Ξενάγηση στο Μουσείο Γιάννη Τσαρούχη

Συντάκτης: Αλέξανδρος Μαυρογένης

Το Μουσείο Γιάννη Τσαρούχη υπήρξε ουσιαστικά δημιούργημα του ίδιου του Γιάννη Τσαρούχη. Εκείνος πρώτος οραματίστηκε ένα χώρο που θα φιλοξενεί τα έργα του και θα είναι ανοικτός προς το ευρύ κοινό. Δεν επιθυμούσε η πλειοψηφία των έργων του να βρεθεί στα χέρια ιδιωτών συλλεκτών. Για αυτό το σκοπό προχώρησε στην δημιουργία του Ιδρύματος που φέρει το όνομα του και παραχώρησε σε αυτό την προσωπική συλλογή των έργων του.

Ως χώρος για τη δημιουργία του Μουσείου επιλέχθηκε η κατοικία του Τσαρούχη στο Μαρούσι (Πλουτάρχου 28). Ο ίδιος επιμελήθηκε την απαραίτητη επέκταση του κτιρίου. Ο πρώτος όροφος και το δώμα του κτιρίου αποτελούν τους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου. Η μορφή τους παραμένει και σήμερα, 29 χρόνια μετά τα εγκαίνια του μουσείου, έτσι όπως τη σχεδίασε ο σπουδαίος ζωγράφος και σκηνογράφος.

Δυστυχώς σε αυτές τις δύο αίθουσες δεν μπορεί να φιλοξενηθεί το σύνολο του έργου ενός από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους. Τα έργα του Γιάννη Τσαρούχη παρουσιάζονται σε περιοδικές εκθέσεις έτσι ώστε το κοινό να μπορέσει όσο το δυνατόν περισσότερα έργα του από κοντά. Από τον Σεπτέμβριο του 2010 στον εκθεσιακό χώρο του μουσείου παρουσιάζεται η έκθεση «Ο ζωγράφος και τα μοντέλα του».

Η έκθεση αυτή δίνει έμφαση στις δημιουργίες του καλλιτέχνη την δεκαετία του ’60. Περιλαμβάνει τα έργα «Οι πεταλούδες», «Η αντιγραφή του Τιτσιάνο» και η «Δέσποινα». Αποτίει φόρο τιμής στα μοντέλα του Γιάννη Τσαρούχη, τον Γάλλο μαραγκό Ντομινίκ, ο οποίος ενέπνευσε μεγάλο αριθμό έργων του ζωγράφου και στην Κορίνα Κουτούζη, ανιψιά του ζωγράφου.

Είχαμε την ευκαιρία να ξεναγηθούμε από την Βάσω Τζούτη, θεατρολόγο και υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Ιδρύματος Γιάννη Τσαρούχη, στους χώρους της έκθεσης. Μας εξήγησε πώς εμπνεύστηκε τους ανθρώπους με φτερά στην πλάτη στους πίνακες του από έναν θεατρικό ρόλο που υποδύθηκε ο Ευγένιος Σπαθάρης. Το στοιχείο που εκπλήσσει είναι ότι εμπνεύστηκε τους άντρες με φτερά πεταλούδας από τον τρόπο που πόζαραν ελληνικές ποδοσφαιρικές ομάδες πριν την έναρξη των αγώνων.

Με αφορμή τα πορτρέτα του Ντομινίκ όπου βλέπουμε το μοντέλο να απεικονίζεται με διαφορετικές προσεγγίσεις από τον Τσαρούχη η κ.Τζούτη αναφέρθηκε στην τάση του ζωγράφου να δημιουργεί πολλές παραλλαγές του ίδιου θέματος μέχρι να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Στάθηκε ιδιαίτερα στη σημασία που έδινε ο καλλιτέχνης στην κατάλληλη προετοιμασία για κάθε έργο.

Ο Γιάννης Τσαρούχης υπήρξε ζωγράφος με έφεση στη δημιουργία πορτρέτων. Στην έκθεση φιλοξενούνται τα πορτρέτα διασημοτήτων που δημιούργησε ο ίδιος όπως της Έλλης Λαμπέτη, του Μιχάλη Κακογιάννη και του Λουκίνο Βισκόντι. Στην ίδια αίθουσα με τα παραπάνω έργα βρίσκεται ο πίνακας «Άγιος Σεβαστιανός». Είναι το μόνο έργο του ζωγράφου που έχει αλλοιωθεί λόγω τεμαχισμού. Πεντακόσια έργα του συνολικά είχαν κλαπεί από το ίδιο άτομο αλλά εντοπίστηκαν και δεν υπέστησαν καμιά φθορά με την εξαίρεση του «Άγιου Σεβαστιανού».

“Η στάση μιας μερίδας της ελληνικής κοινωνίας την περίοδο της δικαστικής διαμάχης του Τσαρούχη με τον κατηγορούμενο για την κλοπή, πίκρανε τον ζωγράφο” τόνισε η κ.Τζούτη στο flowmagazine.gr. “Είχε παράπονα από τη στάση όχι μόνο της κοινωνίας απέναντι του αλλά και από το ελληνικό κράτος. Ο ίδιος όμως μέσα από το έργο του προσπαθούσε να προβάλλει την ελληνικότητα συνδυάζοντας την τεχνοτροπία Ανατολής και Δύσης”. Αυτή ήταν και η γοητεία της τέχνης του ότι προσάρμοζε τις επιρροές του από δυτικούς καλλιτέχνες όπως ο Ματίς στην ελληνική παράδοση.

Συντάκτης: Αλέξανδρος Μαυρογένης,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr