Το μυστικό της ευτυχίας βρίσκεται στο Μπουτάν
Σε μια επίσκεψη στο Τιμπού, την πρωτεύουσα του Μπουτάν, βρήκα νοερά τον εαυτό μου να κάθεται απέναντι από έναν άνδρα και να ανατρέπει τα σωθικά μου. Πολύ καιρό πριν, φαινομενικά από το πουθενά, είχα βιώσει κάποια ανησυχητικά συμπτώματα: δύσπνοια, ζάλη, μούδιασμα στα χέρια και τα πόδια μου. Κατά την πρώτη φορά, ένιωθα ότι έπαθα καρδιακή προσβολή ή τρελάθηκα. Ίσως και τα δύο. Έτσι πήγα στον γιατρό, ο οποίος πραγματοποίησε μια σειρά εξετάσεων και βρήκε ότι πάθαινα κρίσεις πανικού.
«Τίποτα» είπε ο Ura. Ακόμη πριν προλάβω να ολοκληρώσει τη φράση μου, ήξερε πως οι φόβοι μου ήταν αβάσιμοι. Δεν πέθαινα, τουλάχιστον όχι τόσο γρήγορα όσο φοβόμουν. «Θα πρέπει να σκέφτεστε τον θάνατο για πέντε λεπτά κάθε μέρα. Θα σας θεραπεύσει.»
«Πώς;» είπα αποσβολωμένη.
«Είναι αυτός ο φόβος του θανάτου, ο φόβος να πεθάνει κανείς πριν καταφέρει ό, τι θέλει ή δει τα παιδιά του να μεγαλώνουν. Αυτό σας απασχολεί.»
«Γιατί να θέλω να το σκέφτομαι κάτι τόσο καταθλιπτικό;»
«Οι πλούσιοι άνθρωποι στη Δύση δεν έχουν αγγίξει τα πτώματα, τις φρέσκες πληγές, τα σάπια πράγματα. Αυτό είναι ένα πρόβλημα. Αυτή είναι η ανθρώπινη κατάσταση. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι για τη στιγμή που παύουμε να υπάρχουμε.»
Στην πραγματικότητα, προτείνοντας να σκέφτομαι τον θάνατο μία φορά την ημέρα, ο Ura θεώρησε ότι είναι εύκολο για μένα. Στον πολιτισμό του Μπουτάν σκέφτεται κανείς τον θάνατο πέντε φορές την ημέρα. Αυτό θα ήταν αξιοσημείωτο για κάθε έθνος, και ειδικά για ένα που τόσο στενά εξισώνεται με την ευτυχία, όπως το Μπουτάν. Είναι μήπως μία κρυφή γη σκότους και απόγνωσης;
Όχι απαραίτητα. Σε μια μελέτη του 2007 από το Πανεπιστήμιο του Κεντάκι διαίρεσαν μαθητές σε δύο ομάδες. Μία ομάδα έπρεπε να σκεφτεί μια οδυνηρή επίσκεψη στον οδοντίατρο, ενώ σε μία άλλη ομάδα δόθηκε η εντολή της εξέτασης του θανάτου. Και οι δύο ομάδες κλήθηκαν να συμπληρώσουν λέξεις που ξεκινάνε από «χα_». Η δεύτερη ομάδα με τις σκέψεις θανάτου ήταν πολύ πιο πιθανό να κατασκευάσει θετικές λέξεις, όπως «χαρά». Αυτό οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι «ο θάνατος είναι μια ψυχολογικά απειλητική πραγματικότητα, αλλά όταν οι άνθρωποι την εξετάζουν, προφανώς το αυτόματο σύστημα αρχίζει να αναζητά θετικές σκέψεις.
Τίποτε από όλα αυτά δεν θα εξέπληττε τον Ura ή οποιονδήποτε άλλο κάτοικο του Μπουτάν. Γνωρίζουν ότι ο θάνατος είναι μέρος της ζωής, είτε μας αρέσει είτε όχι, και αγνοώντας αυτήν την ουσιαστική αλήθεια υπάρχει ένα βαρύ ψυχολογικό κόστος.
Γιατί μια τόσο διαφορετική στάση απέναντι στον θάνατο; Ένας λόγος που οι κάτοικοι του Μπουτάν σκέφτονται το θάνατο τόσο συχνά είναι επειδή βρίσκεται γύρω τους. Πρόκειται για ένα μικρό έθνος που προσφέρει πολλούς τρόπους για να πεθάνει κανείς. Επικίνδυνοι δρόμοι, αρκούδες, δηλητηριώδη μανιτάρια…
