Διαταραχές συμπεριφοράς παιδιών & εφήβων – Κοινωνική Φοβία
Τη σύγχρονη εποχή που ζούμε, με τους ολοένα και αυξανόμενους ρυθμούς της ζωής, το άγχος είναι κάτι απόλυτα συνηθισμένο και φυσιολογικό που πλήττει τόσο τους ενήλικες, όσο και τα παιδιά και τους εφήβους.
Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι προσωρινό και μπορεί να προκαλείται από ένα συγκεκριμένο στρεσογόνο ερέθισμα ή μία κατάσταση. Μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή, όπως μία μετακόμιση ή άφιξη ενός νέου μέλους στην οικογένεια, η έναρξη του σχολείου, η απώλεια κάποιου κοντινού αγαπημένου προσώπου (συνήθως παππού ή γιαγιάς) αποτελούν για τα παιδιά παράγοντες στρες που ανατρέπουν την εως τώρα καθημερινότητά τους.
Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις όπου το στρες & το άγχος είναι κάτι το γενικότερο, κάτι που δεν το πυροδότησε μια συγκεκριμένη κατάσταση ή συμβάν, αλλά είναι επίμονο και έντονο, παρεμποδίζοντας την καθημερινή λειτουργία και τις δραστηριότητες του παιδιού όπως το σχολείο, τις κοινωνικές επαφές, τις εξωσχολικές δραστηριότητες που το ευχαριστούν, ακόμα και τον ύπνο. Είναι αυτό ακριβώς το σημείο που το άγχος αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη κάποιας αγχώδους διαταραχής. Δυστυχώς, η συχνότητα εμφάνισης των διαταραχών άγχους γίνεται όλο και πιο υψηλή στα παιδιά και δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα ιδιαίτερη βαρύτητα τόσο στη διάγνωση, όσο και στην αντιμετώπισή τους. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι τα συμπτώματα των διαταραχών αυτών δεν γίνονται εύκολα αντιληπτά διότι δεν προκαλούν ενόχληση στο περιβάλλον του παιδιού και δεν είναι επιβλαβή για τους άλλους παρά μόνο για το ίδιο το παιδί. Ακόμα όμως και αν γίνονται αντιληπτά από τους γονείς, δυσκολεύονται να διακρίνουν αν πρόκειται για φυσιολογικές ή παθολογικές εκδηλώσεις άγχους και φόβου.
Στο άρθρο αυτό, θα αναφερθούμε στην Κοινωνική Φοβία ή όπως αλλιώς ονομάζεται Κοινωνική Αγχώδης Διαταραχή. Βασικό χαρακτηριστικό της κοινωνικής φοβίας είναι ο έντονος και επίμονος φόβος που βιώνει το παιδί σε μία ή περισσότερες κοινωνικές καταστάσεις. Η κοινωνική κατάσταση μπορεί να προκαλεί τόσο έντονο άγχος, που ενδέχεται να οδηγήσει σε κρίση πανικού.
Τα παιδιά και οι έφηβοι με κοινωνική φοβία έχουν συνήθως πολύ λίγους φίλους, δεν θέλουν να συμμετέχουν σε ομαδικές δραστηριότητες, στο σχολείο μπορεί να δείχνουν ιδιαίτερα φοβισμένα σε πολλές καταστάσεις (να διαβάσουν φωναχτά, να σηκώσουν χέρι, να πάρουν το λόγο) και μπορεί να αποφεύγουν σχολικές εκδρομές και ομαδικές εκδηλώσεις. Οι εκπαιδευτικοί περιγράφουν αυτά τα παιδιά ως μοναχικά και απομονωμένα από τους υπόλοιπους συμμαθητές τους. Παρόμοια συμπεριφορά αποφυγής μπορεί να εκδηλώνεται και στο σπίτι (μπορεί να μην απαντούν στο τηλέφωνο και να απομονώνονται όταν έρχονται επισκέπτες). Γενικά τα παιδιά αυτά έχουν αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους και συχνά βιώνουν την απόρριψη από το περιβάλλον τους, γι’ αυτό όσο μπορούν προσπαθούν να μένουν απαρατήρητα (αν και με τη συμπεριφορά τους καταφέρνουν το ακριβώς αντίθετο: να βρίσκονται στο επίκεντρο, κάτι που τελικά επιδεινώνει την κατάστασή τους).
Η κοινωνική φοβία εκδηλώνεται κυρίως στην εφηβεία, και σπάνια μπορεί να διαγνωσθεί σε παιδιά κάτω των 10 ετών. H συχνότητα σε αγόρια και κορίτσια είναι σχεδόν η ίδια.
Σε περίπτωση λοιπόν, που οι γονείς, ο δάσκαλος ή ο φροντιστής του παιδιού, δουν πως το άγχος επιμένει, καθιστώντας το παιδί δυσλειτουργικό σε κάθε τομέα της καθημερινής του ζωής, πρέπει να υποψιαστούν πως υποβόσκει κάποια αγχώδης διαταραχή. Σε αυτήν την περίπτωση η γνώμη ειδικού κρίνεται απαραίτητη. Η πρώιμη διάγνωση και αντιμετώπιση είναι ιδιαίτερα σημαντικές για την υγιή ανάπτυξη και εξέλιξη του παιδιού.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κα Πήττα. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ»
