Η πορεία προς την αυτοπραγμάτωση είναι δύσκολη, επίπονη και πολλές φορές χρονοβόρα. Αυτό που χρειάζεται είναι να μην απογοητευόμαστε όταν …
4 επιστημονικές συμβουλές για να επιτύχετε την αυτοπραγμάτωση
Η αυτοπραγμάτωση αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο της ανθρώπινης ανάπτυξης, σύμφωνα με τη θεωρία του Abraham Maslow. Είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο αξιοποιεί πλήρως τις δυνατότητές του, επιδιώκοντας την προσωπική εξέλιξη και μια βαθύτερη αίσθηση σκοπού.
Τι είναι η αυτοπραγμάτωση;
Η έννοια της αυτοπραγμάτωσης προέρχεται από τη θεωρία του διάσημου ψυχολόγου Abraham Maslow σχετικά με την ανθρώπινη παρακίνηση. Σύμφωνα με τη θεωρία του, οι ανάγκες που δεν έχουν ικανοποιηθεί επηρεάζουν τη συμπεριφορά μας.
Ο Maslow δημιούργησε την ιεραρχία των αναγκών, σύμφωνα με την οποία:
- Οι βασικές φυσικές ανάγκες (τροφή, νερό, ασφάλεια) πρέπει να καλυφθούν πρώτα.
- Οι κοινωνικές ανάγκες (αγάπη, σύνδεση με άλλους) και οι ανάγκες αυτοεκτίμησης ακολουθούν.
- Όταν όλες οι παραπάνω ανάγκες ικανοποιηθούν, τότε επιδιώκουμε την αυτοπραγμάτωση – δηλαδή την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων μας.
Αργότερα, προστέθηκε ένα ακόμα ανώτερο επίπεδο – η υπέρβαση της αυτοπραγμάτωσης, γνωστή και ως “Transcendence” ή “Selfless Actualization”. Σε αυτό το στάδιο, ένα άτομο δεν εστιάζει μόνο στην προσωπική του ανάπτυξη, αλλά και στη συνεισφορά σε έναν ανώτερο σκοπό.
Η σημασία της προσωπικής ανάπτυξης
Ο Maslow κατηγοριοποίησε τις χαμηλότερου επιπέδου ανάγκες ως “ανάγκες ελλείμματος”, καθώς είναι απαραίτητες για την επιβίωση. Αντίθετα, η αυτοπραγμάτωση και η υπέρβαση ανήκουν στις “ανάγκες ανάπτυξης”, που σχετίζονται με την προσωπική εξέλιξη και τη βελτίωση της κοινωνίας.
Όταν ένα άτομο επιδιώκει την αυτοπραγμάτωση, μπορεί να έχει:
- Την επιθυμία να βελτιώσει δύσκολες καταστάσεις.
- Την ανάγκη να δημιουργήσει κάτι που θα συμβάλλει θετικά στον κόσμο.
- Την επιθυμία να αναγνωρίσει και να ενθαρρύνει τους άλλους.
Εφόσον η προσωπική ανάπτυξη θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για την ψυχική ευημερία, το να κατανοούμε πώς να την επιτύχουμε είναι ιδιαίτερα σημαντικό.
Πώς να επιδιώξετε την αυτοπραγμάτωση
Παρακάτω παρουσιάζονται τέσσερις βασικές επιστημονικά τεκμηριωμένες στρατηγικές που μπορούν να σας βοηθήσουν να επιτύχετε την αυτοπραγμάτωση.
- Καλλιεργήστε την ανοιχτότητα στις εμπειρίες
Όταν βλέπουμε τα πράγματα με απόλυτο τρόπο (“μαύρο ή άσπρο”), χάνουμε ευκαιρίες για μάθηση και εξέλιξη. Η αυτοπραγμάτωση περιλαμβάνει την αποδοχή διαφορετικών απόψεων και νέων πληροφοριών.
Η ανοιχτότητα στις εμπειρίες μας επιτρέπει:
- Να βλέπουμε καταστάσεις από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
- Να αναπτύσσουμε δημιουργική σκέψη.
- Να βελτιώνουμε τη νοητική μας ευελιξία και να αποφεύγουμε στερεοτυπικές σκέψεις.
Έτσι, αν θέλετε να φτάσετε στην αυτοπραγμάτωση, προσπαθήστε να είστε πιο δεκτικοί σε νέες εμπειρίες και προοπτικές.
- Αναλογιστείτε τις αξίες σας
Για να φτάσουμε στο ανώτερο δυναμικό μας, πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι είναι πραγματικά σημαντικό για εμάς. Η επίτευξη στόχων που δεν είναι ευθυγραμμισμένοι με τις προσωπικές μας αξίες μπορεί να οδηγήσει σε απογοήτευση και έλλειψη ικανοποίησης .
Τι μπορείτε να κάνετε:
- Αναρωτηθείτε ποιες αξίες καθοδηγούν τη ζωή σας.
- Βεβαιωθείτε ότι οι στόχοι σας συνάδουν με αυτές τις αξίες.
- Αντισταθείτε στην κοινωνική πίεση και επιδιώξτε αυτό που σας γεμίζει πραγματικά.
Όταν είμαστε συνδεδεμένοι με τις βαθύτερες αξίες μας, νιώθουμε μεγαλύτερη πληρότητα και νόημα στη ζωή μας.
- Ξεπεράστε τις ανάγκες για αγάπη και αναγνώριση
Πολλοί συγχέουν την αυτοπραγμάτωση με τις ανάγκες αυτοεκτίμησης (Krems, Kenrick & Neel, 2017). Επιδιώκουμε την αγάπη, την αποδοχή, την επιτυχία στην καριέρα – όλα απολύτως φυσιολογικά.
Σύμφωνα με τον Maslow, χρειάζεται πρώτα να νιώθουμε αγαπητοί και σεβαστοί για να περάσουμε στο επόμενο στάδιο της αυτοπραγμάτωσης. Όταν αυτά τα επίπεδα είναι ικανοποιημένα, μπορούμε να επικεντρωθούμε:
- Στην προσωπική μας ανάπτυξη.
- Στη δημιουργικότητα.
- Στη συνεισφορά μας στο κοινωνικό σύνολο.
Η αυτοπραγμάτωση δεν σημαίνει απαραίτητα επιτυχία ή δημοφιλία. Είναι η διαδικασία μέσα από την οποία γινόμαστε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας.
- Ζήστε με αυθεντικότητα
Ο καθένας από εμάς έχει διαφορετικά όνειρα και στόχους. Όταν ακολουθούμε τη διαδρομή που πραγματικά μας εκφράζει, αισθανόμαστε περισσότερη ικανοποίηση και αυτοπραγμάτωση. Τι σημαίνει να ζούμε αυθεντικά;
- Να ανακαλύψουμε τι μας γεμίζει πραγματικά.
- Να ακολουθήσουμε τη δική μας πορεία, ανεξάρτητα από κοινωνικές πιέσεις.
- Να αποδεχτούμε τον εαυτό μας, με όλα τα θετικά και αρνητικά του.
Η αυθεντικότητα μας επιτρέπει να νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι και πλήρεις στην καθημερινότητά μας.
Η αυτοπραγμάτωση δεν είναι ένας στατικός στόχος, αλλά μια συνεχής διαδικασία εξέλιξης. Πρόκειται για μια διαρκή πορεία ανακάλυψης του εαυτού μας και συνεισφοράς στον κόσμο γύρω μας.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα
