Ακτίνα φωτός του Αντρέα Καμιλλέρι
Ο Αντρέα Καμιλλέρι είναι σήμερα ο πιο πολυδιαβασμένος Ιταλός συγγραφέας. Άργησε να αφοσιωθεί στο γράψιμο αρχίζοντάς στα εξήντα του και έγινε αμέσως εκδοτικό φαινόμενο. Στα επόμενα τριάντα χρόνια γράφει μια σειρά 19 αστυνομικών μυθιστορημάτων όπου πρωταγωνιστεί ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο. Η «Ακτίνα φωτός» είναι το πιο πρόσφατο. Η απήχηση που έχουν σε πολλές χώρες με ισχυρή παράδοση στο αστυνομικό μυθιστόρημα είναι μεγάλη.
Ο Μονταλμπάνο «ζει» και δραστηριοποιείται όχι σε κάποια ιταλική μεγαλούπολη αλλά στηn παραθαλάσσια Μαρινέλλα, της νοτιοδυτική Σικελίας, κοντά στην αρχαιοελληνική αποικία του Σελινούντα. Μάλιστα, πολλοί δρόμοι της Μαρινέλλας, όπως δείχνει ο χάρτης του Google, έχουν ελληνικά ονόματα: Καλυψούς, Καλλιόπης, Ναυσικάς, Αντιγόνης, Ικάρου, Πινδάρου, Πλάτωνος, ‘Άλκηστης, Πήγασου, Πυθαγόρα, Πάτροκλου, Σωκράτη, Δαίδαλου, Τηλέμαχου, Προμηθέα, Επίκουρου, Διογένη κλπ, που θα ζήλευαν πολλές ελληνικές πόλεις.
Για τον αστυνόμο Μπέκα του Γιάννη Μαρή ελάχιστα πράγματα γνωρίζουμε περί της προσωπικής του ζωής. Ο συγγραφέας περιγράφει την πλοκή από την σκοπιά των πρωταγωνιστών και εμφανίζει τον Μπέκα μόνο όταν καλείται να λύσει το μυστήριο, συνεχίζοντας να τον βλέπουμε από την σκοπιά και μέσα από τα μάτια των πρωταγωνιστών. Τι ίδιο έκαναν και οι άλλοι συγγραφείς. Αντίθετα, στα σύγχρονα αστυνομικά μυθιστορήματα, πρωταγωνιστεί ο αστυνόμος. Παρακολουθούμε την υπόθεση να εκτυλίσσεται όπως την βιώνει εκείνος, την βλέπουμε μέσα από τα δικά του μάτια.
Αυτό κάνει και ο Καμιλλέρι. Παρακολουθούμε από την αρχή έως το τέλος τον Μονταλμπάνο να βρίσκεται στο κέντρο της υπόθεσης, η εξέλιξη προχωρά όπως την βλέπει εκείνος, εμείς δεν ξέρουμε τίποτε που δεν ξέρει αυτός. Όλα τα άλλα πρόσωπα του έργου κινούνται γύρω του. Μαθαίνουμε τα πάντα για αυτόν και διεισδύουμε στην προσωπική του ζωή. Τον παρακολουθούμε στις ψυχολογικές μεταπτώσεις του, μαθαίνουμε πώς αισθάνεται και πώς σκέπτεται την κάθε στιγμή. Ξέρουμε τις σχέσεις του με τα άλλα μέλη της οικογένειάς του. Τον παρακολουθούμε ακόμη να καπνίζει, να πίνει, να κάνει έρωτα, να τρώει γαύρο, ταλιατέλες ραγού, μελιτζάνες με παρμεζάνα.
Σας θυμίζουν κάποιον όλα αυτά; Μα, βέβαια! Τον Έλληνα συνάδελφό του τον αστυνόμο Χαρίτο, του άλλου μεγάλου αστυνομικού συγγραφέα, του Πέτρου Μάργαρη, που λατρεύει τα γεμιστά της γυναίκας του. Έτσι ο αστυνομικός που λύνει όλα τα μυστήρια παύει να είναι ο απρόσιτος, ο μακρινός Μπέκας ή Σέρλοκ Χολμς και γίνεται ο οικείος «αστυνομικός της γειτονιάς σας».
Πριν προχωρήσουμε ας ρίξουμε μια ματιά στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, που περιγράφει την υπόθεση:
Αγωνία κυριαρχεί στις εναλλασσόμενες υποθέσεις του μυθιστορήματος. Ο αστυνόμος Μονταλμπάνο νιώθει έναν ακαθόριστο φόβο. Η ανάμνηση ενός ονείρου τού προκαλεί δυσφορία, προλήψεις, σκοτεινά προαισθήματα. Μια παράπλευρη σκέψη προσπαθεί ν’ αποκτήσει ξεκάθαρη μορφή και συνεχίζει να υφίσταται στην πραγματικότητα ως ύποπτη συνενοχή; κι έχει ως αφετηρία τις συμπτώσεις με το άθλιο όνειρο που μετέτρεψε ένα κομμάτι άγονης κι έρημης γης σε ανοικτό νεκροτομείο με κλειστό φέρετρο και πτώμα που περιμένει ν’ αναγνωριστεί, κάτω από ένα κίτρινο φως και ψυχοσωματικές επιδράσεις. Ακόμη και οι συνηθισμένες ασυναρτησίες του Καταρέλλα εκφράζονται στο όνειρο μέσα από φράσεις στα λατινικά.
…Στην πορεία της η έρευνα, προκειμένου να διαλευκάνει υποθέσεις ένοπλης επίθεσης και βιασμού, λαθρεμπορίου όπλων και απατεώνων που εξάγουν κλεμμένα έργα τέχνης, συναντάει και μπλέκεται με γυναίκες που έχουν φλογερό ταμπεραμέντο, ενώ ο αστυνόμος, εκτεθειμένος στη σκοτεινή πλευρά των πραγμάτων και των παράνομων παιχνιδιών του μυαλού, βρίσκεται σε στάση αναμονής. Τελικά, κάτι που δεν είναι τελείως ξεκάθαρο θα βγει από το παρασκήνιο και θ’ αποκαλυφθεί.
Το βιβλίο διαθέτει τρία ακόμη χαρακτηριστικά: Πρώτο, είναι γραμμένο με μπόλικο χιούμορ, από την αρχή έως το τέλος. Έτσι κάνει την ανάγνωσή του πιο απολαυστική. Δεύτερο, δεν περιέχει μία μόνο υπόθεση που καλείται να φωτιστεί από τον Μονταλμπάνο αλλά τρεις ανεξάρτητες μεταξύ τους. Τρίτο, περιέχει σε έντονο βαθμό όχι μόνο τα προσωπικά προβλήματα και αδιέξοδα του πρωταγωνιστή του αλλά και στις δύο από τις τρεις υποθέσεις που αναζητούν λύσεις τα πρόσωπα που εμπλέκονται προέρχονται από τον προσωπικό του κύκλο.
Από τις εκδόσεις Πατάκη με 304 σελίδες, η πρώτη έκδοση τον Ιουνίου του 2015 και η δεύτερη, που διάβασα, τον Σεπτέμβρη του 2016.
«Ο συνεργάτης μας κ. Άρης Γαβριηλίδης είναι συγγραφέας και εικαστικός. Περισσότερα για αυτόν και το έργο του εδώ.»
