Ας μιλήσουμε για τον HIV

Τα τελευταία 40 χρόνια, η “επιδημία του AIDS” συνεχίζει να εξελίσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Μέσα σε τόσα χρόνια, όμως, φαίνεται ότι δεν είμαστε αρκετά ενημερωμένοι για τις εξελίξεις αυτής της ασθένειας, για τις θεραπείες ή για νέα δεδομένα.

Σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), το 2017 ζούσαν με τον HIV περίπου 17 εκατομμύρια άτομα, 60% των οποίων είχε πρόσβαση στην αντιρετροϊκή θεραπεία ποσοστό που υπολείπεται σημαντικά από τον στόχο του 90% που έχει θέσει το UNAIDS. Εντούτοις, η μεγάλη αύξηση των ατόμων που λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία κατά τα τελευταία έτη είχε ως αποτέλεσμα τον υποδιπλασιασμό των θανάτων παγκοσμίως. 

Η ασθένεια στη Ελλάδα

Στην Ελλάδα, από  την εμφάνιση της νόσου έως σήμερα, έχουν καταγραφεί περίπου 17.000 περιστατικά με κυριότερο τρόπο μετάδοσης την απροφύλακτη σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών. Τη σημαντική αύξηση των κρουσμάτων κατά την περίοδο 2011-2013, που παρατηρήθηκε μεταξύ των χρηστών ενδοφλέβιων εξαρτησιογόνων ουσιών (ΧΕΝ), ακολούθησε πτωτική πορεία και σταθεροποίηση των νέων διαγνώσεων κατά την τελευταία τριετία στα 600-650 άτομα ετησίως, κατά πλειοψηφία MSM (άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες) με προεξάρχουσα ηλικιακή ομάδα κατά τη διάγνωση αυτή των 30-39 ετών. 

Θεραπεία

Στην Ελλάδα, βάσει των ευρωπαϊκών και διεθνών κατευθυντηρίων οδηγιών, χορηγείται αντιρετροϊκή θεραπεία σε όλα τα άτομα με HIV λοίμωξη το ταχύτερο δυνατόν μετά τη διάγνωση. Η έγκαιρη χορήγησή της  συνδέεται, σε ατομικό επίπεδο, με τη μείωση της νοσηρότητας και της θνητότητας της νόσου και, σε επίπεδο δημόσιας υγείας, με την ελάττωση της μεταδοτικότητας και την συνακόλουθη αναχαίτιση της επιδημίας.

Τα νέα δεδομένα

Ξεκινούν σύντομα οι δοκιμές ενός νέου εμβολίου της Moderna που φιλοδοξεί να πολεμήσει τον ιό HIV με το ίδιο όπλο που πολέμησε τον COVID-19. Ένα από τα θετικά που προέκυψαν μέσα από την περιπέτεια την οποία ζει η ανθρωπότητα με την πανδημία του COVID-19 ήταν η ταχύτητα με την οποία αναπτύχθηκαν αποτελεσματικά εμβόλια.

Τα θύματα άλλων πανδημιών στο παρελθόν δεν ήταν τόσο τυχερά. Οι προσπάθειες τριών δεκαετιών για τη δημιουργία εμβολίου κατά του ιού HIV, του ιού που προκαλεί το AIDS, αποδείχθηκαν άκαρπες.

Ένα από τα εμπόδια είναι η γενετική ολισθηρότητα του ιού είναι ότι έχει υψηλό ποσοστό μετάλλαξης, γεγονός που τον βοηθά να προσαρμοστεί ώστε να αποφεύγει τόσο το φυσικό ανοσοποιητικό σύστημα όσο και τα τεχνητά εμβόλια. Οι ερευνητές του ελπίζουν ότι η τεχνολογία mRNA που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του εμβολίου για τον COVID-19 θα πετύχει και κατά του ιού HIV.

Η προσέγγιση της Moderna βασίζεται εν μέρει στην εργασία της Διεθνούς Πρωτοβουλίας για το Εμβόλιο του AIDS (IAVI) και του Scripps Research, ινστιτούτου στο Σαν Ντιέγκο. Κοινή μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο έδειξε, για πρώτη φορά σε ανθρώπους, ότι είναι δυνατό να διεγερθεί η δραστηριότητα στα κύτταρα του ανοσοποιητικού που ονομάζονται β-κύτταρα, τα οποία μπορούν να παράγουν τα λεγόμενα ευρέως εξουδετερωτικά αντισώματα (bnAbs) κατά του ιού HIV.

Συντάκτης: Ευαγγελία Μποζαντζόγλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.