Μάθετε για το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών
Η είσοδος ενός νεαρού κοριτσιού στην εφηβεία προϋποθέτει τη γνωριμία με ένα σωρό πρωτόγνωρες για εκείνο καταστάσεις, οι οποίες ουσιαστικά περικλείουν τα μυστικά της γυναικείας φύσης. Η ανάπτυξη του στήθους, η εμφάνιση της πρώτης περιόδου και η αύξηση της τριχοφυΐας είναι μόνο κάποια από τα σημάδια που συνοδεύουν τη μετάβαση από την παιδική στη νεανική ηλικία και αποτελούν τον τρόπο της φύσης να δείξει πως όλα λειτουργούν όπως θα έπρεπε. Τι γίνεται όμως όταν κάποιο από τα ορμονικά γρανάζια που ελέγχουν όλες αυτές τις λειτουργίες πάψει να λειτουργεί σωστά; Σε αυτή την περίπτωση η κατάσταση απαιτεί προσοχή και τη γνώμη του γιατρού. Η πιο συχνή ορμονική διαταραχή που ξεκινά στην εφηβεία και συνοδεύει τη γυναίκα και στην ενήλικη ζωή της είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών.
Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκων (ΣΠΩ)
Πρόκειται για μία ορμονική διαταραχή που «χτυπά» περίπου το 7% των γυναικών σε ηλικία αναπαραγωγής στην Ελλάδα. Παρόλο που κάνει την εμφάνισή του στα τρυφερά χρόνια της εφηβείας, η νεαρή κοπέλα καθυστερεί να επισκεφτεί τον γυναικολόγο της ο οποίος είναι και ο μοναδικός αρμόδιος για να κάνει τη διάγνωση. Αυτό συμβαίνει γιατί, τα χαρακτηριστικά του συνδρόμου μπορεί να θεωρηθούν ως «φυσιολογικά» από το κορίτσι που πιστεύει πως οι ορμονικές διαταραχές είναι κάτι αναμενόμενο στην περίοδο της εφηβείας. Όταν όμως φτάσει στην ενηλικίωση και τα συμπτώματα, αντί να την εγκαταλείπουν, γίνονται όλο και πιο επίμονα, τότε αναζητά την ιατρική συμβουλή.
Τα πιο βασικά χαρακτηριστικά της διαταραχής αυτής είναι η επικράτηση των λεγόμενων «ανδρικών ορμονών» (τεστοστερόνη και άλλα ανδρογόνα), η οποία εκδηλώνεται με ακανόνιστο κύκλο, αυξημένη τριχοφυΐα, ακμή σε πρόσωπο και σώμα, αλλά και δυσκολία στην προσπάθεια τεκνοποίησης. Καθ’ αυτό τρόπο, επηρεάζεται η σωστή λειτουργία των ωοθηκών καθώς υπάρχει παρεμπόδιση στη φυσιολογική απελευθέρωση κάποιων ορμονών. Παρόλα αυτά η προέλευση του συνδρόμου παραμένει άγνωστη.
Παράγοντες που οδηγούν σε ΣΠΩ
Τα τελευταία χρόνια, μελέτες έχουν δείξει πως η εμφάνιση του συνδρόμου συνδέεται με τον παθολογικό μεταβολισμό του σακχάρου, ο οποίος συνοδεύεται από την αυξημένη έκκριση ινσουλίνης. Επιπλέον, η παχυσαρκία είναι ένας ευνοϊκός παράγοντας για το ΣΠΩ με τις υπέρβαρες γυναίκες να έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση για το σύνδρομο. Επίσης, έχει φανεί πως και η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη περίπτωση. Για παράδειγμα, μία κοπέλα της οποίας η μητέρα ή η αδελφή εμφανίζει ΣΠΩ έχει περισσότερες πιθανότητες να νοσήσει από την πάθηση.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου
Όλοι οι παραπάνω παράγοντες δημιουργούν πρόβλημα στην έκκριση των ορμονών που ελέγχουν τον φυσιολογικό κύκλο της γυναίκας με αποτέλεσμα την αναστολή της ωοθυλαξίας και την έλλειψη προγεστερόνης . Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε:
- Ανωμαλίες της περιόδου (αμηνόρροια, αραιομμηνόρροια) και
- Δυσκολία σύλληψης (υπογονιμότητα).
Από την άλλη πλευρά, η επικράτηση των ανδρογόνων προκαλεί:
- Αύξηση της τριχοφυΐας
- Λιπαρότητα του δέρματος και ακμή
- Παχυσαρκία
H διάγνωση
Προκειμένου να γίνει η σωστή διάγνωση της διαταραχής χρειάζεται μία λεπτομερής εξέταση από τον γυναικολόγο. Αρχικά θα γίνει η λήψη ατομικού και οικογενειακού ιστορικού της ασθενούς καθώς και θα μελετηθούν τα επιφανειακά συμπτώματα όπως αυτά που συζητήθηκαν παραπάνω. Τέλος θα πρέπει να γίνει ένας γενικός ορμονικός έλεγχος με εξετάσεις αίματος, αλλά και υπερηχογράφημα στην περιοχή των ωοθηκών.
Η θεραπεία
Η αντιμετώπιση του Σνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών θα πρέπει να είναι στοχευμένη και εξατομικευμένη. Σε γενικές γραμμές η μείωση του σωματικού βάρους, η τήρηση μίας ισορροπημένης διατροφής και η άσκηση μειώνουν τα συμπτώματα της πάθησης έως και 70%. Από εκεί και πέρα και ανάλογα την περίπτωση μπορεί να χορηγηθεί από τον γιατρό ορμονική θεραπεία όπως:
- Αντισυλληπτικά
- Προγεστερόνη
- Αγωνιστές GnRH
- Γοναδοτροπίνες
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειώσουμε πως το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών είναι μία διαταραχή που απασχολεί κατά πολύ τις νέες γυναίκες. Όμως, αν γίνει σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση του προβλήματος τότε οι επιπλοκές τείνουν στο ελάχιστο ενώ η ασθενής δεν χάνει την ικανότητα τεκνοποίησης.
