα- γνωριμίες με το άλλο φύλο. Οι ίδιοι άνθρωποι επιμένουν ότι αυτός ο σύγχρονος τρόπος είναι εξίσου αποτελεσματικός και ικανός να φέρει δύο ανθρώπους κοντά. Δεν έχω λόγο να απορρίψω την παραπάνω θέση. Από την άλλη είναι σίγουρα προβληματικό να επιλέγει κάποιος μόνο τον συγκεκριμένο τρόπο για να προσεγγίζει το άλλο φύλο.
Η μακρόθεν επικοινωνία αποκλείει, όπως ανέφερα παραπάνω, ένα σωρό πληροφορίες για τις οποίες τις περισσότερες φορές δεν είμαστε ενήμεροι. Αυτό αυτόματα οδηγεί στη γέννηση προσδοκιών. Οι προσδοκίες συχνά λειτουργούν ανασταλτικά στη σχέση. Επίσης, μπορεί οι άνθρωποι να έχουν την αίσθηση της οικειότητας, ενώ στην πραγματικότητα έχουν να ξαναγνωριστούν με άλλους όρους, όταν πια βρίσκονται από κοντά.
Συμπέρασμα
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω πόσο βοηθητικό έχει σταθεί το διαδίκτυο στη ζωή μας και πόσο δυναμικά έχει μπει στην καθημερινότητά μας. Ο στόχος του κειμένου σαφώς και δεν είναι να το ενοχοποιήσω ως μέσο αλληλεπίδρασης, αλλά να τονίσω πόσο σημαντικό είναι να είμαστε ενήμεροι των περιορισμών που φέρει το συγκεκριμένο μέσο από τη δομή του. Γιατί αν είμαστε ενήμεροι, μπορούμε και να υπερβούμε τους συγκεκριμένους περιορισμούς.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την ψυχολόγο κ. Μεσσαριτάκη. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ»
