Εφηβεία και απώλεια βάρους
Η εφηβεία είναι μία υπέροχη περίοδος στη ζωή ενός ανθρώπου, κατά την οποία το άτομο περνά από την παιδική στην ενήλικη ηλικία, μέσω μίας σειράς από αλλαγές που λαμβάνουν χώρα τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχολογία του. Η εξέλιξη του οργανισμού κατά τη φάση αυτή είναι ραγδαία, με το σώμα να αναπτύσσεται καθώς βιώνει όλες αυτές τις σπουδαίες αλλαγές. Ως εκ τούτου, οι ανάγκες του εφήβου λαμβάνουν νέες διαστάσεις, καθώς πλέον χρειάζεται πολύ περισσότερη ενέργεια αλλά και μία πληθώρα από θρεπτικά συστατικά, προκειμένου να ανταπεξέλθει με ασφάλεια στις απαιτήσεις της νέας κατάστασης.
Παρόλα αυτά, σύγχρονες μελέτες δείχνουν πως τα παιδιά εφηβικής ηλικίας στις μέρες μας, όχι μόνο στερούνται τα απαραίτητα γι’ αυτούς διατροφικά στοιχεία, όπως βιταμίνες, μέταλλα κ.α., αλλά τείνουν να καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε περιττή ζάχαρη, λιπαρά και αλάτι, υπερβαίνοντας κατά πολύ τα συνιστώμενα ημερήσια όρια για τις ουσίες αυτές. Κατά συνέπεια, τα ποσοστά παχυσαρκίας στην εφηβεία έχουν ανέβει επικίνδυνα, με την Ελλάδα να πρωτοστατεί στην Ευρώπη: 1 στους 5 νέους έχει βάρος υψηλότερο του φυσιολογικού (20% των εφήβων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι). Δυστυχώς, η κατάσταση αυτή τείνει να λάβει διαστάσεις επιδημίας, τροφοδοτώντας πολύ πιο σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως ο διαβήτης τύπου ΙΙ, η υπέρταση και μακροπρόθεσμα οι καρδιοπάθειες. Πώς μπορούν λοιπόν οι γονείς αλλά και οι ίδιοι οι έφηβοι να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους αυτούς ενώ παράλληλα θα είναι σίγουροι πως λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την ανάπτυξή τους;
Εφηβεία και σωστή διατροφή
Πολλές φορές έχουμε αναφέρει πως η σωστή και ισορροπημένη διατροφή είναι το μυστικό για υγεία και ευεξία σε όλες τις ηλικίες. Το ίδιο ισχύει και για τους εφήβους, για τους οποίους, οι διατροφικές επιλογές καθορίζουν τον ρυθμό αλλά και την ποιότητα της ανάπτυξής τους. Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πόσο πολύτιμη είναι η επιλογή σωστών τροφών στην εξέλιξη του ανθρώπινου οργανισμού, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αναφερόμαστε αποκλειστικά στην κατανάλωση «άγευστων» φαγητών.
Πιο συγκεκριμένα, η διατροφή του εφήβου πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και πλήρης, περιλαμβάνοντας τρόφιμα από όλες τις κατηγορίες, με περισσότερη έμφαση στους υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες, τις βιταμίνες και τα μέταλλα. Με αυτό τον τρόπο, εξασφαλίζεται η διατήρηση του υγιούς βάρους και η μείωση του κινδύνου της παχυσαρκίας μακροπρόθεσμα. Επιπλέον, ο έφηβος παρουσιάζει μεγαλύτερη ευεξία και ευημερία, βελτίωση της διάθεσης και της αυτοεκτίμησης ενώ παράλληλα επιτυγχάνεται ενίσχυση της συγκέντρωσης και αύξηση της επίδοσης και της παραγωγικότητας.
Απώλεια βάρους στην εφηβεία
Το αυξημένο βάρος και τα περιττά κιλά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη διάθεση του εφήβου, μειώνοντας την αυτοεκτίμησή του και μετατρέποντάς τον σταδιακά σε λιγότερο κοινωνικό άτομο. Η επαναφορά του φυσιολογικού βάρους δεν πρέπει να θεωρείται κάτι το ακατόρθωτο ή το δυσάρεστο, αφού η υιοθέτηση ενός ισορροπημένου διατροφικού πλάνου, μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να φέρει στην υγεία του νέου. Ποια είναι λοιπόν τα βήματα τα οποία εξασφαλίζουν έναν εύρωστο και γερό, εξελισσόμενο οργανισμό;
- Κατανάλωση τροφών από όλες τις ομάδες. Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται η πρόσληψη της απαιτούμενης ενέργειας και των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών για τη σωστή ανάπτυξη του σώματος.
- Μείωση της πρόσληψης συσκευασμένων γευμάτων, junk food και τροφών πλούσιων σε περιττή ζάχαρη, λίπη και αλάτι, όπως τα γλυκά, τα πατατάκια και τα αναψυκτικά.
Έχοντας ως μπούσουλα τους δύο αυτούς κανόνες, ο έφηβος μπορεί να εξασφαλίσει όλα τα πολύτιμα θρεπτικά στοιχεία που χρειάζεται, χωρίς να επιβαρύνει τον οργανισμό του με περιττές ουσίες, που στην πλειοψηφία τους μόνο προβλήματα προκαλούν. Πιο αναλυτικά τώρα, μπορούμε να πούμε πως τηρώντας όλα τα παρακάτω, θα μπορέσει να διατηρήσει το βάρος του σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ παράλληλα θα νιώθει γεμάτος ζωντάνια, ευεξία και παραγωγικότητα:
- Η μέρα του εφήβου πρέπει πάντα να ξεκινά με ένα πλούσιο και θρεπτικό πρωινό, το οποίο θα τον κρατήσει εύρωστο για ολόκληρη τη σχολική ημέρα.
- Καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, πρέπει να γίνεται σωστή ενυδάτωση του οργανισμού, επιλέγοντας πάντα το νερό ή άλλα ποτά που όμως να μην περιέχουν ζάχαρη.
- Η πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων σε εβδομαδιαία βάση εξασφαλίζει σωστή λειτουργία του εγκεφάλου, περισσότερη συγκέντρωση, καλύτερη μνήμη και αποδοτικότητα.
- Λέμε «ναι» στα φρούτα, στα λαχανικά, στα όσπρια, στα γαλακτοκομικά και στις τροφές πλούσιες σε σίδηρο. Αντίθετα, μειώνουμε την πρόσληψη τροφών που περιέχουν ζάχαρη και trans λιπαρά.
Σωματική δραστηριότητα
Κατά τη διάρκεια της εφηβείας, η σωματική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα επωφελής από την άποψη της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της ευημερίας, της αυτοεκτίμησης και της διατήρησης της ενεργειακής ισορροπίας. Επιπλέον, η συχνή άσκηση κατά τη διάρκεια των εφηβικών ετών μπορεί να εξασφαλίσει ότι ο κίνδυνος χρόνιων παθήσεων μακροπρόθεσμα μπορεί να μειωθεί. Συνιστάται ότι οι νέοι πρέπει να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 60 λεπτά μέτριας έντασης σωματική δραστηριότητα κάθε μέρα, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που βελτιώνουν την υγεία των οστών, μυϊκή δύναμη και την ευελιξία.
