Θέλετε να βρείτε εκείνες τις δραστηριότητες που ταιριάζουν περισσότερο στο χαρακτήρα του παιδιού σας και ταυτόχρονα το κάνουν δημιουργικό. Παρακάτω …
Δημιουργική απασχόληση στο σπίτι: Δραματοποίηση παραμυθιών
Τέλος Οκτώβρη πια και ο καιρός σιγά σιγά κρυώνει, τα πρωτοβρόχια έχουν κάνει την εμφάνιση τους και τα πάρκα και οι παιδικές χαρές αδειάζουν. Οι μικροί θαμώνες τους, που άλλοτε έτρεχαν, φώναζαν και σκάρωναν χίλια δύο παιχνίδια, περιορίζονται στο σπίτι. Οι γονείς, λοιπόν, καλούμαστε να ανακαλύψουμε πιθανούς τρόπους έτσι ώστε να απασχολήσουμε, όσο το δυνατόν πιο δημιουργικά, τους μικρούς μας ταραξίες που συνεχώς «ψάχνονται» για καινούρια παιχνίδια και νέες ανακαλύψεις.
Τι όμως εννοούμε με τον όρο «Δημιουργική απασχόληση»; Δημιουργική απασχόληση ορίζεται κάθε δραστηριότητα η οποία προωθεί την ενεργή συμμετοχή του παιδιού, τη μάθηση με βιωματικό τρόπο, την πολύπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του. Δραστηριότητες οι οποίες θα πρέπει να καλύπτουν τις μαθησιακές, αλλά και τις πνευματικές ανάγκες του παιδιού.
Οι δραστηριότητες αυτές, ποικίλουν και εξαρτώνται από τα ενδιαφέροντα, την ηλικία αλλά ακόμα και την διάθεση του μικρού μας. Συνήθως έχουν ως αντικείμενο τη ζωγραφική, τη χειροτεχνία, τη μουσική, το θέατρο, τη γυμναστική, το χορό, το περιβάλλον αλλά και θέματα από την καθημερινή ζωή.
Τα οφέλη της δημιουργικής απασχόλησης ενός νηπίου ή ενός παιδιού είναι πάρα πολλά. Κάποια άμεσα εμφανή, άλλα επένδυση για το μέλλον του. Τα άμεσα και εμφανή οφέλη είναι ότι έχουμε ένα παιδί στο σπίτι, το οποίο δεν γκρινιάζει, δεν βαριέται, δεν περνάει πολλές ώρες μπροστά στη τηλεόραση, αλλά αντίθετα διασκεδάζει, μαθαίνει, είναι χαρούμενο και ξένοιαστο. Όμως, υπάρχει και κάτι πιο ουσιαστικό από αυτό, με την δημιουργική απασχόληση το παιδί αναπτύσσεται πολύπλευρα και με ολιστικό τρόπο. Ουσιαστικά βοηθούμε το παιδί να αναγνωρίσει τις ικανότητές του, να διευρύνει τη φαντασία και την δημιουργικότητα του.
Η διαδικασία της δημιουργίας είναι αυτή που γεμίζει το παιδί με αυτοπεποίθηση, που του μαθαίνει να πιστεύει στον εαυτό του και να προσπαθεί για την επίτευξη των στόχων του. Επιπλέον, οι δραστηριότητες που γίνονται σε ομαδικό επίπεδο βοηθούν τα παιδιά να αλληλοεπιδράσουν, να αναπτύξουν τις κοινωνικές δεξιότητες τους, να μάθουν να μοιράζονται, να περιμένουν τη σειρά τους, να σέβονται και να αποδέχονται τον διπλανό τους.
Πώς όμως μπορούμε να απασχολήσουμε δημιουργικά το παιδί μέσα στο σπίτι; Είναι σίγουρα πολύ πιο απλό και εύκολο απ’ ότι φανταζόμαστε. Τα μόνα που χρειάζονται είναι η διάθεση και ο χρόνος, όχι υπερβολικός αλλά ουσιαστικός.
Επιπλέον, θα πρέπει να «ακούσουμε» το παιδί, να καταλάβουμε τι είναι αυτό που ζητάει την κάθε στιγμή έτσι ώστε να δημιουργήσουμε το κατάλληλο περιβάλλον με τα ανάλογα κίνητρα για να κρατηθεί το ενδιαφέρον του αμείωτο και να συμμετέχει ενεργά και ουσιαστικά. Βασική και σημαντική προϋπόθεση είναι να καταλάβουμε ότι ο ρόλος μας, σε οποιαδήποτε δραστηριότητα, είναι υποστηρικτικός. Εμείς πρέπει να του δώσουμε όλα τα υλικά, όλα τα μέσα, να το προτρέψουμε, να το παρακινήσουμε και να το ενθαρρύνουμε. Ο πρωταγωνιστής είναι το παιδί. Αυτό είναι που πρέπει να σκεφτεί, να δημιουργήσει, να υποθέσει, να δοκιμάσει, να καταλήξει σε συμπεράσματα. Μόνο έτσι θα επιτευχθεί διασκέδαση αλλά και ταυτόχρονη μάθηση.
Πιο πρακτικά, λοιπόν, μια εξαιρετική ιδέα για δημιουργική απασχόληση στο σπίτι είναι η ανάγνωση και η δραματοποίηση μικρών ιστοριών και παραμυθιών.
- Αρχικά μπορούμε να αφηγηθούμε το παραμύθι δυνατά κάποιες φορές, να εντοπίσουμε τους ήρωες και να μοιράσουμε τους ρόλους.
- Μια καλή πρόταση είναι να χρησιμοποιήσουμε παλιά ρούχα, καπέλα, φουλάρια και υφάσματα προκειμένου να μεταμφιεστούμε κατάλληλα.
- Μπορούμε να συνθέσουμε τη δική μας μουσική για το θεατρικό με τη χρήση απλών μουσικών οργάνων π.χ. μαράκες, ξυλάκια, μεταλλόφωνο, ντέφι κ.α.
- Ακόμα πιο διασκεδαστικό θα ήταν να δημιουργήσουν τα παιδιά τα δικά τους σκηνικά, βάφοντας με τέμπερες ή νερομπογιές σε χαρτί του μέτρου.
- Ή να φτιάξουμε μαζί με τα παιδιά χειροτεχνίες με αξεσουάρ όπως καλαθάκια ή λουλούδια ή ραβδιά ή ο, τι άλλο ταιριάζει στο παραμύθι μας.
Στόχος μας είναι να αφήσουμε τη φαντασία του παιδιού αλλά και τη δική μας να δημιουργήσει νέες ιστορίες, διαφορετικές εκδοχές του τέλους, διαφορετικές αντιδράσεις των ηρώων. Να δώσουμε την ευκαιρία στο παιδί να εκφραστεί ελεύθερα μέσα από το θεατρικό και συμβολικό παιχνίδι. Να ακούσουμε το παιδί, να ενισχύσουμε τις σωστές συμπεριφορές, να μιλήσουμε για κανόνες και αξίες, χρησιμοποιώντας τον ρόλο και τον ήρωα της ιστορίας. Τέλος, να συζητήσουμε για το θεατρικό, να αξιολογήσουμε τις αντιδράσεις και τις σκέψεις των ηρώων.
Δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε όμως το θεατρικό μας, ακόμα και αν φαινομενικά έχει τελειώσει η δραστηριότητα. Η διάρκεια μιας τέτοιας δραστηριότητας είναι ανάλογη και εξαρτάται από το παιδί και εμάς. Μπορεί να κρατήσει από μισή ώρα μέχρι 2 ή 3 μέρες αν ασχολούμαστε με αυτό για παράδειγμα συγκεκριμένη ώρα κάθε μέρα.
Μπορούμε να το ξαναπαίξουμε με άλλη διανομή ρόλων ή να το χρησιμοποιήσουμε σαν πλαίσιο αναφοράς για άλλες δραστηριότητες χρησιμοποιώντας ένα στοιχείο της ιστορίας. Μπορούμε να το «εκμεταλλευτούμε» όσο ενδιαφέρει και προσελκύει το παιδί. Το παιδί είναι αυτό που θα ορίσει το χρόνο ενασχόλησης, τη διάρκεια ακόμα και το τέλος.
Ωστόσο, δεν υπάρχει νόημα να πιέσουμε το παιδί, άλλωστε δεν πρέπει να ξεχνάμε τον στόχο μας, ο οποίος είναι να το απασχολήσουμε δημιουργικά με κάτι που το ευχαριστεί, το διασκεδάζει, το παροτρύνει να εκφράζεται και να αναπτύσσει τη σκέψη του και τις δεξιότητες του.
Εν κατακλείδι, αυτό που πρέπει πάντα να θυμόμαστε είναι ότι τα παιδιά έχουν αστείρευτη ενέργεια, φαντασία και δημιουργικότητα και εμείς καλούμαστε, ως γονείς και ως εκπαιδευτικοί, να τα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, προς όφελος τους. Είναι σημαντικό όμως να καταλάβουμε ότι δεν είναι απαραίτητο να είμαστε σκηνοθέτες και ηθοποιοί ή άριστοι στην ζωγραφική και τις χειροτεχνίες, ούτε να ξέρουμε από μουσική και νότες, ή να έχουμε τις φοβερά πρωτότυπες ιδέες, αυτό που σίγουρα όμως απαιτείται, είναι η αγάπη μας και η θετική μας διάθεση να πιάσουμε το μικρό μας από το χέρι, να καθίσουμε στο πάτωμα, να ανοίξουμε τα αυτιά μας και να το ακολουθήσουμε στα υπέροχα ταξίδια του μυαλού του. Είναι παραπάνω από σίγουρο, πως θα βγούμε και οι δύο κερδισμένοι!!
