Καλωσορίζουμε το 2021 με ένα σεμινάριο που θα μας βοηθήσει να χτίσουμε τη θετική νοοτροπία που χρειάζεται για να είναι …
Είμαστε ό,τι πιστεύουμε ότι είμαστε;
Κάποια στιγμή στη ζωή μας αποκτάμε μια εικόνα για τον εαυτό μας, η οποία διαμορφώνει στέρεες πεποιθήσεις σχετικά με το τι θεωρούμε ότι είμαστε. Τελικά είμαστε ό,τι πιστεύουμε ότι είμαστε; Ή μήπως αυτό που πιστεύουμε τελικά γινόμαστε;
Ιστορικά αν το δούμε, θα αντιληφθούμε ότι σε κάποιο σημείο ή και κάποια σημεία της ζωής μας αποφασίζουμε ότι είμαστε κάποια πράγματα: Πχ Είμαι καλός και εύκολος άνθρωπος, είμαι ένας πιστός φίλος, μια στοργική κόρη, ένας πατέρας που φροντίζει την οικογένειΆ του, ένας άνθρωπος με χιούμορ και καλή διάθεση, είμαι κάποιος που αγαπά το καλό κρασί, τις κωμωδίες και τις εξόδους στις ταβέρνες αλλά που μισεί τα κόκκινα λαχανικά και τα βραστά. Χοντρικά, κάπως έτσι δεν τον βλέπουμε; Τον εαυτό μας εννοώ. (Το πως μας βλέπουν οι άλλοι, – σίγουρα μια θέαση πιο ενδιαφέρουσα που βρίσκεται και πιο κοντά στην πραγματικότητα – δεν είναι το σημερινό θέμα).
Μια εικόνα που «κρατάει» γερά
Και όλη αυτή η εξαίρετη εικόνα του εαυτού κρατάει γερά, τόσο γερά που την πιστεύουμε κιόλας, τη στηρίζουμε, την υποστηρίζουμε και δεν την αφήνουμε απ τα χέρια μας….μέχρι να κάνουμε κάτι που θεωρείται “κακό”. Δηλαδή, κάποιος φίλος, μας επισημαίνει πώς ποτέ δεν ακούμε τι λέει, ότι μιλάμε πάντα για τον εαυτό μας, ότι ποτέ δεν προσφερόμαστε να πληρώσουμε τον λογαριασμό όταν πάμε στην εν λόγω ταβέρνα ή στο διπλανό μπαράκι. Λέμε ότι λυπούμαστε, ότι ήταν βέβαια λάθος, ότι δεν καταλάβαμε πως κάναμε εμείς κάτι τέτοιο, λέμε, εν τέλει, ότι δεν ήμασταν ο πραγματικός μας εαυτός (τώρα ποιος άλλος μπορεί να ήταν, είναι στο χέρι του καθενός να υποθέσει…), ότι κάτι θα πρέπει να συνέβη εκείνη την ημέρα, ότι δεν είχαμε το νου μας…
Τέλος πάντων, παρουσιάζουμε κάποιο λόγο για τη συμπεριφορά μας, δηλαδή μια δικαιολογία, δηλαδή ότι υπήρχε προφανώς κάποιος «καλός» λόγος για μια τέτοια συμπεριφορά, ένας «καλός λόγος» έξω από εμάς καθώς εμείς βεβαίως εννοείται, δεν ήμασταν υπεύθυνοι εκείνη την στιγμή ή και όλες τις άλλες παρόμοιες στιγμές για την κακή συμπεριφορά μας. Δηλαδή δεν φταίγαμε εμείς, αλλά κάτι άλλο. Δηλαδή δεν εξυπακούεται αυτό; Όχι!!
Πόσοι το έχουμε κάνει αυτό; Ολοι. Πόσοι δεν το έχουμε κάνει; (όποιος δεν το έχει κάνει να επικοινωνήσει μαζί μου και θα λάβει δώρο 1.000 ευρώ!! ). Πόσοι το κάνουμε συχνά-πυκνά και μάλιστα τόσο πυκνά ώστε να μας έχει γίνει δεύτερη φύση; Θα διακινδυνεύσω αν πω όλοι μας;
Υπ’ όψιν ,ότι η λεγόμενη «δεύτερη φύση», όταν χρησιμοποιείται κατά κόρον, πολύ εύκολα γίνεται πρώτη και μόνη φύση.
Επωνυμίες και Brands
Και συνεχίζουμε τη ζωή μας λες και δεν συμβαίνει τίποτα, αντί να πάρουμε λίγο χρόνο να σκεφτούμε τι έχουν να μας πουν αυτά τα όχι τόσο σπάνια περιστατικά: τι έχουν να μας πουν για το ποιοι είμαστε. Αλλά δεν πολύ-χρειάζεται κάτι τέτοιο διότι έχουμε ήδη αποφασίσει ποιοι είμαστε, έτσι δεν είναι; Με άλλα λόγια, «ξέρουμε» ποιοι είμαστε: είμαστε εκείνοι που όταν πράττουν κάτι άσχημο δεν παίρνουμε την ευθύνη της πράξης μας- τα γεγονότα αυτό δείχνουν κι ας μην μας αρέσει. (θα το παρομοίαζα λίγο με την φορολογία στην Ελλάδα όπου το δηλωθέν εισόδημα με το πραγματικό δεν έχουν σχεδόν καμία σχέση – άρα σωστή θα ήταν η παρομοίωση).
Σε μια οικονομία αγοραστικής αξίας όπως η δική μας, δεν αρκεί η κατανάλωση των εμπορικών επωνυμιών (brands) – γινόμαστε η επωνυμία. Την ντυνόμαστε, την τρώμε, την κουβαλάμε παντού μαζί μας, όπως το κεφάλι μας.
Ιδιωτικά μαθήματα επωνυμιών προσφέρονται πλέον παντού και επιλέγουμε προσεκτικά ποια έκδοση του εαυτού μας θα εμφανίσουμε στο διαδίκτυο – αλλά και στους γνωστούς και φίλους μας –εκτός όταν μας ξεφεύγει, διόλου δύσκολο να συμβεί στην πραγματική ζωή όπου όλα δεν είναι πάντα συνεπή, δεν είναι πάντα τα ίδια καθώς επηρεάζονται από χιλιάδες δεδομένα. Απ’ την άλλη, μια επωνυμία είναι αυτή η μια, συνεπής εικόνα που «επικοινωνεί», επαναλαμβάνοντας πάντα τις ίδιες αξίες, τα ίδια χαμόγελα με τα πανομοιότυπα και πολύ σαφή μηνύματα. Μηχανικά μηνύματα.
Θέλουμε όντως να είμαστε σαν μηχανές; Αποτελεσματικοί, λογικοί, γραμμικοί. (μπορεί να σκεφτείτε κάτι πιο βαρετό απ’ το γραμμικό; Κάτι που κινείται απαράλλακτο μέσα στον χρόνο;) Αν τολμήσουμε να χώσουμε τα δάχτυλά μας στην πρίζα, θα δούμε, ότι είμαστε άνθρωποι: ούτε συνεπείς ούτε δυαδικοί, ούτε κινούμενοι σε μια ευθεία. Είμαστε μαύροι, λευκοί, είμαστε όλες οι αποχρώσεις του γκρι και ό,τι βρίσκεται στο ενδιάμεσό του. Και αυτό είναι το πλέον υπέροχο: ποιος θα σκεφτόταν το 1749 ότι θα μπορούσαμε να αγοράσουμε παπούτσια μέσω μιας οθόνης, ενώ περιμένουμε στη στάση του μετρό; Ποιος φανταζόταν ότι οι γυναίκες δεν θα πέθαιναν στην γέννα, οι άντρες θα μπορούν να έχουν πολύχρωμα μαλλιά, ότι θα περπατούσε άνθρωπος στο φεγγάρι;
Αυτό που προσπαθώ να πω εδώ είναι ότι ως άνθρωποι είμαστε ικανοί για αφάνταστα επιτεύγματα! Κι όμως….
Και τα παραμύθια…
Κι όμως αφήνουμε την εικόνα μας, ναι, εκείνη που έχουμε “επιλέξει” για κάποιο λόγο και επιμελώς φτιασιδώσει, να υπαγορεύει τη ζωή μας: πώς περνάμε τον ελεύθερο χρόνο μας, ποιες ταινίες βλέπουμε, τι τρώμε, που το τρώμε, τι καπνίζουμε, τι φοράμε,,,. Σημαντικότατη δε είναι η ικανότητα αυτής της εικόνας μας να μας υπαγορεύει το τι δεν θα πρέπει να κάνουμε ή πιο σωστά, τι δεν θα πρέπει να μας δουν οι άλλοι να κάνουμε. Πχ, Ψώνια σε μια γειτονιά όχι και τόσο και τόσο «in» και a la mode, μπορεί να μας αποπροσανατολίσει σχετικά με το ποιοι είμαστε. Πώς είναι δυνατόν… να επέρχεται εσωτερική σύγχυση με βάση του πού ψωνίζουμε; Του που θα πάμε για φαγητό, του τι γυαλιά θα φορέσουμε;
Μια εσωτερική σύγχυση που είναι μοιραία όταν η έξω εικόνα, εκείνη που προβάλουμε, το παραμύθι που διηγούμαστε στους άλλους και κατ ανάγκην ή κατ’ επέκταση σε εμάς τους ίδιους, έχει πολύ λίγη σχέση με την εσωτερική πραγματικότητα. Είναι διττό το πρόβλημα: τα παραμύθια που λέμε στους εαυτούς μας αφομοιώνονται και γίνονται με τον καιρό μέρος μας – εύκολο καθώς εμείς είμαστε η πηγή τους. Απ’ την άλλη, ένα παραμύθι μπορεί να ειπωθεί αλλιώς και να αλλάξει ανά πάσα στιγμή. Αυτό είναι στο χέρι μας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: UBUNTU: Είμαι επειδή είμαστε
Η εικόνα μας λοιπόν είναι απλά μια ιστορία, όχι πολύ διαφορετική από μια ταινία; Καθορίζουμε ποιοι είμαστε (με βάση τι; Διότι αυτό είναι το ερώτημα) και εξαπατούμε άλλους και εαυτούς, «απλοποιώντας» έτσι την ύπαρξη, καθώς την προσαρμόζουμε σε ένα ή περισσότερα brand, που στην ουσία έχουμε «επιλέξει», εμείς απο μια κοινωνία εκεί έξω. Εχουμε δηλαδή δώσει την συγκατάθεσή μας, διότι αυτό είναι το πιο αποδεκτό και άρα το πιο εύκολο.
Ρωγμές
Και μερικές φορές βρισκόμαστε σε εκείνη την λεγόμενη «κρίση ταυτότητος», θέλουμε να αλλάξουμε, δεν θέλουμε αυτό που είμαστε…. δεν είμαστε πλέον ευχαριστημένοι ως έμποροι της επωνυμίας μας, που είναι σε μόνιμη σύνδεση με τον κόσμο… Και εκείνες τις στιγμές τι και ποιοί είμαστε; Δεν ξέρουμε ίσως, αλλά αυτές είναι οι πολύτιμες στιγμές, οι αναλαμπές της πραγματικότητας που δείχνουν ότι παγιδευτήκαμε στα ψέματα που προορίζονταν για άλλους. Ψέματα, αρχικά συνειδητά, αλλά που με τον καιρό έγιναν ασυνείδητα, υπόγεια, και μας κατάπιαν ολόκληρους, τόσο ώστε ακόμη κι ο καθρέφτης να μας παρουσιάζει έναν άγνωστο. Ή δεν παρουσιάζει τίποτα που να αναγνωρίζουμε ως δικό μας.
Αυτές είναι οι πραγματικές στιγμές, οι ρωγμές ανάμεσα από τα ψέματα, οι στιγμές που ανακαλύπτουμε το πρόσωπό μας, τις δυνατότητες που εν δυνάμει έχουμε, αυτές που δεν έχουμε αξιοποιήσει και που παρ’ όλα αυτά είναι εκεί.
Όταν δεν ξέρω ποιος/ποια είμαι..
Δεν είναι ευχάριστες στιγμές αυτές, ίσως και όσο μεγαλώνουμε αραιώνουν, καθώς η συνήθεια ενδυναμώνει την εικόνα του brand μας. Εξ ου και είναι σημαντικό να μην τις αφήνουμε να πηγαίνουν χαμένες. Γνωρίζοντας ότι δεν είμαι αυτό που νομίζω ότι είμαι, έχει μεγάλη σημασία. Είναι το πρώτο βήμα προς την αυτογνωσία.
Προς εκείνη την κατάσταση όπου αναγνωρίζουμε ότι όταν λέμε ότι δεν μπορούμε να κάνουμε αυτό ή εκείνο, ότι είμαστε αυτό ή το άλλο, στην πραγματικότητα αυτό που κάνουμε είναι να βάζουμε τους εαυτούς μας μέσα σε σαφή όρια. Ως εδώ θα πας, όχι πιο κει. Ως εδώ μπορείς, ως εδώ σε αφήνουν οι άλλοι, κοκ. Έχουν «εξουσία» αυτά που λέμε στους εαυτούς μας και γινόμαστε θύματα των δικών μας παραμυθιών, της δίκης μας ψευδής αντίληψης του τι είμαστε, την οποία, ακόμη χειρότερα, εμείς έχουμε κατασκευάσει πετραδάκι-πετραδάκι.
Δεδομένου ότι αυτό που πιστεύουμε ότι είμαστε έχει βαθιά σημασία για εμάς, η αποδόμησή του και των συγκεντρωμένων με τον καιρό πεποιθήσεών μας, μας ανοίγει τα μάτια, μας αυξάνει τις δυνατότητές μας να ονειρευόμαστε, να αλλάζουμε, να επιλέγουμε με περισσότερη σύνεση και ηρεμία, να μεγαλώνουμε, να γινόμαστε καλύτεροι, να γινόμαστε κάποιοι άλλοι.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αποδεσμευόμενοι από τις Περιοριστικές Πεποιθήσεις-Μέρος Γ
Η αναγνώριση της άγνοιας του ποιοι είμαστε μας επιτρέπει να «γευτούμε» τις δυνατότητες της ύπαρξης και ανοίγει την πόρτα στο ερώτημα: “Ποιος/ ποια θέλω να είμαι;” Μια τέτοια ερώτηση αφαιρεί όλα τα καταναγκαστικά όρια των επωνυμιών κι απλώνεται μπροστά μας ένα τεράστιο πεδίο επιλογών. Ναι, καλών και κακών. Διότι κι αυτό είναι επιλογή. Διότι η ζωή είναι μια ατελείωτη αλυσίδα επιλογών που θα ήταν κρίμα να μην γευτούμε. Θα ήταν κρίμα να πεθάνουμε χωρίς να έχουμε ζήσει.
Θα ήταν κρίμα να μην βλέπουμε, διότι το κατάστημα οπτικών δεν διαθέτει εκείνη τη συγκεκριμένη επωνυμία γυαλιών που εμείς «θέλουμε». Δεν νομίζετε;
