Διονύσης Σαββόπουλος, ο ανατρεπτικός καλλιτέχνης
Ο Διονύσης Σαββόπουλος, με το απαράμιλλο καλλιτεχνικό στυλ του, άνοιξε το δρόμο σε όλους τους σημερινούς τραγουδοποιούς. Αρκετοί από αυτούς τον θεωρούν μέντορά τους. Υπήρξε ο πρώτος που δημιούργησε τραγούδια βάζοντας τη σφραγίδα του τόσο στο στίχο όσο και στη μουσική, δημιουργώντας έτσι ένα νέο κύμα «αυτόφωτων» καλλιτεχνών, όπως είναι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Ορφέας Περίδης… Ο Σαββόπουλος δεν είναι επίγονος κανενός, έδωσε άλλη μορφή και ένα είδος τρέλας στο τραγούδι, σπάζοντας το κάλυμμα του καθωσπρεπισμού και οδηγώντας στο άνοιγμα μιας άλλης μουσικής πόρτας, την οποία άνοιξαν πολλοί μεταγενέστεροι ταλαντούχοι καλλιτέχνες, όπως οι προαναφερθέντες.
Ο Σαββόπουλος είναι ο εναλλακτικός δημιουργός μουσικής και στίχων και ο ερμηνευτής της δικής του τέχνης με τη χαρακτηριστική βαθιά φωνή, ο ελκυστικός αφηγητής παραμυθιών, ο ακροβάτης ανάμεσα στη λογική και την τρέλα, ο καυστικός «γελωτοποιός» του σήμερα που με εργαλείο την τέχνη του κρατά τα πόδια του στη γη και την ίδια στιγμή πετάει στα σύννεφα. Αμφισβητεί απροκάλυπτα κάθε είδους πολιτική κίνηση που εμπεριέχει ψέμα, υποκρισία και συμφέρον. Μα όλα αυτά πάντα τα κάνει αβίαστα και μ’ έναν περίτεχνο τρόπο που άλλοτε συγκινεί και άλλοτε σοκάρει με την ειλικρίνειά του.
Με φόντο την νεανική τρέλα
Ο
Σαββόπουλος γεννήθηκε το 1944 στη Θεσσαλονίκη, οπότε και καταγράφεται η αποχώρηση των Γερμανών από την Αθήνα. Το 1962 εισάγεται στο νομικό τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, για να το παρατήσει 1 χρόνο αργότερα, οπότε και κατεβαίνει στην Αθήνα, κάνοντας ωτοστόπ σε διερχόμενο φορτηγό.
Περιφέρεται στους δρόμους της Αθήνας, χωρίς σπίτι για περίπου 4 μήνες και φιλοξενείται κατά διαστήματα και εκ περιτροπής από το Μάνο Λοΐζο, το Γιάννη Μαρκόπουλο και άλλους. Εργάζεται για κάποιο διάστημα ως ρεπόρτερ στην εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος». Ανάμεσα στα πρώτα τραγούδια που γράφει είναι και η περίφημη «Συννεφούλα», την οποία ηχογραφεί το 1965. Κάπου εκεί, συμβαίνει και η πρώτη τραγουδιστική του εμπειρία σε ζωντανό ακροατήριο. Η αρχή είχε γίνει, η συνέχεια αναμενόμενη αλλά πάντα καλλιτεχνικά απρόβλεπτη.
Το 1967 παντρεύεται την Ασπασία Αραπίδου και αποκτούν 2 παιδιά, τον Κορνήλιο και το Ρωμανό.
Ξεχωριστά ανταμώματα
Από τις πρώτες συναντήσεις σε μουσικούς χώρους, όπου τραγουδά, είναι αυτή με την Καίτη Χωματά, η οποία ήταν ιδρυτικό μέλος του «Νέου Κύματος». Το 1971 παρουσιάζει ένα πρόγραμμα στο Club Rodeo με καλεσμένους το Μάρκο Βαμβακάρη, τη Δόμνα Σαμίου και το Χρόνη Αηδονίδη.
Συναυλίες και περιοδείες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο και στο εξωτερικό, πραγματοποίησε με πολύ σημαντικούς καλλιτέχνες όπως ο Γιώργος Νταλάρας, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, η Μαρία Φαραντούρη, ο Νίκος Παπάζογλου και άλλοι. Με το Νίκο Παπάζογλου συνεργάζονται στον δίσκο «Η Εκδίκηση της Γυφτιάς», όπου ο Σαββόπουλος αναλαμβάνει την παραγωγή του.
Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η συνεργασία του Σαββόπουλου με τη Σωτηρία Μπέλλου στο τραγούδι «Μ’ αεροπλάνα και βαπόρια», όπου η μεγάλη αοιδός χαρίζει τη φωνή της και μαζί με τη βραχνή χροιά του Σαββόπουλου, το αποτέλεσμα είναι μοναδικό με το τραγούδι να κατατάσσεται στις πιο μεγάλες του επιτυχίες.
Το 1976 συνεργάζεται με τον Παντελή Βούλγαρη και γράφει τη μουσική για την ταινία «Happy Day», για την οποία παίρνει βραβείο, που όμως αρνείται να παραλάβει ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την διαδικασία απονομής των βραβείων.
Σταθμός στην μουσική του πορεία αποτελεί η θεατρική παράσταση «Αχαρνής» του Αριστοφάνη, για την οποία γράφει μουσική και την παρουσιάζει με σημαντικούς καλλιτέχνες να παίρνουν την τραγουδιστική σκυτάλη εναλλάξ επί σκηνής, όπως ο Νίκος Παπάζογλου, ο Μανώλης Ρασούλης, ο Πάνος Κατσιμίχας, η Μελίνα Τανάγρη κι άλλοι. Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση που αναφέρεται στο απίθανο ξεχείλισμα μιας γιορτής και πώς καλούνται να τη βιώνουν στην ουσία της οι άνθρωποι.
Φυσιογνωμία Σαββόπουλου
Είναι ένας αυτοδίδακτος τραγουδοποιός. Έχει εκδώσει μέχρι τώρα 14 συλλογές σε δίσκους βινυλλίου και ακτίνας και άλλους 5 δίσκους από ζωντανές ηχογραφήσεις. Είναι ευφυής, χρησιμοποιεί πολλούς συμβολισμούς και χειρίζεται τις λέξεις με αξιοπρόσεκτη δεινότητα. Ταυτόχρονα, έχει μιαν ικανότητα να αποκαλύπτει χωρίς κανένα δισταγμό, μέσα από τα τραγούδια του, τις αλήθειες της Ελλάδας, του χρώματος, της ομορφιάς μα και του ελληνικού παραλόγου που συχνά μας σέρνει στο γκρεμό και την ίδια στιγμή μας εξυψώνει.
Τα τραγούδια του προσιδιάζουν στη λειτουργία της κάθαρσης και της λύτρωσης. Γράφει υπέροχες μπαλάντες, μα και δυνατά ζεϊμπέκικα. Παντρεύει το ελαφρό ποπ και το έντεχνο με το λαϊκό, το ρεμπέτικο και το δημοτικό τραγούδι, με έκδηλες παραδοσιακές πινελιές ενώ ταυτόχρονα εισάγει τον ήχο από τα βαλκάνια, βάζοντας συχνά το ροκ στοιχείο μέσα.
Πολιτικό ύφος
Ήδη από τα νεανικά του χρόνια τρέφει πολιτικές ανησυχίες και είναι στραμμένος προς την αριστερά, με έντονη δράση. Χαρακτηριστικό γεγονός είναι η σύλληψή του το Σεπτέμβριο του 1967, οπότε και φυλακίζεται για κάποιο διάστημα. Το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς μέσα σ’ ένα κλίμα απομόνωσης λόγων των συνθηκών, γράφει κάποια από τα τραγούδια που συμπεριελήφθησαν στο «Περιβόλι του τρελού», μιας από τις δυνατότερες δισκογραφικές του δουλειές.
Στις καλλιτεχνικές του δημιουργίες, σαφώς υπάρχει πιο έντονο το πολιτικό στοιχείο με πιο λίγες αναφορές στο ανθρώπινο ερωτικό κάλεσμα. Διαφαίνεται καθαρά η ανάγκη του να μιλήσει για την κοινωνία και την πυρακτωμένη πολιτική κατάσταση που επικρατεί στην διάρκεια της δικτατορίας, αλλά και μετέπειτα. Στοχεύει σε όλα τα τρωτά του συστήματος, όντας όμως μ’ ένα παράξενο τρόπο εντελώς αποστρατευμένος από τα κόμματα και κρατώντας πάντα το δικό του προσωπικό ύφος.
Ζήτω το Ελληνικό τραγούδι
Αυτός ήταν ο τίτλος μιας πολύ επιτυχημένης μουσικής εκπομπής, την οποία παρουσίαζε ο Σαββόπουλος στο κανάλι της κρατικής τηλεόρασης. Με μια «παιδική ματιά», ευστροφία, φαντασία, έμπνευση και πρωτοτυπία στην εν λόγω εκπομπή, έλαβαν χώρα οι πιο απίθανες και ιστορικές πολλές φορές συμπράξεις καλλιτεχνών με πολύ όμορφα και εξαιρετικά ενδιαφέροντα ηχητικά αποτελέσματα. Με τη δημιουργική «τρέλα» και το πάθος που τον διακατείχε κατάφερνε να επιτύχει την υπέρβαση όλων των προσώπων που πέρασαν από εκεί.
Μερικά μόνο από τα ονόματα που φιλοξενήθηκαν στην εκπομπή ήταν Αλίκη Βουγιουκλάκη, Ελένη Βιτάλη, Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Γιώργος Νταλάρας, Γιάννης Πάριος, Καίτη Γκρέυ, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Λίτσα Διαμάντη και πολλοί ακόμα.
Μιλούν για το Σαββόπουλο
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος θεωρεί το Σαββόπουλο έναν πολύ σημαντικό δημιουργό και έχει δηλώσει χαρακτηριστικά : «Η απήχηση που είχε και έχει ο Διονύσης στη νεολαία -απήχηση που δεν προήλθε από καμιά «διαμεσολάβηση» διαφήμισης, εταιρειών δίσκων κτλ- αρκεί για να δείξει το μέγεθός του. Που είναι τεράστιο».
Ο Μάνος Χατζιδάκης είχε δηλώσει: « Ο Σαββόπουλος είναι ο πιο άξιος εκφραστής των καιρών, σοβαρός όσο αντέχει, ειρωνικός όσο ταιριάζει στους εθνικούς καιρούς μας, αλαφρής σαν τον ακροβάτη πάνω από την ακάθαρτη ζωή μας, ιδιοφυής όσο προεκτείνεται το ταλέντο του στη σφαίρα του φανταστικού. Του επιτίθενται, γιατί δεν θέλησε να φυλακιστεί στο εύκολο αναρχικό περίβλημα, με το οποίο πρωτοφανερώθηκε και με το οποίο τον συνήθισαν». Το 1989 ο Σαββόπουλος εξέδωσε ένα δίσκο μ’ έναν πολύ διαφορετικό τίτλο : « Ο κ. Σαββόπουλος ευχαριστεί τον κ. Χατζιδάκη και θα ‘ρθει οπωσδήποτε»
Ο Διονύσης Σαββόπουλος είναι μια πολύ εκρηκτική προσωπικότητα με ήθος και έχει αφήσει μια σφραγίδα δική του στη μουσική. Άνοιξε έναν πολύ διαφορετικό δρόμο στις νότες και τα νοήματα της στιχουργικής, χωρίς όμως να απωλέσει, σε καμία δισκογραφική του στιγμή ως τώρα, τις ρίζες του ελληνικού τραγουδιού. Αντιθέτως, τις κρατάει ζωηρές στις καρδιές μας. Είναι ένα μεγάλο παιδί με φωνή μεγάλου που θέλει να κάνει λίγη ουσιαστική και αναγκαία φασαρία στη ζωή μας. «Κείνο που με τρώει, κείνο που με σώζει είναι που ονειρεύομαι σαν το Καραγκιόζη…».
