Αρθούρος Ρεμπώ – Ο επαναστατικός τυχοδιώκτης
Ορισμένοι καλλιτέχνες είναι προικισμένοι με ένα σπάνιο χάρισμα, το οποίο τους δίνει τη δυνατότητα να βλέπουν πολύ πέρα από την εποχή τους και να γίνονται πρωτοπόροι και πηγή έμπνευσης για πολλές μεταγενέστερες γενιές. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και ο Γάλλος ποιητής-φαινόμενο, Αρθούρος Ρεμπώ.
Ο Ρεμπώ έζησε στη διάρκεια του 19ου αιώνα, σε μια εποχή που δεν χωρούσε, όπως αποδείχτηκε αργότερα, την ιδιοσυγκρασία του και η κοινωνία τον περιθωριοποίησε και τον οδήγησε να απαρνηθεί την τέχνη για την οποία ήταν γεννημένος να μεγαλουργήσει.
Γεννήθηκε το 1854 σε μια αγροτική πόλη στα σύνορα της Γαλλίας με το Βέλγιο. Από πολύ μικρή ηλικία άρχισε να ξεχωρίζει για τα γραπτά του – το πρώτο του βραβείο ήρθε στην ηλικία των δέκα ετών. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν πολύ μικρός. Μένοντας με τη μητέρα και τα αδέλφια του, η αυταρχική και καταπιεστική μητέρα του δημιούργησε ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τα παιδιά της, γεγονός που ενδεχομένως να τον επηρέασε για τις τάσεις φυγής που έδειχνε σε όλη του τη ζωή.
Από τα 16 του κιόλας χρόνια, άρχισε να φεύγει από την επαρχιακή πόλη στην οποία γεννήθηκε για να πηγαίνει πότε στο Παρίσι και πότε στο Βέλγιο. Προσπάθησε να γίνει δημοσιογράφος χωρίς να τα καταφέρει. Με τα πεζά ποιήματα του, καταφέρνει να εισχωρήσει στην ποιητική ομάδα των παρνασσιστών και να αναδειχθεί στο παιδί-θαύμα της Γαλλικής και όχι μόνο ποίησης.
Παρά το μεγάλο του ταλέντο στην ποίηση, η απήχηση του έργου του δεν είναι ανάλογη της αξίας του, και αυτό οφείλεται στο χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του. Αθυρόστομος, απαιτητικός, λάτρης των καταχρήσεων – κατανάλωνε χασίς και αψέντι σε μεγάλες ποσότητες – και έχοντας συνάψει ερωτική σχέση με τον ομότεχνο του Βερλαίν, ο οποίος ήταν παντρεμένος, με παιδιά και 11 χρόνια μεγαλύτερος του Ρεμπώ, είχε αρχίσει να μπαίνει στο περιθώριο και το έργο του να μην γίνεται δεκτό.
Μέχρι τα 20 χρόνια του, είχε ταξιδέψει σε δεκατρείς πόλεις και σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Είχε ζήσει μια ομοφυλοφιλική σχέση πάθους με τον Βερλαίν, η οποία τον οδήγησε τραυματισμένο στο χέρι από τον εραστή του, στο νοσοκομείο. Σε αυτή την ηλικία που άλλοι λογοτέχνες αρχίζουν να είναι δημιουργικοί και να παράγουν τα έργα τους, ο Ρεμπώ εγκατέλειψε την ποίηση.
Η ζωή του πλέον ήταν τα ταξίδια και οι περιπετειώδεις δουλειές. Από επιστάτης σε φυτείες καφέ, έμπορος όπλων και δούλων, μισθοφόρος του ολλανδικού στρατού, επόπτης λατομείου, διερμηνέας γαλλικών πρεσβειών, καθηγητής γαλλικής γλώσσας και εξερευνητής στην άγνωστη ακόμα για τους Ευρωπαίους αφρικανική ενδοχώρα.
Στο τέλος αυτής της ξέφρενης πορείας τον περίμενε ο πρόωρος θάνατος, ο οποίος τον βρήκε στα 37 του χρόνια. Πέθανε χτυπημένος από τις καταχρήσεις και τις κακουχίες των πολύχρονων ταξιδιών του, από καρκίνο στα οστά, αφού είχε υποστεί πρώτα την ταπεινωτική για τον ίδιο, διαδικασία ακρωτηριασμού στο ένα του πόδι.
Το έργο του επηρέασε και επηρεάζει ακόμα και σήμερα τους καλλιτεχνικούς κύκλους. Ο Ρεμπώ εισήγαγε στην τέχνη τα σουρεαλιστικά και υπερβατικά στοιχεία, τα οποία έγιναν έμπνευση αργότερα για καλλιτέχνες όπως ο Πικάσο. Εισήγαγε τον μοντερνισμό και απελευθέρωσε τη γαλλική και όχι μόνο ποίηση από τα δεσμά της ομοιοκατάληκτης μορφής. Με τη στάση ζωής και τη λογοτεχνική του θεώρηση επηρέασε καλλιτέχνες όπως οι δημιουργοί της μπιτ γενιάς Κέρουακ και Γκίνσμπερκ. Η συμμετοχή του στην παρισινή κομούνα του 1871, και η ανοιχτά εκφρασμένη ομοφυλοφιλία του, έγιναν ο φάρος που άνοιξε το δρόμο σε πολλές μεταγενέστερες γενιές για να εκφράζονται ελεύθερα και να μην φοβούνται για τα πιστεύω και τις προτιμήσεις τους. Η επιρροή του έγινε έκδηλη και σε ροκ μουσικούς από τη δεκαετία του ’60, όπως ο Μόρισον και η Σμιθ.
Η αποστασιοποίηση και περιθωριοποίηση του Ρεμπώ, από τους ομότεχνους σύγχρονους του, τον οδήγησε να αφορίσει και να εγκαταλείψει την ποίηση και να ζήσει μακριά από την τέχνη του. Ουσιαστικά έζησε δύο ζωές εκεί που οι περισσότεροι δεν καταφέρνουν να ζήσουν ούτε μία και μέσα σε 37 χρόνια έκανε τόσα πολλά, που οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν δύο ζωές για να μπορέσουν να τα βιώσουν.
Ο Ρεμπώ ήταν επαναστάτης, ένας από τους μεγαλύτερους του 19ου αιώνα. Ήταν και τυχοδιώκτης, επίσης ένας από τους μεγαλύτερους του 19ου αιώνα. Ήταν ένα αντισυμβατικός, νεωτεριστής και πολυπράγμων οραματιστής. Ήταν και θα συνεχίσει να είναι ο μεγάλος επαναστατικός τυχοδιώκτης της παγκόσμιας ποίησης.
