Εναλλακτικές μορφές ψυχοθεραπείας: Παιγνιοθεραπεία, Μουσικοθεραπεία, Χοροθεραπεία

Συντάκτης: Νίκη Μυλωνά, Ψυχολόγος

Ημερομηνία: 21/04/2012

Η κλασική ψυχοθεραπεία, αν και διαδίδεται με γρήγορους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια και όλο και περισσότεροι απευθύνονται σε κάποιον ειδικό ψυχολόγο ή ψυχοθεραπευτή, ωστόσο, επειδή βασίζεται στη λεκτική επικοινωνία, δεν ενδείκνυται για όλους τους ανθρώπους και όλες τις περιπτώσεις. Παρακάτω παρουσιάζονται τρεις από ένα μεγάλο αριθμό εναλλακτικών μορφών ψυχοθεραπείας.

Παιγνιοθεραπεία

Η παιγνιοθεραπεία είναι μια ειδική μορφή ψυχοθεραπείας, η οποία απευθύνεται κυρίως σε παιδιά (3-13 ετών) και αυτό γιατί τα παιδιά δε μπορούν πάντα να εκφράσουν τα άγχη τους, δε συνεργάζονται εύκολα και έτσι οι συνήθεις μέθοδοι ψυχοθεραπείας που χρησιμοποιούνται για τους ενήλικες κρίνονται ακατάλληλες. Η παιγνιοθεραπεία χρησιμοποιεί το παιχνίδι και μέσω αυτού τα παιδιά εκφράζουν τις ανησυχίες, τις επιθυμίες, τους φόβους τους και κατανοούν μπερδεμένα συναισθήματα και δυσάρεστα γεγονότα ενώ διευκολύνεται η επικοινωνία των ενηλίκων με των εσωτερικό κόσμο των παιδιών.

Στο χώρο της παιγνιοθεραπείας το παιδί έχει στη διάθεση του μια ποικιλία από παιχνίδια και υλικά, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει για να εκφραστεί συναισθηματικά, χωρίς να δώσει εξηγήσεις, όπως άμμο, πηλό, κούκλες, ζώα, μουσικά όργανα, κουκλοθέατρο, κ. α. Ο παιγνιοθεραπευτής ενθαρρύνει το παιδί να χρησιμοποιήσει αυτά τα υλικά ώστε να αναγνωρίσει και να εξερευνήσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του. Απώτεροι στόχοι της παιγνιοθεραπείας είναι: η κοινωνικοποίηση του παιδιού, η ανάπτυξη της δημιουργικότητας του, η κατανόηση και η έκφραση συναισθημάτων, δυσκολιών και συγκρούσεων, η οργάνωση του «εγώ» και η κατανόηση του «είμαι» και του «θέλω».

Μουσικοθεραπεία

Η μουσικοθεραπεία βασίζεται στην κατάλληλη χρήση της μουσικής και των μουσικών στοιχείων με στόχο την υποστήριξη, βελτίωση ή αποκατάσταση της διανοητική, φυσικής και συναισθηματικής υγείας και ενδείκνυται για άτομα όλων των ηλικιών, παιδιά, εφήβους, ενήλικες, ηλικιωμένους. Ο στόχος της είναι καθαρά θεραπευτικός και όχι καλλιτεχνικός και γι’ αυτό οι θεραπευόμενοι δεν απαιτείται να έχουν καμία προηγούμενη γνώση ή επαφή με τη μουσική για να επωφεληθούν. Η μουσικοθεραπεία αν και έχει τις ρίζες της στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, ωστόσο δεν είναι τόσο διαδεδομένη στην Ελλάδα όσο στην Αμερική, τη Μεγάλη Βρετανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Η μουσική στη μουσικοθεραπεία χρησιμοποιείται ως μέσο επικοινωνίας, έκφρασης και δημιουργικότητας, προσφέροντας στα άτομα που έχουν περιορισμένες δυνατότητες λεκτικής επικοινωνίας έναν εναλλακτικό τρόπο έκφρασης. Παράλληλα, όμως, απευθύνεται και σε άτομα που ενώ μπορεί να έχουν μια άρτια ικανότητα επικοινωνίας μέσα από το λόγο, ωστόσο μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολία έκφρασης μέσα από αυτόν και η συγκεκριμένη θεραπεία μπορεί να τους προσφέρει εναλλακτικές διεξόδους έκφρασης. Η μουσικοθεραπεία συμβάλλει στη θεραπεία ή/ και στη βελτίωση σωματικών, ψυχικών, συναισθηματικών και πνευματικών ασθενειών ή δυσκολιών, όπως είναι ο χειρισμός του καθημερινού συσσωρευμένου άγχους, αναπτυξιακά και μαθησιακά προβλήματα, νόσος Alzheimer, βελτίωση μνήμης, απελευθέρωση και ενίσχυση συναισθηματικής έκφρασης, διευκόλυνση διαπροσωπικής επικοινωνίας κ.α.

Χοροθεραπεία

Η χοροθεραπεία είναι η ψυχοθεραπευτική τεχνική η οποία χρησιμοποιεί την κίνηση σα μια διαδικασία προώθησης της συναισθηματικής, νοητικής και φυσικής ολοκλήρωσης του ατόμου. Η σωματική κίνηση αντικατοπτρίζει τις ψυχικές καταστάσεις και διεργασίες ενώ συγχρόνως οι αλλαγές στην κίνηση του σώματος μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές και βελτίωση στην πνευματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου και να συμβάλλουν στην ολοκλήρωση και ανάπτυξη του εαυτού.

Η χοροθεραπεία απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και πληθυσμιακές ομάδες, σε άτομα που βιώνουν συναισθηματικά προβλήματα, πίεση άγχος, σε άτομα που θέλουν ν’ αναπτύξουν τις προσωπικές τους ικανότητες επικοινωνίας, σε άτομα που δυσκολεύονται να εκφραστούν λεκτικά ή αποφεύγουν το συναίσθημα και σε άτομα που τα προβλήματα τους επιδρούν στο σώμα τους, όπως διαταραχή της εικόνας του σώματος, δυσκολίες κίνησης κ.α. Η χοροθεραπεία συμβάλλει στη βελτίωση της αυτογνωσίας και αυτοεκτίμησης, στη βελτίωση της προσαρμοστικότητας, στην έκφραση και διαχείριση επίπονων σκέψεων και συναισθημάτων, στην ανάπτυξη ικανοτήτων κοινωνικής αλληλεπίδρασης και επικοινωνιακών δεξιοτήτων και στην κατανόηση του εαυτού μας με τους άλλους.

Χρήσιμες Πληροφορίες