Εξερεύνηση στο σύστημα των περιοριστικών μας πεποιθήσεων

Οι πεποιθήσεις είναι μαθημένες αντιλήψεις τις οποίες έχουμε χτίσει επάνω σε αναμνήσεις πόνου και ευχαρίστησης. Οι αναμνήσεις αυτές αποτελούν τη βάση της ερμηνείας και της αίσθησης των εμπειριών μας συν τω χρόνω.

«Δεν είναι τα γεγονότα της ζωής μας εκείνα που μάς διαμορφώνουν, αλλά οι πεποιθήσεις που εμείς αποδίδουμε στο νόημά τους» –Anthony Robbins

Η συναισθηματική μας προσκόλληση σε ανθρώπους, γεγονότα και συνθήκες είναι το σταθερό θεμέλιο του συστήματος πεποιθήσεών μας. Το σύστημα αυτό δεν είναι συνεπώς, παρά οι ψυχολογικοί κανόνες που παρέχουν τις εντολές στο νευρικό μας σύστημα ώστε αυτό να διαμορφώσει τις σκέψεις μας και να φιλτράρει την εμπειρία της πραγματικότητας. Αυτές λοιπόν οι εντολές είναι που ορίζουν τι θ’ απαλείψουμε, τι θα διαστρεβλώσουμε ή θα γενικεύσουμε στη διάρκεια της ημέρας μας. Οι πεποιθήσεις μας είναι ουσιαστικά υποθέσεις σχετικά με τον εαυτό μας, τους ανθρώπους και τις προσδοκίες μας σχετικά με τον κόσμο.

Όλοι μας έχουμε τέτοιου είδους θεωρίες, ιδέες και εξηγήσεις για πως είναι και το πώς θα έπρεπε να είναι τα πράγματα. Παρομοίως, όλοι μας διαμορφώνουμε συμπεράσματα σχετικά με τη ζωή και τους ανθρώπους τα οποία βοηθούν στην βαθύτερη κατανόηση του κόσμου. Αγκυροβολούμε, με άλλα λόγια την έκφραση της κατανόησης του περιβάλλοντος κόσμου χρησιμοποιώντας τις αντιλήψεις μας.

Οι πεποιθήσεις διαπλάθουν τα θεμέλια των προσδοκιών μας.

Οι προσδοκίες αυτές βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση του κόσμου γύρω μας. Μάς επιβεβαιώνουν σχετικά με το μέλλον, παρέχοντας ασφάλεια και σιγουριά. Έτσι, εξακολουθούμε να κουβαλάμε τις πεποιθήσεις, ανεξάρτητα από το αν μάς εξυπηρετούν την παρούσα στιγμή, γεγονός που φυσικά ανάγεται στην ανάγκη μας για βεβαιότητα.

Όλοι μας λαχταράμε το αίσθημα σιγουριάς. Μάς προσφέρει πνευματική ηρεμία μετριάζοντας το άγχος, την ανησυχία και το φόβο. Πρόκειται για θεμελιώδη ανθρώπινη ανάγκη που αποτελεί το υπόβαθρο κάθε συστήματος πεποιθήσεων.

Αξίζει να τονιστεί ότι οι πεποιθήσεις δεν είναι γεγονότα. Οι βαθιά ριζωμένες ωστόσο πεποιθήσεις ενδέχεται να παρερμηνευθούν ως γεγονότα. Οι πεποιθήσεις δεν είναι άλλο παρά συμπεράσματα που έχουν συναχθεί βάσει των παιδικών βιωμάτων.

Στην παιδική ηλικία οι πεποιθήσεις μπορεί να μας εξυπηρετούσαν και για το λόγο αυτό εξακολουθούμε να τις διατηρούμε. Στην ενήλικη ωστόσο ζωή, οι ίδιες πεποιθήσεις μπορεί να μην εξυπηρετούν κανένα σκοπό. Αντίθετα, ενδέχεται να μάς παρακωλύουν, ως πλέον ασύμβατες με τη ζωή ή τις συνθήκες. Η ζωή έχει αλλάξει ενώ οι πεποιθήσεις παραμένουν αναλλοίωτες, κάτι που εξηγεί το αίσθημα της στασιμότητας.

Συχνά, οι πεποιθήσεις που κουβαλάμε συμπλέκονται στον τρόπο στης γλωσσικής επικοινωνίας μας. Αν λοιπόν για το κάθε τι υπάρχει μία λέξη, τότε μία πεποίθηση συνοδεύεται από την αντίστοιχη λέξη. Ο καθένας μέσω της χρήσης της γλώσσας δημιουργεί μία πραγματικότητα, εγκλωβιζόμενος σ’ έναν κόσμο βασισμένο μάλλον στην αντίληψη παρά στην πραγματικότητα.

Πώς Διαμορφώνονται οι Αντιλήψεις;

Στη διάρκεια του βίου μας, οι πεποιθήσεις μας ριζώνουν το νευρικό μας σύστημα λόγω επαναλαμβανόμενων καταστάσεων που αποδεικνύουν την ορθότητά τους. Στη ζωή συσσωρεύονται γεγονότα, αποδείξεις και αναφορές που συμβάλλουν στη διάπλαση της ιδέας για την πραγματικότητα. Συν τω χρόνω, συγκεντρώνονται περισσότερες αναφορές μέσω της φαντασίας, της αποκτημένης γνώσης, τις προσωπικές εμπειρίες και μέσω επιρροών από τον κύκλο μας.

Οι εν λόγω αναφορές συντελούν στη διαμόρφωση ιδεών σχετικά με τον κόσμο. Τελικά, ορισμένες από τις ιδέες μετατρέπονται σε απόψεις υποστηριζόμενες από μεγαλύτερη σιγουριά και συναισθηματική ένταση.

Παραμένοντας προσηλωμένοι στις απόψεις αυτές, είστε ακόμη αρκετά ευέλικτοι σε σχέση με τις προσδοκίες σας. Μέσω ωστόσο της διεργασίας της επαναλαμβανόμενης σκέψης και την πραγμάτωσή της στη ζωή, οι απόψεις αποκρυσταλλώνονται, μετατρεπόμενες τελικά σε πεποιθήσεις.

Οι πεποιθήσεις κατά τ’ αρχικά στάδια είναι εύπλαστες. Στο πέρας όμως του χρόνου και με τη συσσώρευση περισσότερων αναφορών (οι οποίες ενισχύουν καθεμία από τις πεποιθήσεις) δυναμώνουν, ενισχύονται και σταθεροποιούνται.

Φθάνοντας τελικά σ’ ένα ορισμένο στάδιο στην εξέλιξη της κάθε βαθιά ριζωμένης στο νευρικό σύστημα πεποίθησης, είναι πλέον αδύνατο ν’ αλλάξουν οι προσδοκίες. Αυτό συμβαίνει παρά τις συντριπτικές και αντιφάσκουσες αποδείξεις (γεγονότα) που δείχνουν το αντίθετο. Αυτό είναι το στάδιο της μετατροπής της πεποίθησης σε ακλόνητη πίστη.

Όταν πλέον για την υποστήριξη μίας πεποίθησης δεν επαρκούν οι διαθέσιμες αναφορές, ορισμένοι άνθρωποι καταφεύγουν στην πίστη. Η πίστη είναι απλά μία πεποίθηση που υποβαστάζει γεγονότα με ανεπαρκείς πραγματικές αναφορές. Θέλοντας απελπισμένα να πιστέψουν κάπου, οι άνθρωποι τρέφουν πίστη. Και επιθυμώντας απεγνωσμένα να πιστέψουν, αγνοούν τα γεγονότα μίας κατάστασης αντί ν’ αξιοποιήσουν τη φαντασία τους ώστε να δημιουργήσουν τις αναγκαίες αναφορές για την υποστήριξη της πεποίθησης αυτής.

Στο πέρασμα του χρόνου, στο φαντασιακό μας συσσωρεύονται ολοένα περισσότερες αναφορές, φτάνοντας ίσως στον εντοπισμό αληθινών παραδειγμάτων υπέρ των συγκεκριμένων αναφορών. Ο συγχρωτισμός για παράδειγμα με ανθρώπους της ίδιας πίστης συμβάλλει στην συγκέντρωση αρκετών αναφορών για την καθιέρωση μίας πάγιας πεποίθησης –έστω και αν οι αναφορές αυτές βασίζονται μόνο στις απόψεις και όχι στην πραγματικότητα. Έτσι, διαμορφώνονται οι βάσεις της πίστης που στρώνουν το υπόβαθρο της δημιουργίας της, που ενδεχομένως να μετατραπεί σε ακλόνητη πίστη.

Πηγή: IQ Matrix

Άρθρο του Adam Siunski

Συντάκτης: Saky Koulibaly,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.