Αν θεωρείτε πως υπάρχουν προγράμματα δημιουργικής απασχόλησης μόνο για παιδιά, τότε δεν έχετε εντοπίσει τις δραστηριότητες που υλοποιούνται σε πολλούς …
Δημιουργική γραφή και παιδί
Μοιάζει δύσκολο να περιοριστεί η απάντηση στην ερώτηση: «Τι είναι η δημιουργική γραφή;»
Δεδομένου ότι η δημιουργική γραφή περιλαμβάνει πολλούς τύπους γραφής, η χρήση παραδειγμάτων συμβάλλει στον προσδιορισμό αυτής της μορφής τέχνης. Συνήθως όσοι ασχολούνται με τη δημιουργική γραφή αναζητούν συμβουλές και πρακτικές για το πώς να γίνουν δημιουργικοί συγγραφείς. Ωστόσο, εάν θέλαμε να συνοψίσουμε κάπως το περιεχόμενό της θα λέγαμε πως η δημιουργική γραφή σημαίνει το πρωτότυπο γράψιμο που εκφράζει ιδέες και σκέψεις με ευφάνταστο τρόπο. Είναι μια διαδικασία κατά την οποία εκπαιδευόμαστε στην τέχνη του γράφειν, αλλά και ερχόμαστε σε επαφή με τη λογοτεχνία, την κοινωνικοποίηση, την επικοινωνία και τη λύτρωση.
Δημιουργική γραφή και εκπαίδευση
Στον τομέα της εκπαίδευσης, ως δημιουργική γραφή νοείται απλά κάθε είδος γραφής η οποία υπερβαίνει τα προκαθορισμένα όρια της τυπικής δημοσιογραφικής και ακαδημαϊκής γραφής. Ο ρόλος της είναι αμιγώς εκπαιδευτικός αφού συμβάλλει ενεργά στην ανάπτυξη της γλωσσικής, επικοινωνιακής και αφηγηματικής ικανότητας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 20+3 Ιδέες για δημιουργική απασχόληση των παιδιών στις καλοκαιρινές διακοπές
H δημιουργική́ γραφή́ περιλαμβάνει όλο το φάσμα της τέχνης του γραπτού λόγου, όπως μυθιστορήματα, διηγήματα, ποιήματα, και θεατρικά έργα. Τα διηγήματα είναι ο χώρος της γραφής στον οποίο η υπαινικτικότατα και η ικανότητα για συμπύκνωση της δράσης κατέχουν τον πρώτο λόγο, ακολουθεί η νουβέλα, και έπεται το μυθιστόρημα το οποίο επιτρέπει πιο εκτενή ανάλυση των χαρακτήρων και παρακολούθηση της εξέλιξή τους κατά τη διάρκεια της ιστορίας. Το θέατρο, όπως και το σενάριο μας υπενθυμίζει πως η γραφή δεν είναι μόνο λέξεις τυπωμένες στο χαρτί, αλλά ότι μπορεί να πάρει σάρκα και οστά απέναντί μας. Η ποίηση είναι το είδος εκείνο της γραφής που η σχέση μορφής- περιεχομένου είναι στενή, για αυτό και ο ποιητής βρίσκεται σε αέναη διαπραγμάτευση με τη γλώσσα και τον λόγο του.
Μερικά παραδείγματα δραστηριοτήτων εάν κάποιος θέλει να εισάγει τα παιδιά του στον πλούσιο και συναρπαστικό κόσμο της δημιουργικής γραφής είναι:
1. Αφού διαβάσετε ένα λογοτεχνικό έργο ή απόσπασμα να ζητήσετε από τα παιδιά να γράψουν πώς θα δρούσαν εάν βρισκόταν τα ίδια στη θέση του ήρωα. Για παράδειγμα, στο γνωστό απόσπασμα του Μικρού πρίγκιπα με την αλεπού για τη φιλία, θα μπορούσατε να τους ζητήσετε να σας γράψουν εάν ήταν τα ίδια στη θέση της αλεπούς ποιες συμβουλές θα έδιναν στον Μικρό πρίγκιπα για τη φιλία.
2. Μια παρόμοια άσκηση, είναι να ζητήσετε από το παιδί σας να γράψει διαφορετικό τέλος σε μια ιστορία. Ένα πρόσφορο λογοτεχνικό είδος για να εφαρμόσετε αυτή τη δραστηριότητα είναι το δημοτικό τραγούδι, το οποίο επιπλέον σας δίνει τη δυνατότητα να εμπλέξετε τα παιδιά σας στην ελληνική παράδοση. Για παράδειγμα, στο γνωστό, αλλά κάπως μακάβριο, τραγούδι «Του γιοφυριού της Άρτας» μια καλή ιδέα θα ήταν να προτείνετε στα παιδιά να γράψουν ένα πιο χαρούμενο τέλος για το τραγούδι.
3. Μια άλλη ενδιαφέρουσα δραστηριότητα, είναι να τους ζητήσετε να γράψουν έναν διάλογο. Ο διάλογος είναι ένας ενδιαφέρον λογοτεχνικός τρόπος, καθώς βοηθάει το παιδί να εξωτερικεύσει και να θεματοποιήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του, αλλά ενδεχομένως και τις συγκρούσεις και αντιφάσεις που βιώνει. Προς αυτή την κατεύθυνση, θα μπορούσατε να του ζητήσετε να γράψει, και στη συνέχεια κιόλας να δραματοποιήσετε μαζί, έναν διάλογο στον οποίο θα εμπλέκονται δύο άτομα με άνιση κατανομή εξουσίας, λόγου χάρη ένας γονιός και ένα παιδί, ή εκπαιδευτικός και μαθητής, αλλά ακόμα και μια φιλική σχέση ή ζευγάρι στην οποία ο ένας θέλει να έχει πάντα τον πρώτο λόγο. Με τη δραστηριότητα αυτή σας δίνεται επιπλέον η ευκαιρία να διερευνήσετε εάν υπάρχει περίπτωση το παιδί σας να νιώθει πιεσμένο ή και ότι θυματοποιείται σε παρόμοιες συνθήκες. Ή αντίθετα, ίσως διαπιστώσετε πως στο παιδί σας προκαλεί θυμό και αντίδραση η τήρηση κανόνων.
4. Μια άλλη ενδιαφέρουσα δραστηριότητα είναι να δώσετε στο παιδί σας μια ζωγραφιά κάπως ελεύθερη και δημιουργική και να του ζητήσετε να γράψει μια ιστορία, η οποία να σχετίζεται με αυτή την εικόνα.
Εάν για παράδειγμα, του δώσετε την παραπάνω εικόνα του Caspar David Friedrich, μπορείτε να ξεκινήσετε με ερωτήσεις που θα πυροδοτήσουν τη φαντασία του, όπως σε ποιο μέρος μπορεί να είναι αυτή η εικόνα, ποιος μπορεί να είναι αυτός ο άνθρωπος, τι μπορεί να προηγήθηκε και να βρέθηκε εκεί, τι συναισθήματα σου προκαλεί η κυριαρχία του λευκού χρώματος και της φύσης, κλπ. Και στη συνέχεια μπορείτε να το αφήσετε να ξεδιπλώσει το κείμενό του. Οι δραστηριότητες αυτές είναι σημαντικές καθώς σας βοηθούν να κοιτάξετε τον εσωτερικό κόσμο του παιδιού, και να δείτε πώς ερμηνεύει τα χρώματα, τα σχήματα, κ.λπ.
