Γαύρος – καλοκαιρινός, δημοφιλής και σε κίνδυνο!
Ο γαύρος είναι ένα ιδιαίτερα δημοφιλές ψαράκι. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι είναι μέσα στην κουλτούρα των Ελλήνων να τον αναζητάνε στο πιάτο τους, συνοδεία με ουζάκι και καλή παρέα. Αφού όμως τον αγαπάμε δεν είναι σημαντικό και να γνωρίζουμε τους κινδύνους που διατρέχει ο γαύρος με τις σημερινές συνθήκες, κλιματολογικές και γενικότερες; Το ρητό «προσέχουμε για να έχουμε» ταιριάζει σε όλα τα θέματα, από την υγεία, την οικολογία, τη διατροφή και την οικονομία.
Με τι τρέφεται ο γαύρος
Ο ίδιος ο γαύρος περιορίζει τη διατροφή του στο ζωοπλαγκτόν και κυρίως σε μικρά καρκινοειδή, κωπήποδα και μαλάκια. Συνήθως κινείται σε επιφανειακά νερά αλλά μπορεί να φθάσει και σε βάθυ 150 και 180 μέτρων. Δεν είναι πάντως λίγες οι φορές που εισέρχεται σε λιμνοθάλασσες και εκβολές ποταμών, γυσικά ποτέ μόνος του άλλα μαζί με ολόκληρο κοπάδι.
Ποια είδη τρέφει ο ίδιος ο γαύρος
Δεν είναι μόνο ο άνθρωπος που χαίρεται μόλις δει τον γαύρο στο πιάτο του. Το μικρό αυτό ψάρι, που δεν ξερπερνά σε μέγεθος τα 20 εκατοστά, προσφέρεται για να τραφούν διάφοροι θηρευτές όπως οι τόνοι και οι παλαμίδες, διάφορα άλλα μεσαία πελαγικά ψάρια όπως το σκουμπρί και το γοφάρι καθώς και ο μπακαλιάρος.
Πηγές κινδύνου για τα κοπάδια γαύρων
Ο γαύρος είναι από τα δημοφιλή ψάρια. Ο γαύρος δείχνει μια ιδαίτερη προτίμηση στο Θρακικό Πέλαγος, στο Κεντρικό Αιγαίο, στον Θερμαϊκό, τον Πατραϊκό, τον Ευβοϊκό, τον Παγασητικό και τον Σαρωνικό Κόλπο. Πρόκειται για περιοχές πλούσιες σε θρεπτικά άλατα οι οποίες συνήθως επηρεάζονται από ρεύματα γλυκού νερού.
Όμως ο γαύρος, όσο και αν δεν το αποδίδει η πολυπληθής παρουσία του στα ελληνικά νερά, είναι ευαίσθητο ψάρι. Οι αλλαγές που συμβαίνουν στη θερμοκρασία και στην αλατότητα του νερού, οι αλλαγές στην ποιότητα και την ένταση του ρεύματος του νερού που εισρέει στο Αιγαίο από τη Μαύρη Θάλασσα μπορούν να επηρεάσουν καθοριστικά την παραγωγικότητά του. Με άλλα λόγια, το ψάρι δεν πλήττεται μόνο άμεσα και την υπεραλιεία, αλλά και έμμεσα από άλλες ανθρώπινες παρεμβάσεις όπως η κατασκευή φραγμάτων σε ποτάμι ή η ρύπανση παράκτιων περιοχών.
Θύμα μετανάστευσης και ο γαύρος
Το ίδιο αντίκτυπο στον πληθυσμό του μπορεί να έχουν και οι κλιματικές συνθήκες που εκδηλώνονται υπό τη μορφή ξαφνικών θερμοκρασιακών αναστροφών και έντονων καιρικών φαινομένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια έκαναν περιστασιακά ή νόμιμα την εμφάνιση τους κοπάδια γαύρου στις ακτές της Μυτιλήνης, της Σάμου και νοτιότερα αυτής. Η εμφάνιση στις περιοχές αυτές, που κάποτε εθεωρείτο σπάνια, ίσως να οφείλεται στην προσπάθεια του ψαριού να αλλάξει τις ζώνες ωοτοκίας του και τις ζώνες διατροφής του εξαιτίας της πίεσης που δέχεται από την υπεραλιεία.