Τι είναι τα ανελαστικά πρότυπα και πώς να σκεφτόμαστε με ευέλικτο τρόπο

Οι άνθρωποι με ανελαστικά πρότυπα δυσκολεύονται υπερβολικά να αλλάξουν. Τείνουν επίσης να είναι πολύ αυστηροί και σκληροί στη συμπεριφορά τους.

Συχνά διατηρούμε ιδέες, πεποιθήσεις, ακόμη και κανόνες, επειδή μας παρέχουν ένα πλαίσιο ασφάλειας και μας δίνουν ψυχική ηρεμία. Ωστόσο, αυτό το νοητικό πλαίσιο μπορεί να γίνει στεγανό. Τότε, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ανελαστικά πρότυπα.

Αυτά τα πρότυπα συχνά διατηρούνται παρά τις σοβαρές συνέπειες και ακόμη και με κόστος την ευημερία μας. Μπορούν πραγματικά να μας βλάψουν.

Τι είναι τα ανελαστικά πρότυπα;

Τα ανελαστικά πρότυπα είναι η άκαμπτη συμπεριφορά που ανταποκρίνεται σε αυστηρές εσωτερικές νόρμες. Συχνά συνεπάγονται τη θυσία της ευημερίας και της ευτυχίας μόνο και μόνο για την εκπλήρωσή τους. Επιπλέον, οι άνθρωποι με άκαμπτα πρότυπα είναι εκείνοι που δυσκολεύονται να ενσωματώσουν μια άποψη διαφορετική από τη δική τους, ιδίως όταν αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα δικά τους πρότυπα.

Όλοι οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αλλάξουν γνώμη όταν πρόκειται για ορισμένα θέματα. Ωστόσο, υπάρχει ένα μειονέκτημα όταν γινόμαστε απόλυτοι στη σκέψη μας. Αυτό παρατείνει τη δυσκολία στην εξεύρεση μιας νέας λύσης σε ένα πρόβλημα.

Χαρακτηριστικά των ανθρώπων με ανελαστικά πρότυπα

Μεταξύ των κύριων χαρακτηριστικών των ανθρώπων με ανελαστικά πρότυπα είναι τα ακόλουθα:

o Διαθέτουν χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση.
o Έχουν την τάση να ασκούν έντονη αυτοκριτική.
o Υπάρχει υπερβολική συμμόρφωση με τους κανόνες.
o Έχουν την τάση να κρύβουν τα συναισθήματά τους.
o Ανταποκρίνονται καλά σε απαιτητικά πρότυπα και διέπονται από αίσθηση καθήκοντος.
o Είναι κλειστοί και δυσκολεύονται να αλλάξουν και να προσαρμοστούν στις συνθήκες. Σε γενικές γραμμές, τείνουν να παραμένουν μέσα στη ζώνη άνεσής τους.

Οι συνέπειες των ανελαστικών προτύπων

Η κύρια συνέπεια της ύπαρξης ανελαστικών προτύπων είναι ότι χάνονται τόσο επαγγελματικές όσο και οικονομικές ευκαιρίες. Δεδομένου ότι είναι τόσο δύσκολο να καινοτομήσει και να σκεφτεί “έξω από το κουτί”, η δημιουργικότητα και η επίλυση προβλημάτων του ατόμου υποφέρουν.

Μερικές φορές, τα άτομα με αυτά τα σχήματα αντιμετωπίζουν συχνά δυσκολίες στις διαπροσωπικές τους σχέσεις. Ο άκαμπτος και αυστηρός τρόπος ύπαρξης και σκέψης τους εμποδίζει να αναλάβουν την ευθύνη να αλλάξουν ορισμένα πράγματα ή να αποδεχτούν άλλα.

Είναι επίσης αλήθεια ότι συχνά τους είναι δύσκολο να χαλαρώσουν. Είναι πολύ επικριτικοί, οπότε αυτό αποτελεί επίσης πρόβλημα όταν πρέπει να συνδεθούν με τις απολαύσεις του παρόντος.

Τα νοητικά μοντέλα είναι ικανά να αλλάξουν και τη φυσιολογική λειτουργία του σώματος. Σε γυναίκες με ανελαστικά πρότυπα διαπιστώθηκε αύξηση της ποσότητας της ορμόνης κορτιζόλης στο αίμα. Αυτή η αύξηση μπορεί να έχει διάφορες συνέπειες για την υγεία, καθώς η αυξημένη κορτιζόλη συνδέεται με διαταραχές του ύπνου, αυξημένο κίνδυνο άνοιας κατά τη γήρανση και παχυσαρκία.

Η αμφισβήτηση του κανόνα μπορεί να βοηθήσει να κάνουμε τις απαντήσεις μας πιο ευέλικτες

Οι αποφάσεις που λαμβάνουμε θα πρέπει να ακολουθούν μια τάση προς την ισορροπία και να μην φτάνουν ποτέ σε ένα άκρο. Η ανελαστικότητα είναι συχνά η αιτία της αδυναμίας μας να βρούμε διέξοδο στα προβλήματα. Έτσι, επαναλαμβάνουμε τις ίδιες δυσλειτουργικές λύσεις ξανά και ξανά.

Αντίθετα, η ευελιξία μας επιτρέπει να προσαρμοζόμαστε σε νέες καταστάσεις και να απομακρυνόμαστε από τις προηγούμενες προσπάθειές μας.

Αντιμέτωποι με τέτοιους περιοριστικούς τρόπους σκέψης, είναι πολύ σημαντικό να ξεκινήσουμε αμφισβητώντας αυτές τις ψευδοαλήθειες, αυτές τις εσωτερικές εντολές που εμποδίζουν την αλλαγή. Η γνωστική θεραπεία και η θεραπεία σχημάτων μπορούν να μας βοηθήσουν να το κάνουμε αυτό.

Συντάκτης: Ευαγγελία Μποζαντζόγλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.