Εμμηνόπαυση: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε
Μπορεί μέσα στην καθημερινότητά μας να συζητάμε πολλές φορές με την παρέα μας, τις διαφορές μεταξύ των δύο φύλων, όμως πράγματι η βιολογία έχει συμβάλει με τον δικό της τρόπο έτσι ώστε ο άνδρας και η γυναίκα να διαφέρουν όσον αφορά το ρόλο τους στην αναπαραγωγή. Έτσι λοιπόν, ο καθένας ξεχωριστός και μοναδικός, συμπληρώνει τον άλλο και μαζί είναι ικανοί να δημιουργήσουν μία νέα ύπαρξη.
Η φύση έχει χαρίσει στη γυναίκα ένα υπέροχο δώρο: αυτό την κύησης και της μητρότητας. Από το ξεκίνημα της ζωής της, θα βρεθεί σε ένα μαγικό ταξίδι μέσα από το οποίο θα μάθει πώς το σώμα της έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει, να θρέψει και να γεννήσει ένα παιδί. Στο τέλος αυτού του ταξιδιού και ώριμη πια, θα κληθεί να αντιμετωπίσει άλλη μία περιπέτεια εξίσου ιδιαίτερη και σημαντική για το σώμα και την υγεία της. Την εμμηνόπαυση.
Τι είναι η εμμηνόπαυση;
Όπως προδίδει το όνομα της λέξης, «εμμηνόπαυση» σημαίνει το τέλος της έμμηνου ρύσεως. Με την γέννησή του ένα κορίτσι, έχει στις ωοθήκες του αποθηκευμένο έναν συγκεκριμένο αριθμό ωαρίων. Μεγαλώνοντας, και με την έναρξη της εφηβείας ξεκινάει η αναπαραγωγική ηλικία, που σηματοδοτείται από την πρώτη περίοδο. Από εκεί και έπειτα, με τη βοήθεια των κατάλληλων ορμονών (οιστρογόνα- προγεστερόνη) και περίπου κάθε 28 ημέρες αρχίζει η ωρίμανση ενός ωαρίου με σκοπό την γονιμοποίησή του. Αν όμως δεν καταφέρει να γονιμοποιηθεί, τότε αποβάλλεται από το σώμα της γυναίκας και αμέσως ξεκινά η ωρίμανση του επόμενου ωαρίου, σηματοδοτώντας έτσι έναν σταθερό, αναπαραγωγικό κύκλο ο οποίος ρυθμίζεται από συγκεκριμένες ορμόνες.
Όταν οι ωοθήκες εξαντλήσουν όλα τα ωάριά τους και σταματήσουν πλέον να παράγουν τις απαραίτητες, για τον έμμηνο κύκλο, ορμόνες, τότε όπως είναι επόμενο σταματάει και η περίοδος. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται εμμηνόπαυση, και είναι τελείως φυσιολογική και αναμενόμενη για τη ζωή μιας γυναίκας, σηματοδοτώντας τη μετάβαση από την αναπαραγωγική στη μη αναπαραγωγική ηλικία. Για να μπορέσουμε να πούμε πως μία γυναίκα έχει μπει στην εμμηνόπαυση, θα πρέπει η έμμηνος ρύση να έχει σταματήσει για τουλάχιστον έναν χρόνο, ωστόσο η χρονική στιγμή εμφάνισης της εμμηνόπαυσης είναι κάτι εξατομικευμένο και εξαρτάται κυρίως από γενετικούς παράγοντες. Ο μέσος όρος ηλικίας είναι τα 51 έτη, ενώ λόγοι που μπορούν να φέρουν νωρίτερα την κατάσταση αυτή είναι ο υποσιτισμός, το κάπνισμα και οι δυσάρεστες συνθήκες διαβίωσης.
Συνήθως, τα χρόνια που προηγούνται της εμμηνόπαυσης συνοδεύονται από σταδιακές αλλαγές στον κύκλο της γυναίκας (απουσία περιόδου ή αλλαγή στη διάρκεια), σαν μικρά μηνύματα που στέλνει το σώμα προειδοποιώντας για την αλλαγή που έρχεται. Η περίοδος αυτή ονομάζεται προ-εμμηνοπαυσιακή, και συνήθως περιλαμβάνει ηλικίες από 40-50 έτη.
Επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης
Συχνά, η κατάσταση της εμμηνόπαυσης για πολλές γυναίκες συνοδεύεται από ποικίλες επιπτώσεις που μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες ή βραχυπρόθεσμες, πολλές φορές ενοχλητικές ή ακόμα και επικίνδυνες για την υγεία. Το πιο σύνηθες σύμπτωμα, που παρουσιάζει περίπου το 70% των μετα-εμμηνοπαυσιακών γυναικών είναι οι αγγειοκινητικές εξάψεις. Πρακτικά, η κατάσταση αυτή συνοδεύεται από αίσθημα θερμότητας στο πρόσωπο, τον λαιμό και τον θώρακα, εμφάνιση ιδρώτα και αύξηση των καρδιακών παλμών. Το επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει έως μερικά λεπτά και συνήθως λαμβάνει χώρα τις βραδινές ώρες, ειδικότερα αν το περιβάλλον είναι ζεστό και έχει προηγηθεί μία ημέρα γεμάτη στρες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα διαταραχές στην ποιότητα του ύπνου της γυναίκας, οι οποίες οδηγούν σε αυξημένη κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης και ευερεθιστότητα.
Επιπλέον, η απουσία των αναπαραγωγικών ορμονών, μπορεί να επιφέρει αρκετές επιπτώσεις που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής της γυναίκας. Τέτοιες μπορεί να είναι η κολπική ξηρότητα, η ουριθρίτιδα, οι ουρολοιμώξεις και πιο σπάνια η ακράτεια ούρων, η οποία οφείλεται στην ατροφία του επιθηλίου της ουρογενετικής οδού, εξαιτίας της απουσίας οιστρογόνων.
Από την άλλη πλευρά, η εμμηνόπαυση μπορεί να οδηγήσει σε αρκετά σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία χρειάζονται αρκετή προσοχή για να αντιμετωπιστούν σωστά. Η ρίζα κάθε τέτοιας επίπτωσης, είναι η απουσία των οιστρογόνων, τα οποία διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Έτσι λοιπόν, η έλλειψη αυτή μπορεί να οδηγήσει σε απουσία οστικής πυκνότητας (οστεοπόρωση), και αύξηση της
Προκειμένου λοιπόν να προστατεύσουμε την υγεία μας από τέτοιου είδους πιθανές επιπτώσεις της εμμηνόπαυσης, θα ήταν καλό να ξεκινούσαμε την πρόληψη από σχετικά νεαρή ηλικία. Αν λοιπόν μάθουμε από νωρίς να έχουμε στη ζωή μας ορισμένες «καλές» συνήθειες, τότε τα προβλήματα αυτά πιθανόν να μην μας ενοχλήσουν ποτέ. Έτσι, καλό θα ήταν να ακολουθούμε μία ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια, καλά λιπαρά, προϊόντα ολικής άλεσης και πρωτεΐνες, να βάλουμε στη ζωή μας την άσκηση όσο το δυνατόν πιο συχνά και να αποφεύγουμε το κάπνισμα και την κατάχρηση αλκοόλ. Παράλληλα, όλες οι παραπάνω συμβουλές βοηθούν και τις γυναίκες που είναι ήδη στην εμμηνόπαυση να ανακουφισθούν από τα συμπτώματα και να νιώσουν καλύτερα τόσο ψυχικά όσο και σωματικά.
Τέλος, μην ξεχνάτε πως σε κάθε τέτοια αλλαγή στη ζωή μας, η συμβουλή του γιατρού είναι πάντα ο καλύτερος μας φίλος. Η συνεργασία αυτή λοιπόν , μπορεί να δώσει λύσεις στα προβλήματα της γυναίκας και να την βοηθήσει να αντιμετωπίσει την εμμηνόπαυση γεμάτη υγεία και καλή διάθεση.
