Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε τα παιδιά από την αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης;

Συντάκτης: Ειρήνη Μαθιουδάκη, Διδάκτωρ Βιοχημείας - Συγγραφέας

Υπάρχει κανείς που να μην έχει αδυναμία στις γλυκές τροφές που μας περιβάλλουν καθημερινά στα σούπερ μάρκετς, τα κυλικεία και τους γειτονικούς φούρνους; Σοκολάτα, κέικ, κρουασάν και λογιών λογιών γλυκίσματα μπορούν στη στιγμή να μας φτιάξουν την μέρα και να μας κάνουν να αισθανθούμε καλύτερα μέσα στο κύμα των υποχρεώσεων που μας καταπλακώνει. Και ποιος μπορεί να αντισταθεί με ευκολία σε αυτούς τους γλυκούς πειρασμούς που βρίσκονται συνεχώς μπροστά μας; Σίγουρα όχι τα παιδιά που πολλές φορές ζητούν από τους γονείς να τους αγοράσουν ένα σωρό γλυκίσματα αγνοώντας τις αρνητικές συνέπειες που έχουν όλα αυτά στον νεαρό οργανισμό.

Και όμως, οι μεγάλες εκστρατείες που γίνονται κατά καιρούς εναντίον της ζάχαρης έχουν ευαισθητοποιήσει τους περισσότερους γονείς, οι οποίοι το σκέφτονται πλέον πολύ καλά προτού αγοράσουν στο παιδί τους κάποιο γλύκισμα. Είναι όμως τόσο εύκολο να ελέγξουμε την ποσότητα της ζάχαρης που προσλαμβάνει ένα παιδί σε ημερήσια βάση; Η απάντηση είναι «όχι» και αυτό επειδή, αυτή η τόσο δημοφιλής γλυκαντική ουσία, βρίσκεται κρυμμένη σε πολλές διαφορετικές τροφές, ακόμα και αν τηρούμε έναν υγιεινό τρόπο διατροφής. Για παράδειγμα, μεγάλα ποσά ζάχαρης περιέχονται σε φαινομενικά αθώες τροφές όπως τα δημητριακά πρωινού, τα παιδικά γιαούρτια, το καλαμπόκι, οι συσκευασμένοι χυμοί, τα αναψυκτικά και εν γένει όλες σχεδόν οι τυποποιήμενες τροφές. Ακόμη, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα φυσικά σάκχαρα που βρίσκονται στα φρούτα και στο μέλι, τα οποία δεν παύουν να ανεβάζουν τον γλυκαιμικό δείκτη, όσο θρεπτική κι αν είναι η προέλευσή τους.

Γιατί η ζάχαρη είναι βλαβερή;

Η ζάχαρη είναι ο πιο απλός επεξεργασμένος υδατάνθρακας, πράγμα που την καθιστά πρώτη στην κατάταξη περιεκτικότητας γλυκαιμικού δείκτη (100), ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα τρόφιμα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως, την στιγμή που καταναλώνουμε κάποια τροφή πλούσια σε ζάχαρη, τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα αυξάνονται κατακόρυφα με αποτέλεσμα την έκκριση της ινσουλίνης, η οποία φροντίζει να αποθηκεύσει γρήγορα την προσλαμβάνουσα ενέργεια, οδηγώντας μας ξανά στην αύξηση της όρεξης και την πείνα.

Για ένα μικρό παιδί, όλη αυτή η διαδικασία καταλήγει στη σταδιακή απώλεια της αίσθησης του κορεσμού και την εμφάνιση της λαιμαργίας. Όπως γίνεται αντιληπτό, όλα τα παραπάνω προωθούν την παιδική παχυσαρκία αλλά και επιπρόσθετα προβλήματα όπως ο διαβήτης τύπου ΙΙ, η υπέρταση και οι καρδιοπάθειες που μπορεί να εμφανιστούν μετέπειτα στη ζωή του. Επιπλέον, οι τροφές που είναι πλούσιες σε ζάχαρη συνήθως περιέχουν ελάχιστα θρεπτικά συστατικά με αποτελέσματα να αυξάνεται ο κίνδυνος έλλειψης βιταμινών, ιχνοστοιχείων και μετάλλων, στοιχείων απαραίτητων για τη σωστή ανάπτυξη του παιδιού. Τέλος, έχει αποδειχθεί επιστημονικά πως η αυξημένη πρόσληψη ζάχαρης μπορεί να οδηγήσει σε υπερικινητικότητα, μείωση συγκέντρωση και αύξηση της επιθετικότητας.

Πώς μπορούμε να περιορίσουμε την πρόσληψη ζάχαρης;

Σύμφωνα με τις Αμερικάνικες Διατροφικές Οδηγίες, προτείνεται πως η μέγιστη ημερήσια κατανάλωση ζάχαρης για ένα παιδί, πρέπει να αντιστοιχεί στο 10% της ολικής θερμιδικής πρόσληψης. Πρακτικά αυτό σημαίνει, ότι αν καταναλώνει 2000 θερμίδες ημερησίως, οι 200 από αυτές πρέπει να προέρχονται από τη ζάχαρη. Οι 200 θερμίδες αντιστοιχούν σε ποσότητα περίπου 50gr (10 κουταλάκια του γλυκού).

Εφόσον λοιπόν η ζάχαρη κρύβεται σχεδόν παντού, πώς μπορούμε να ελέγξουμε την ημερήσια πρόσληψη έτσι ώστε να διατηρήσουμε τον οργανισμό του παιδιού μας υγιή και δραστήριο; Ακολουθούν μερικές μικρές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να αντικαταστήσετε την περιττή ζάχαρη στη διατροφή του παιδιού αλλά και τη δική σας.

  • Αρχικά, μειώστε όσο γίνεται περισσότερο τις τροφές που αποτελούν φανερές πηγές ζάχαρης όπως τα γλυκά, τα κέικ, τα γλυφτζούρια κ.α. Μην ξεχνάτε πως και τα δημητριακά πρωινού ανήκουν στους υπόπτους για την υψηλή τους περιεκτικότητα σε σακχαρόζη αλλά και φρουκτόζη, γι’ αυτό φροντίστε να τα αντικαταστήσετε με βρώμη ή άλλες τροφές για πρωινό όπως τοστ, αυγό, ψωμί με μέλι και ταχίνι, γιαούρτι με φρούτα κλπ.
  • Φροντίστε το σνακ των παιδιών σας ώστε να μην αποτελείται από κέικ, κρουασάν, μπισκότα και άλλες κενές τροφές. Αντίθετα, προτείνετέ του να δοκιμάσει σπιτικά κουλουράκια λαδιού, γιαούρτι με φρούτα, ένα ελαφρύ κέικ με βρώμη και ταχίνι, κρέμα μπανάνας και πολλά άλλα νόστιμα μικρά γεύματα.
  • Αντικαταστήστε όλα τα αναψυκτικά αλλά και τους συσκευασμένους χυμούς με σπιτικούς φρεσκοστυμένους χυμούς φρούτων και λαχανικών. Η γεύση, το άρωμα και η πληθώρα θρεπτικών συστατικών δεν συγκρίνονται με τίποτα.
  • Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μπει στην κουζίνα και να σας βοηθήσει με το μαγείρεμα. Έτσι, όχι μόνο θα νιώσει χρήσιμο και δημιουργικό αλλά και θα μάθει να αγαπάει τα αγνά υλικά που θα κεντρίσουν την φαντασία του. Στο τέλος, σίγουρα θα καταναλώσει το πιάτο που έφτιαξε.
  • Τέλος, μην ξεχνάτε να γίνετε εσείς οι ίδιοι το παράδειγμα για τα παιδιά σας. Αν δεν το έχετε ήδη κάνει, υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο διατροφής πλούσιο σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, ψάρι και κρέας, περιορίστε την κατανάλωση έτοιμων τροφών και αγαπήστε τη φυσική δραστηριότητα. Το μόνο σίγουρο είναι πως το παιδί σας θα σας μιμηθεί.

Συντάκτης: Ειρήνη Μαθιουδάκη, Διδάκτωρ Βιοχημείας - Συγγραφέας

Influence:

Η Ειρήνη Μαθιουδάκη γεννήθηκε το 1992 στο Ηράκλειο Κρήτης. Αποφοίτησε από το τμήμα Χημείας Πανεπιστημίου Κρήτης το 2014…