Διαβήτης και διατροφή
Τα τελευταία χρόνια, ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει οδηγήσει πολύ κόσμο στην αντιμετώπιση σοβαρών προβλημάτων υγείας που επιβαρύνουν τον οργανισμό και δυσκολεύουν την καθημερινότητά τους. Οι λανθασμένες επιλογές διατροφής, το άγχος των υποχρεώσεων και η έλλειψη άσκησης έχουν ως αποτέλεσμα προβλήματα όπως την παχυσαρκία, την υπέρταση, τον αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων κ.α. Μία από τις παθήσεις της εποχής μας που ταλαιπωρούν αρκετούς ανθρώπους είναι ο διαβήτης και συγκεκριμένα ο διαβήτης τύπου ΙΙ, ο οποίος σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνος και απειλητικός για τη ζωή.
Τι είναι ο Διαβήτης;
Όταν καταναλώνουμε κάποια τροφή, ένας ολόκληρος ορμονικός μηχανισμός δράσης ενεργοποιείται στον οργανισμό μας. Η βασική ορμόνη που “ξυπνάει” με την είσοδο της τροφής στο πεπτικό μας σύστημα είναι η ινσουλίνη. Ο ρόλος της είναι να αποθηκεύει την προσλαμβανόμενη γλυκόζη με τη μορφή του γλυκογόνου, το οποίο “κοιμάται” μέσα στους ιστούς μέχρι να πεινάσουμε ξανά και να διασπαστεί ώστε να μας χαρίσει την απαιτούμενη ενέργεια για τη διετελέση των λειτουργιών των κυττάρων μας.
Ο διαβήτης είναι μία παθολογική κατάσταση κατά την οποία η ινσουλίνη παύει να λειτουργεί σωστά με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα. Διαχωρίζουμε τον διαβήτη τύπου Ι όταν η αδράνεια της ινσουλίνης οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες και ο ασθενής νοσεί εκ γενετής, από τον διαβήτη τύπου ΙΙ ο οποίος είναι επίκτητος και οφείλεται στην απορρύθμιση της λειτουργίας της ινσουλίνης εξαιτίας λανθασμένων διατροφικών επιλογών.
Οι νοσούντες από διαβήτη μπορούν πλέον να ζήσουν μία καθόλα φυσιολογική ζωή αρκεί να λαμβάνουν καθημερινά την απαιτούμενη δόση ινσουλίνης συνήθως σε ενέσιμη μορφή. Τι γίνεται όμως με τη διατροφή των διαβητικών; πρέπει να αποκλείσουν κάποια διατροφική ομάδα από το καθημερινό τους διατροφολόγιο;
Διατροφικές επιλογές για διαβητικούς
Μια μεγάλη διατροφική κατηγορία που είναι πολύ παρεξηγημένη στην περίπτωση του διαβήτη είναι αυτή των υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες είναι πλούσιοι σε γλυκόζη και απαιτούν αυξημένες ποσότητες ινσουλίνης προκειμένου να αποθηκευτούν. Στην κατηγορία αυτή ανήκει το ψωμί, το ρύζι, τα ζυμαρικά, τα δημητριακά, τα φρούτα, τα λαχανικά και φυσικά τα γλυκά.
Παλαιότερα, υπήρχε η αντίληψη πως ένας διαβητικός απαγορεύονταν να καταναλώσει οποιοδήποτε είδος υδατανθράκων. Αυτό είχε μία βάση όταν ακόμη η πρόσβαση στην ινσουλίνη ήταν περιορισμένη και όχι καθημερινή. Σήμερα όμως, που η επιστήμη έχει προχωρήσει αρκετά ώστε οι διαβητικοί να μπορούν εύκολα και γρήγορα να ανανεώνουν την ορμόνη αυτή στο αίμα τους, δεν υπάρχει λόγος να αποκλείσουν καμία κατηγορία τροφίμων από το διαιτολόγιό τους.
Έτσι λοιπόν, αν εμφανίζετε διαβήτη τύπου ΙΙ βάλτε στην καθημερινότητά σας τουλάχιστον 5 γεύματα την ημέρα, δύο εκ των οποίων θα είναι σνακ που θα διατηρούν σταθερά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Προτιμήστε προϊόντα ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες, φρούτα αναποφλοίωτα και σχετικά άγουρα και προσέξτε ώστε τα ζυμαρικά σας να είναι μαγειρεμένα «αλ ντέντε». Ακόμη, μην ξεχνάτε τις πρωτεϊνούχες τροφές που είναι πολύ καλές για την υγεία. Επιλέξτε άπαχο κρέας, ψάρι και γαλακτοκομικά.
Προσοχή στα υποκατάστατα ζάχαρης
Πολλοί διαβητικοί προτιμούν να καταναλώνουν υποκατάστατα ζάχαρης και κυρίως φρουκτόζη προκειμένου να μην επηρεάσουν το σάκχαρό τους. Δυστυχώς, οι γλυκαντικές ουσίες δεν είναι καλή επιλογή γιατί προκαλούν άλλα πιο δυσάρεστα προβλήματα. Χαρακτηριστικά μιλώντας για τη φρουκτόζη, αξίζει να σημειώσουμε πως όχι μόνο δεν μειώνει αλλά αυξάνει το σάκχαρο και μάλιστα κατά πολύ! Η γλυκαντική αυτή ουσία ενοχοποιείται για αύξηση των τριγλυκεριδίων, της αρτηριακής πίεσης αλλά και για αυξημένα επίπεδα εμφάνισης καρκίνου. Η καλύτερη επιλογή για διαβητικούς είναι η καστανή, ανεπεξέργαστη ζάχαρη σε μικρές ποσότητες και από υποκατάστατα η ασπαρτάμη ή κάποιο αμινοξύ.