Αντίσταση στην αλλαγή στον εργασιακό χώρο

Όλοι, σχεδόν, γνωρίζουμε τη ρήση του Δαρβίνου, ότι το ζώο που θα επιβιώσει δεν θα είναι το πιο δυνατό, αλλά αυτό που θα μπορεί να προσαρμόζεται καλύτερα στις αλλαγές. Παρόλα αυτά, η αντίσταση στην αλλαγή είναι τόσο συχνό φαινόμενο στη συμπεριφορά των ανθρώπων, που έχει γίνει αντικείμενο έρευνας,  τόσο από την ψυχολογία όσο και από τη διοικητική επιστήμη. 

Αλλαγές στον εργασιακό χώρο

Ειδικά στον εργασιακό χώρο, μια αλλαγή που για κάποιους είναι μια μεγάλη ευκαιρία και συμπράττουν με όλες τους τις δυνάμεις, άλλοι την εκλαμβάνουν ως απειλή, ενώ κάποιοι άλλοι αδιαφορούν, πλήρως. Ως ένα βαθμό, είναι φυσικό, διαφορετικοί άνθρωποι να αντιδρούν με πολύ διαφορετικό τρόπο, στην ίδια αλλαγή. Όμως, στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία, η άμεση ανταπόκριση στις αλλαγές, η συνεχής βελτίωση και η προσαρμογή στα νέα δεδομένα είναι κομβικής σημασίας για την επιβίωση μιας επιχείρησης.

Η αντίσταση κατά της αλλαγής μπορεί να είναι παθητική, όπου ο εργαζόμενος συμφωνεί σε όλα αλλά δεν καταβάλει καμία προσπάθεια, κρύβει πληροφορίες ή προσποιείται άγνοια. Μπορεί, όμως, να είναι και ενεργητική, δηλαδή, να αρνείται, άμεσα οποιαδήποτε συμμετοχή, να γκρινιάζει και να προσβάλει, να διαδίδει ψευδείς ειδήσεις και, γενικά, με τις πράξεις και τα λόγια του να εμποδίζει την υλοποίηση της αλλαγής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πώς προσαρμόζομαι στην αλλαγή;

Με ποιους τρόπους εμφανίζεται η αντίσταση στην αλλαγή;

Κάθε επιχείρηση που προσπαθεί να εισάγει αλλαγές και καινοτομίες, αναμένεται να αντιμετωπίσει κάποια μορφή αντίστασης, τα συμπτώματα της οποίας, σύμφωνα με  τους Βακόλα και Νικολάου, στο βιβλίο “Οργανωσιακή ψυχολογία και συμπεριφορά”, εμφανίζονται, συνήθως, με τους παρακάτω τρόπους:

Άμεση άρνηση συνεργασίας. Οι εργαζόμενοι μπορούν, εφόσον τους το επιτρέπει η θέση τους, άμεσα, να αρνηθούν να συνεργαστούν για την υλοποίηση της αλλαγής.

Κινήσεις παρεμπόδισης. Όσοι δε συμφωνούν με την αλλαγή μπορούν να αρχίσουν να θέτουν εμπόδια σε αυτή με πλάγιο τρόπο, π.χ. διάδοση φήμης για πιθανά αρνητικά αποτελέσματα.

Ναι μεν αλλά. Όσοι αντιστέκονται στην αλλαγή και δεν μπορούν να εκφράσουν, ελεύθερα, την αντίθεσή τους, μπορεί να συμφωνήσουν επιφανειακά, αλλά, στο τέλος, να μην υποστηρίξουν έμπρακτα, την αλλαγή ή να προσπαθήσουν να καθυστερήσουν τις διαδικασίες αλλαγής.

Σαμποτάζ/Καταστροφές. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται, κυρίως, στην αντίσταση κατά της αλλαγής που σχετίζεται με την εισαγωγή της τεχνολογίας. Οι εργαζόμενοι που φοβούνται την τεχνολογική αλλαγή, μπορεί να φτάσουν στο σημείο να καταστρέψουν, για παράδειγμα, τους καινούριους υπολογιστές.

Δημιουργία αρνητικού κλίματος. Μια οργανωσιακή αλλαγή που δημιουργεί αντιστάσεις μπορεί να φανεί και από το αρνητικό κλίμα που δημιουργείται στον οργανισμό και που χαρακτηρίζεται από συχνές συγκρούσεις, χαμηλό ηθικό, αίσθημα ανασφάλειας, χαμηλή υποκίνηση και έντονο προβληματισμό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τρόποι για να αντιμετωπίσετε μεγάλες αλλαγές στη ζωή σας

Οι αιτίες της αντίστασης έχουν να κάνουν με το κατά πόσο το άτομο θεωρεί ότι η επερχόμενη αλλαγή είναι, πραγματικά, χρήσιμη, αναγκαία και ωφέλιμη για το ίδιο ή για την επιχείρηση, καθώς και από τα συναισθήματα που του προκαλεί π.χ. αν νιώθει χαρά, θυμό, αγωνία κλπ.

Παρόλο που η αλλαγή είναι απαραίτητη για την επιβίωση μιας επιχείρησης, θα πρέπει να λαμβάνονται, σοβαρά, υπόψη οι στάσεις των εργαζομένων ως προς την αλλαγή αυτή, ώστε να μπορέσει να είναι αποτελεσματική.

Συντάκτης: Ευρυδίκη Αγάτσα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.