Οι καφέ κόκκοι που μας δίνουν το ρόφημα που αγαπάμε έχουν και «σκοτεινή» πλευρά που συνδέεται όμως με την υπερβολή …
Ελληνικός καφές και μακροζωία: υπάρχει συσχέτιση;
Εκ πρώτης όψεως, το κύριο χαρακτηριστικό του καφέ είναι η περιεκτικότητά του σε καφεΐνη και οι επιδράσεις της στο οργανισμό μας. Όμως, σύμφωνα με τον Dan Buettner, ειδικό σε θέματα μακροζωίας και συνεργάτη του National Geographic, οι ωφέλειες που προσφέρει ο καφές στον άνθρωπο είναι πολύ περισσότερες απ’ ό,τι νομίζουμε. Θεωρείται, μάλιστα, και ένα «ελιξίριο» μακροζωίας.
Ο Buettner έχει περάσει μεγάλο μέρος της καριέρας του μελετώντας τις Γαλάζιες Ζώνες του κόσμου, δηλαδή τις πέντε περιοχές που περιέχουν την υψηλότερη συγκέντρωση των ανθρώπων που ζουν περισσότερο στη γη. Σε αυτές περιλαμβάνονται η Οκινάουα της Ιαπωνίας, η Ικαρία της Ελλάδας, η Σαρδηνία της Ιταλίας, η χερσόνησος Νικόγια της Κόστα Ρίκα και η Λόμα Λίντα της Καλιφόρνια. Κάθε Γαλάζια Ζώνη έχει τα δικά της μοναδικά πολιτιστικά έθιμα, παραδόσεις και περιβαλλοντικές επιρροές, αλλά οι πέντε περιοχές μοιράζονται μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Ένα από αυτά είναι οι διατροφικές τους συνήθειες: Οι άνθρωποι που ζουν στις Γαλάζιες Ζώνες τείνουν να ακολουθούν σε μεγάλο βαθμό μια διατροφή βασισμένη στα φυτά, γεμάτη με φρέσκα προϊόντα, φασόλια, υγιεινά λίπη και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Σύμφωνα με τον Buettner, ένα άλλο έντονο κοινό χαρακτηριστικό αυτών των τόπων ήταν η συχνή κατανάλωση καφέ, ιδίως στη Σαρδηνία, τη Νικόγια και την Ικαρία.Αυτό είναι απόλυτα λογικό, επειδή ο καφές -γενικά μιλώντας- έχει βρεθεί ότι είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά, τα οποία είναι το κλειδί για την προστασία των κυττάρων σας από τις ελεύθερες ρίζες (και επομένως από τις χρόνιες φλεγμονές), οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν σε καρδιακές παθήσεις, καρκίνο και άλλες ασθένειες που μπορεί να συντομεύσουν το προσδόκιμο ζωής. «Ο καφές μπορεί επίσης να βελτιώσει τη διάθεσή σας και να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών όπως ο διαβήτης τύπου 2 και ο καρκίνος του προστάτη».
Υπάρχουν πολλές έρευνες που αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς του ειδικού. Ο καφές περιέχει πολυφαινόλες, που θωρακίζουν τον οργανισμό ενάντια στη χρόνια φλεγμονή και επομένως οδηγούν στη μακροζωία. Αυτό που έρχεται να προσθέσει ο συγκεκριμένος επιστήμονας είναι το ποιος είναι ο τύπος του καφέ που το επιτυγχάνει καλύτερα αυτό. Σύμφωνα με τις μελέτες του, ο καλύτερος καφές για μακροζωία είναι αυτός που καταναλώνουν στην Ικαρία και κατά προέκταση στην Ελλάδα. Κι επειδή οι συνήθειες έχουν λίγο αλλάξει, διευκρινίζουμε ότι αναφέρεται στον ελληνικό καφέ.
«Ο ικαριώτικος καφές, ή ελληνικός καφές, είναι ελαφρώς καβουρδισμένος και λεπτοαλεσμένος», εξηγεί ο Buettner. «Το λεπτό άλεσμα παρέχει πιο συμπυκνωμένα αντιοξειδωτικά, το οποίο είναι ένα βασικό όφελος για την υγεία. Ο τρόπος παρασκευής του, δηλαδή το γεγονός το ότι βράζεται, εξάγει περισσότερες από τις υγιεινές ενώσεις του καφέ. Τέλος, ένα φλιτζάνι έχει μικρότερη περιεκτικότητα σε καφείνη από έναν καφέ φίλτρου ή έναν εσπρέσο. Η λιγότερη καφεΐνη μεταφράζεται σε λιγότερες από τις δυσάρεστες και δυνητικά επικίνδυνες παρενέργειες της υπερβολικής δόσης καφεΐνης, όπως άγχος, νευρικότητα, αυξημένη αρτηριακή πίεση, πονοκέφαλοι, μυϊκός τρόμος και αϋπνία. Φυσικά δεν πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι ο ελληνικός καφές είναι νόστιμος.
Ο καφές ως κοινωνικό ποτό
Πέρα από τον τρόπο παρασκευής με το μπρίκι, το αργό βράσιμο, το κρεμώδες αποτέλεσμα και το κατακάθι με τα πλούσια για την υγεία οφέλη, ο τρόπος που καταναλώνουν στην Ικαρία -και κατά προέκταση και στην υπόλοιπη Ελλάδα- τον καφέ, συμβάλλει στη μακροζωία της περιοχής. Ο καφές σημαίνει έξοδος, κοινωνική συναναστροφή, τρόπος χαλάρωσης. «Οι λαοί που επιδίδονται σε αυτή τη συνήθεια πίνουν τον καφέ τους αργά με την οικογένεια και τους φίλους τους, στο τραπέζι ή σε κοινωνικά καφενεία, αντί να κατεβάζουν μια κούπα για ενέργεια τις πρώτες πρωινές ώρες της ημέρας», λέει ο Buettner. Η σημασία της ξεκούρασης και της χαλάρωσης αποτελούν κοινό χαρακτηριστικό των κατοίκων που ζουν στις Γαλάζιες Ζώνες.
Την επόμενη φορά που θα βγείτε, μήπως να ξανασκεφτείτε τι καφέ να παραγγείλετε;
