Δίαιτα pegan: η νέα τάση στη διατροφή;

Συντάκτης: Ειρήνη Μαθιουδάκη, Διδάκτωρ Βιοχημείας - Συγγραφέας

Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες διατροφικές τάσεις κατακλύζουν τα περιοδικά και το διαδίκτυο, δίνοντάς μας υποσχέσεις για καλλίγραμμο σώμα, αλλά και καλή υγεία. Φυσικά, εμείς μπορούμε να μελετήσουμε το εκάστοτε διατροφικό προφιλ και αν μας αρέσει να δοκιμάσουμε πρακτικά την δίαιτα (πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού μας) μέχρι να βρούμε τη διατροφή που ταιριάζει καλύτερα στις δικές μας απαιτήσεις και ανάγκες.

Μέσα σε αυτά τα διατροφικά πρότυπα που κυκλοφορούν ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ανήκει και μία νέα διατροφική τάση που ακούει στο όνομα «δίαιτα pegan».   Μπορεί να μην έχετε ξανακούσει τον συγκεκριμένο όρο, σίγουρα όμως γνωρίζετε τη vegan διατροφή, η οποία κερδίζει συνεχώς όλο και περισσότερους οπαδούς. Ενδεχομένως να γνωρίζετε και τη διατροφή paleo. Ο συνδυασμός λοιπόν των δύο τελευταίων διατροφικών τάσεων, ονομάζεται pegan και σαρώνει στην Αμερική τα τελευταία χρόνια. Ας ρίξουμε λοιπόν μία πιο προσεκτική ματιά στην, ομολογουμένως ιδιαίτερη διατροφή.

Η διατροφή Paleo

Η διατροφή Paleo επιτρέπει ό,τι πιθανολογείται πως έτρωγαν οι πρόγονοί μας κατά την παλαιολιθική εποχή, γι’ αυτόν τον λόγο συχνά αναφέρεται και ως η Δίαιτα της Παλαιολιθικής Εποχής. Στη συγκεκριμένη διατροφή επιτρέπονται τα άπαχα κρέατα και το κυνήγι, τα ψάρια, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και κάποια φρούτα. Η συγκεκριμένη διατροφή προτείνει τα κρέατα να είναι βιολογικής εκτροφής. Η γενικότερη φιλοσοφία στηρίζεται σε μία διατροφή περισσότερο φυσική και λιγότερο επεξεργασμένη. Γι᾽ αυτόν τον λόγο, απαγορεύονται τα σιτηρά και τα άλευρα (σιτάρι, βρώμη, κριθάρι), τα όσπρια, τα γαλακτοκομικά, οι πατάτες, η ζάχαρη, το αλάτι και όσα τρόφιμα έχουν υποστεί επεξεργασία.

Η διατροφή Vegan

Στο άλλο άκρο, θα μπορούσαμε να πούμε ότι βρίσκεται η διατροφή Vegan ή πολύ απλά η Χορτοφαγική Δίαιτα. Όπως το λέει και το όνομά της, στην χορτοφαγική διατροφή, επιτρέπονται όλα τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, ενώ αποφεύγονται όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Πιο συγκεκριμένα, απαγορεύεται το κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι και τα προϊόντα τους. Ανάμεσα στα προϊόντα αυτά είναι τα γαλακτοκομικά και τα αυγά. Τα τρόφιμα που μπορεί κάποιος Vegan να καταναλώνει είναι τα φρούτα, τα λαχανικά, η πατάτα, οι σπόροι και οι ξηροί καρποί καθώς και όλα τα σιτηρά.

Οι Paleo – Vegan ή απλά Pegan

Η  «ένωση» των δύο παραπάνω διατροφικών σχημάτων γέννησε μία νέα διατροφική τάση, γνωστή ως Pegan. Όλα ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2015 από τον Mark Hyman, ο οποίος παρουσίασε την εν λόγω δίαιτα στο προσωπικό του blog στο διαδίκτυο.

Οι βασικές αρχές της διατροφής Pegan

Συνδυάζοντας λοιπόν τις αρχές των δύο αντίθετων διατροφικών σχημάτων (Paleo και Vegan), ο Hyman δημιούργησε τις βασικές αρχές της διατροφής Pegan, οι οποίες συνοψίζονται ως εξής:

  • Έχει πολύ χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο, άρα είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε απλά σάκχαρα, άλευρα και επεξεργασμένους υδατάνθρακες.
  • Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα και λαχανικά. Όσο πιο σκούρα τα χρώματα και όσο μεγαλύτερη η ποικιλία τόσο το καλύτερο, καθώς παρέχουν πολλά φυτοχημικά συστατικά στον οργανισμό, τα οποία τον προστατεύουν από τις περισσότερες ασθένειες.
  • Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτοφάρμακα, αντιβιοτικά και ορμόνες και πιθανότατα καθόλου ή ελάχιστα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα.
  • Δεν περιέχει χημικά, πρόσθετα, συντηρητικά, χρωστικές, γλουταμικό μονονάτριο, τεχνητά γλυκαντικά και άλλες χημικές ουσίες.
  • Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε καλά λιπαρά, κυρίως ω-3 λιπαρά οξέα, από πηγές όπως το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και το αβοκάντο.
  • Παρέχει επαρκή πρωτεϊνη για τον έλεγχο της όρεξης και την σύνθεση μυικού ιστού.
  • Προτείνει τα τρόφιμα να είναι βιολογικά, φρέσκα και από τοπικούς παραγωγούς.
  • Τα ζωϊκά προϊόντα πρέπει να είναι ελευθέρας βοσκής ή βιολογικής εκτροφής.
  • Το ψάρι πρέπει να είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε υδράργυρο και τοξίνες, όπως οι σαρδέλες, η ρέγγα και οι αντσούγιες ή άλλα μικρά ψάρια και να αποφεύγεται ο τόνος και το λαβράκι Χιλής, λόγω του υψηλού φορτίου τους σε υδράργυρο.

Κατά πόσο η διατροφή αυτή οφελεί την υγεία;

Αφού είδαμε αναλυτικά τους βασικούς άξονες γύρω από τους οποίους στηρίζεται η διατροφή, ας δούμε κατά πόσο ωφελεί την υγεία μας στην πραγματικότητα. Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι μία διατροφή που βασίζεται σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα, όπως η χορτοφαγική διατροφή, βοηθά στην απώλεια βάρους, στη μείωση της χοληστερόλης και κατ’ επέκταση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, στον έλεγχο της αρτηριακής υπέρτασης και του σακχαρώδους διαβήτη. Επιπλέον, αρκετές είναι οι μελέτες που έχουν συγκρίνει την διατροφή Paleo με άλλα διατροφικά σχήματα, μεταξύ των οποίων και η μεσογειακή διατροφή. Η πλειονότητά τους δείχνει ότι η Paleo υπερτερεί όσον αφορά τον έλεγχο της όρεξης και την απώλεια βάρους, τον έλεγχο της γλυκόζης του αίματος, της αρτηριακής πίεσης και την μείωση των τριγλυκεριδίων.

Ωστόσο, το βασικό μειονέκτημα της συγκεκριμένης διατροφής είναι ότι αποκλείει την κατανάλωση τριών βασικών κατηγοριών τροφίμων. Των δημητριακών, των οσπρίων και των γαλακτοκομικών.

Συμπερασματικά

Όπως αρκετά από τα διατροφικά σχήματα που είναι στην μόδα τα τελευταία χρόνια, έτσι και η pegan έχει αρκετούς διατροφικούς περιορισμούς. Ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων μόνο καχύποπτα μπορεί να αντιμετωπιστεί, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε αρκετές διατροφικές ελλείψεις. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μυστικό βρίσκεται πάντα στο μέτρο, τόσο για τον έλεγχο του βάρους, όσο και για την βελτίωση της υγείας μας.

Συντάκτης: Ειρήνη Μαθιουδάκη, Διδάκτωρ Βιοχημείας - Συγγραφέας

Influence:

Η Ειρήνη Μαθιουδάκη γεννήθηκε το 1992 στο Ηράκλειο Κρήτης. Αποφοίτησε από το τμήμα Χημείας Πανεπιστημίου Κρήτης το 2014…