Carica papaya, το πεπόνι του Μεξικού
Η παπάγια (papaya) είναι ο καρπός του φυτού Carica papaya. Αποτελεί ιθαγενές φυτό των τροπικών χωρών της Αμερικής. Καλλιεργούνταν στο Μεξικό πολλούς αιώνες πριν την έλευση των κλασικών μεσοαμερικανικών πολιτισμών. Μερικές φορές καλείται και “δεντροπέπονο” ή “pawpaw,” ωστόσο το νοτιοαμερικάνικο pawpaw αποτελεί ένα διαφορετικό είδος του γένους Asimina.
Πρόκειται για φυτό που μοιάζει με δένδρο. Ο βλαστός του φτάνει σε ύψος 5-10 μ. και τα φύλλα του περιορίζονται στην κορυφή του κορμού και είναι διατεταγμένα σε σπείρες. Τα φύλλα είναι μεγάλα και η διάμετρός τους κυμαίνεται από 50-70 εκατοστά. Ο καρπός είναι ώριμος όταν μαλακώσει και η φλούδα του έχει χρώμα ώχρας προς πορτοκαλί. Η γεύση του φρούτου προσιδιάζει σε εκείνη του ροδάκινου και του ανανά. Κύριος εχθρός του είναι ένα είδος μύγας, με την ονομασία “Papaya Fruit Fly“. To έντομο αυτό μοιάζει με σφήκα και γεννά τα αυγά του στο νεαρό φυτό.
Θεραπευτικές ιδιότητες
Το ώριμο φρούτο θεραπεύει την τριχοφυτίαση, ενώ οι άγουροι καρποί θεραπεύουν την υπέρταση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αφροδισιακά.
Τοπικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο καρπός για επούλωση πληγών στο δέρμα.
Ο χυμός του φρούτου και ειδικά τα ένζυμα που περιέχει μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των γαστρεντερικών αερίων.
Οι σπόροι του είναι αντιφλεγμονώδεις και αναλγητικοί, και χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των πόνων στο στομάχι, για την καρδιά, αλλά και για μυκητιάσεις.
Οι ρίζες χρησιμοποιούνται επίσης ως αναλγητικό.
Το ένζυμο παπαΐνη χρησιμοποιείται από πολλούς κατοίκους των χωρών, όπου καλλιεργούνται οι παπάγιες, για τη θεραπεία τραυμάτων από αιχμηρά εργαλεία, για εξανθήματα, τσιμπήματα και εγκαύματα. Επιπλέον, χρησιμοποιείται ως φάρμακο σε αλοιφή. Ο Χάρισον Φορντ είχε χρησιμοποιήσει την παπαΐνη στην πλάτη του για τη θεραπεία του στη διάρκεια γυρισμάτων της ταινίας από τη σειρά Ιντιάνα Τζόουνς.
Επίσης, ιατρικές έρευνες σε ζώα επιβεβαίωσαν την αντισυλληπτική και αμβλωτική ιδιότητα του φυτού. Οι σπόροι του επίσης έχουν αντισυλληπτικές ιδιότητες στους αρσενικούς πιθήκους σε συγκεκριμένο είδος.
Συμβουλή
Το ώριμο φρούτο τρώγεται συνήθως ωμό, χωρίς τη φλούδα ή τα κουκούτσια. Το άγουρο πράσινο φρούτο μπορεί να φαγωθεί μαγειρεμένο, ειδικά σε κάρυ, σαλάτα και σιγοβρασμένο. Τόσο το πράσινο φρούτο όσο και το ώριμο είναι πλούσια στο ένζυμο παπαΐνη. Μάλιστα, διατίθεται σε ταμπλέτες για τη θεραπεία προβλημάτων που αφορούν την πέψη. Η πράσινη παπάγια, ωμή αλλά και μαγειρεμένη, χρησιμοποιείται στην κουζίνα της Ταϊλάνδης.
Οι μαύροι σπόροι είναι εδώδιμοι και έχουν στυφή πιπεράτη γεύση. Πολλές φορές αλέθονται και χρησιμοποιούνται σε αντικατάσταση του μαυροπίπερου. Σε μερικές περιοχές της Ασίας σιγοψήνουν τα νεαρά φύλλα της παπάγιας και τα τρώνε, όπως το σπανάκι.
