Ένα παραμύθι σε 5 παραλλαγές

Ως υπέρμαχος των παραμυθιών σήμερα θα σας διηγηθώ ένα παραμύθι. Μια ιστορία σε όλους γνωστή και χιλιοειπωμένη που θα τη δούμε από  5 διαφορετικές πλευρές.

Όπως σας έχω πει, είμαι υπέρμαχος των παραμυθιών και ταυτόχρονα είμαι, όπως θα έχετε αντιληφθεί, και άστατος άνθρωπος: μια γράφω για το Libor, την άλλη για χέλια, για τον θάνατο, τα ρομπότ, τα ζώα και άλλα άσχετα μεταξύ τους θέματα. Και αποφάσισα να συνεχίσω αυτήν την άστατη συμπεριφορά (βάλτε τα με τον εκδότη που μου το επιτρέπει) και να γράψω κάτι διαφορετικό. Δηλαδή, να παρουσιάσω ένα θέμα από διαφορετικές οπτικές γωνίες μέσω σύντομων παραμυθιών  έτσι ώστε:

1. Να μην σας κουράζω με πολυλογίες (διότι κάποιες φορές σίγουρα το κάνω)
2. Να είναι πιο ευχάριστο το διάβασμα (ελπίζω)
3. Να έχει κάποιο χιούμορ (ελπίζω )
4. Να δίνει ευκαιρία για λίγη σκέψη. (ελπίζω και πάλι)

Θα μου πείτε: Θα κάνεις όλα αυτά; Αγαπητοί φίλοι, δεν έχω ιδέα, αλλά προτίθεμαι να δοκιμάσω. Στο κάτω-κάτω η ζωή είναι, ή θα πρέπει να είναι, μια συνεχής περιπέτεια, όπου δοκιμάζουμε  να περπατήσουμε στους άπειρους δρόμους της.

Ας πάρουμε μια ιστορία σε όλους γνωστή και χιλιοειπωμένη (σε σημείο πιθανής βαρεμάρας) κι ας την δούμε από  5 διαφορετικές πλευρές. Ώστε να έχει περισσότερο ενδιαφέρον, δεν θα σας πω ποια ιστορία είναι, καθώς ίσως να είναι πιο ευχάριστο να το ανακαλύψετε μόνοι σας- ένα suspense πάντα βοηθάει την υπόθεση.

Πάμε λοιπόν:  Ο Σίφο!

ΣΙΦΟ (1)

Ο Σίφο, το φιδάκι, καθώς μεγάλωνε, έκανε όλο και περισσότερες βόλτες στον κήπο και μάλιστα είχε αρχίσει τα πάρε-δώσε και την ψιλοκουβέντα με τους άλλους  δυο τους ασχέτους που ολημερίς περιφέρονταν λες κι ο κήπος ήταν δικός τους, πράγμα που είχε αρχίσει να του την δίνει. Έπρεπε  να μπουν στη θέση τους. Το σκέφτηκε:

«Ποιος ήταν ο καλύτερος τρόπος; Ο καλύτερος τρόπος είναι ο ευχάριστος λόγος και η ευχάριστη όψη. Με άλλα λόγια κολακεία. Όμως αυτά αναπτύσσονται με λεπτότητα, βήμα-βήμα, τόσο-όσο. Αν  νοιώσουν ότι τα κομπλιμέντα είναι υστερόβουλα, θα υποπτευθούν πιθανόν ότι τους κοροϊδεύω. Πράγμα αληθές, αλλά δεν πρέπει να το καταλάβουν.

Απ την άλλη, πόσο δύσκολο  να ‘ναι πια; Το τελευταίο πράγμα που τούτοι οι δυο αντιλαμβάνονται είναι η αλήθεια.».

ΣΙΦΟ(2)

Ο Σίφο, μεγαλώνοντας μες τον κήπο και παρατηρώντας,  είχε καταλάβει ότι (α) όλοι κάνουν λάθη, (β)  όλοι επαναλαμβάνουν τα λάθη τους,  (γ) ότι το λάθος είναι στη φύση όλων κι άρα «πεπρωμένο φυγής αδύνατον», καθώς και (δ) ότι μπορείς να μάθεις απ’ τα λάθη σου, αντιλαμβανόμενος ότι το λάθος είναι διαδικασία μάθησης, εκτός εάν επαναλαμβάνεται  συνεχώς, οπότε είναι απλά διαδικασία αδιάκοπης ανοησίας. Είχε επαγωγική σκέψη: «Εάν  μαθαίνουμε απ’ τα λάθη μας, τότε για να μάθουμε είναι απαραίτητο να κάνουμε κάποιο λάθος.»

Είχε και αναλυτική σκέψη: «Συνεπώς πρέπει να διαπράξω ένα λάθος, έτη κάτι που γνωρίζω ότι δεν είναι σωστό. Τι, τώρα, δεν είναι σωστό;». Το σκέφτηκε μερικές μέρες και αθόρυβα γλίστρησε κοντά της:

-Ευάκι, ομορφιά μου, έχεις δοκιμάσει ποτέ μήλο;

ΣΙΦΟ(3)

Ο Σίφο ήταν τύπος ερευνητικός και σχολαστικός, θέτοντας τα πάντα υπό αμφισβήτηση. Είχε αντιληφθεί ότι πέραν των ορωμένων, υπήρχαν κι άλλα που του ξέφευγαν. Ότι μια θεωρία είναι λόγια του αέρα εάν δεν πραγματωθεί σε γεγονός, δηλαδή εάν δεν γίνει πραγματικότητα, ασχέτως του αποτελέσματος.  Όλα λοιπόν, θα πρέπει να ελέγχονται προτού κάποιος αποφανθεί κατά ή υπέρ κάποιου πράγματος, όπως π.χ. τι είναι καλό, τι κακό, κι αλλά τέτοια. Άρα, πρέπει κανείς να πειραματιστεί, ξεπερνώντας τα όρια του εαυτού του και του ήδη γνωστού.

Άρα θάρρος, ακόμη και μπροστά στο ενδεχόμενο του λάθους. Σήκωσε το κεφαλάκι του να οσφρηστεί τα πέριξ: Κοντά ήταν. Και πήγε:

-Ευάκι, είσαι για ένα πειραματάκι;

-Όπερ;

-Θα σου πω.

-Ναι, μην μπλέξουμε.

-Όχι καλέ!

ΣΙΦΟ(4)

O Σίφο δεν ήταν αχάριστος. Ήξερε ότι ζούσε  σ έναν κόσμο όπου όλα δούλευαν ρολόι κι ότι αυτό δεν ήταν τυχαίο. Ήταν ακόμη νέος και ρομαντικός και αντι-καθεστωτικός όπως όλοι οι νέοι,  το «Μην φάτε από αυτό το δέντρο!» το αντιλαμβανόταν ως προσταγή και δογματισμό. Επίσης του έλλειπε η γνώση της πραγματικότητας κατόπιν της παράβασης. Δηλαδή της επόμενης ημέρας. Ο ίδιος ήταν υπέρ των πειραματισμών. Οι άλλοι δύο θα ήταν;

Τους βρήκε μαζί:

-Ρε παιδιά, δεν δοκιμάζουμε;

-Θέλεις να πεις, να δοκιμάσουμε εμείς! Για σένα δεν ισχύει η απαγόρευση.

-Έστω. Ας δοκιμάσει ένας από σας.

-Όχι! Είπαν ταυτόχρονα ο Αδάμ κι η Εύα.

Ο Σίφο έμαθε κάτι πολύ σημαντικό απ αυτό το πείραμα:

-Μαζί είναι δυνατοί. Μήπως να τους ξεμοναχιάσω;

ΣΙΦΟ(5)

Ο Σίφο ήταν ευφυής. Το ήξερε έως ένα βαθμό, όπως ήξερε ότι οι άλλοι πιθανά δεν ήταν τόσο ευφυείς. Πράγμα που του έδινε ένα πλεονέκτημα. Δεν τους πολύ-πήγαινε αυτούς τους δύο τους φαντασμένους που ξόδευε τόσο χρόνο μαζί τους ο Δημιουργός του κόσμου. Η ευφυΐα δεν αναιρεί την ζήλεια πάντα και κάποιες φορές αυξάνει τον εγωισμό: «Ολοι είμαστε ίσα δημιουργήματα», σκέφτηκε, «Πως τούτοι δω οι δύο είναι καλύτεροι; Πως το θεωρούν δηλαδή; Από άγνοια!! Και υπεροψία!! Και…να το!!»

Το μυαλό του άστραψε:

«Εάν τούτοι δω πιστεύουν ότι είναι καλύτεροι, τότε είναι απλό: θα τους μπάσω στο μύθο  της θαυμαστής πιθανότητας και άρα ικανότητας της δικής τους δημιουργίας: Μπορείτε να γίνετε ό,τι θέλετε  μόνοι σας!»

Ο Σίφο  χαμογέλασε ήσυχα μέσα στα πυκνά χόρτα.

Η οσμή και η γεύση των παραμυθιών

Η ουσία δεν είναι βέβαια εάν έφταιγε ο Σίφο ή όχι, ή το ποιος έφταιγε.  Η ουσία είναι να βλέπουμε την αστεία πλευρά ενός πράγματος (δηλαδή εκείνη που συνήθως μας διαφεύγει), να δούμε την οπτική του άλλου (ακόμη και του Σίφο που εδώ ο καημένος είναι ο «κακός») και μέσα από αυτά να αλλάξουμε ίσως, να αποκτήσουμε μια μεγαλύτερη ευελιξία οπτικής και στάσης απέναντι στα γεγονότα– και άρα απέναντι στους κοντινούς μας, στους λίγο πιο μακρινούς μας και εν γένει προς όλους. Ένα παραμύθι μπορεί να έχει ατελείωτες παραλλαγές κι αυτό προσθέτει μόνο στη μαγεία τους.

Έχετε υπ’ όψιν σας ότι καθώς δεν υπήρξαν μάρτυρες της σκηνής, μπορεί να εξελίχθηκε με μύριους τρόπους και τα παραπάνω να είναι απλά 5 από αυτούς ή και κανένας.  Η ουσία των παραμυθιών στο κάτω-κάτω δεν είναι η πραγμάτωση των γεγονότων (το εάν συνέβησαν ή όχι), αλλά η «οσμή» και η «γεύση»  που μας αφήνει η διήγησή τους.

Συντάκτης: Μάριαμ Συρεγγέλα,

Influence:

Έχει σπουδάσει ψυχολογία με μεταπτυχιακές σπουδές στο Illinois Institute of Technology (USA) και Surrey University (UK). Έχει μεγαλώσει στην Ελλάδα και στο Ιράν…