Τι είναι το στρες; Πάμε να το γνωρίσουμε;

Το στρες είναι μια λέξη που τη χρησιμοποιούμε συνέχεια, σε σημείο που μας κάνει να ξεχνάμε τι πραγματικά σημαίνει αυτό και πώς διαφέρει σε σχέση με το άγχος. 

Τι σημαίνει η λέξη στρες;

Ως στρες ορίζεται κάθε είδος αλλαγής που προκαλεί σωματική, συναισθηματική ή ψυχολογική πίεση. Το στρες είναι η απάντηση του σώματός μας σε κάθε τι που απαιτεί προσοχή ή δράση. Αν και όλοι μας βιώνουμε στρες, ο τρόπος με τον οποίο το χειριζόμαστε μπορεί να επηρεάσει δραματικά την ψυχική μας ευμάρεια και ευημερία. 

Σε κάποιες περιπτώσεις, χρειάζεται αλλαγή στην κατάσταση που μας δημιουργεί στρες, και σε άλλες χρειάζεται να κάνουμε τη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε. 

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε όχι μόνο την επίδραση του στρες στη σωματική και την ψυχική μας υγεία, αλλά και το αντίστροφο: πώς η γενικότερη κατάσταση της ψυχικής και της σωματικής μας υγείας επηρεάζει το στρες που βιώνουμε στη ζωή μας.

Τα προειδοποιητικά σημάδια του στρες

Τα σημάδια του στρες είναι συνηθισμένα σε όλους τους τύπους στρες και μπορούν να είναι μικρής ή μεγάλης διάρκειας και έντασης. Η διάρκεια και η ένταση των συμπτωμάτων του στρες δείχνουν τη σοβαρότητα της κατάστασης. 

Αλλαγή στη διάθεση

Ιδρωμένες παλάμες

Μείωση στη σεξουαλική διάθεση

Διάρροια

Δυσκολία στον ύπνο

Προβλήματα στο έντερο

Ζαλάδες

Άγχος

Ευαισθησία στις ασθένειες

Τρίξιμο των δοντιών

Πονοκέφαλοι

Μειωμένη ενέργεια

Σφίξιμο στους μύες, ειδικά στον λαιμό και στους ώμους

Σωματικοί πόνοι

Ταχυπαλμία

Τρεμούλες

Το στρες δεν είναι πάντα εύκολο να εντοπιστεί. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι είστε κάτω από υπερβολική πίεση. Ακόμα και μικρά καθημερινά πράγματα μπορούν να σας οδηγήσουν στο να νιώσετε στρες. 

Ψυχολογικά σημάδια: Δυσκολία στη συγκέντρωση, ανησυχία, άγχος και αδυναμία στη μνήμη.

Συναισθηματικά σημάδια: Θυμός, εκνευρισμός, κακή διάθεση και αγανάκτηση.

Σωματικά σημάδια: υψηλή πίεση, αλλαγές στο βάρος, συχνά κρυώματα και μολύνσεις, αλλαγές στην περίοδο και τη σεξουαλική διάθεση

Συμπεριφορικές αλλαγές: Έλλειψη αυτοφροντίδας, έλλειψη χρόνου για τα πράγματα που θέλουμε να κάνουμε, εξάρτηση από αλκοόλ και ναρκωτικά. 

Αιτίες του στρες

Το στρες δεν είναι αλλαγή που προκύπτει μόνο από εξωγενείς παράγοντες, αλλά είναι και νευροχημικό φαινόμενο. Η σχέση μεταξύ των εσωτερικών και των εξωτερικών παραγόντων που ωθούν στο στρες είναι αμφίδρομη. Από εξωτερικούς παράγοντες, οι πιο συνηθισμένοι είναι η εργασία, τα οικονομικά, οι σχέσεις, η οικογένεια, και τα καθημερινά πράγματα που μας βγάζουν εκτός. 

Το στρες ξεκίνησε ως μηχανισμός επιβίωσης. Αν δεν υπήρχε το στρες, δεν θα υπήρχαμε ως είδος, καθώς αυτό μας ωθούσε να προστατευτούμε από τα άγρια θηρία. Ωστόσο, στη σύγχρονη εποχή έχει παραμείνει ως μηχανισμός στον οργανισμό μας και εκδηλώνεται σε στιγμές που δεν χρειάζεται, όπως όταν κολλάμε στην κίνηση. Ως αντίστροφο σε αυτή την αντίδραση υπάρχει η κατάσταση ηρεμίας. 

Πολλές φορές, όμως, αυτή η κατάσταση δεν γίνεται τόσο συχνά όσο θα είχε πραγματικά ανάγκη ο οργανισμός μας, ωθώντας σε ανθυγιεινές συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα, προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η κατάσταση έστω και τεχνητά.

Τύποι στρες

Οι συνηθισμένοι τύποι στρες είναι:

Οξύ στρες: Πρόκειται για στρες μικρής διάρκειας που μπορεί να είναι παραγωγικό ή μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Πρόκειται για τον πιο συνηθισμένο τύπο στρες που πετυχαίνουμε στην καθημερινή μας ζωή.

Χρόνιο στρες: Πρόκειται για το στρες που μοιάζει να μην έχει τελειωμό, όπως σε έναν γάμο που δεν μας κάνει καλό, σε μια δουλειά που μας ρουφάει την ενέργεια. Μπορεί να προκύπτει και από μια τραυματική εμπειρία.

Επεισόδιο οξέος στρες: Πρόκειται για περίπτωση στρες που διαρκεί λίγο, αλλά λειτουργεί αλυσιδωτά και δημιουργεί σωρεία στρεσογόνων καταστάσεων.

Ευ – στρες: Πρόκειται για το παραγωγικό στρες, το οποίο βιώνουμε όταν έχουμε να βγάλουμε μια δουλειά εις πέρας. Συνδέεται με την έκκριση της αδρεναλίνης και μας ωθεί να βιώνουμε ευχάριστα συναισθήματα.

Συνέπειες του στρες

Η σχέση μεταξύ του σώματος και του νου είναι ιδιαίτερα προφανής όταν πρόκειται για το άγχος. Αυτό σημαίνει ότι συμβαίνει και το αντίστροφο. Για παράδειγμα, όταν βρισκόμαστε σε κατάσταση στρες, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα υγείας, και είναι δυνατόν τα ίδια τα προβλήματα υγείας να προκαλέσουν στρες. 

Ανεξάρτητα από το αν είναι προσωρινές ή μόνιμες καταστάσεις άγχους, όπως μια φυσική καταστροφή ή τα καρδιακά προβλήματα αντιστοίχως, το στρες που προκύπτει μπορεί να δημιουργήσει σοβαρές καταστάσεις ειδικά σε άτομα ήδη ευάλωτα. 

Το χρόνιο στρες μπορεί να δημιουργήσει ζητήματα ψυχικής υγείας, όπως η αγχώδης διαταραχή ή η κατάθλιψη. Επιπλέον, μπορεί να επηρεάσει το νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα η καταστροφή να δημιουργείται εκ των έσω.

Κλασικές ασθένειες που προκύπτουν από το στρες:

Διαβήτης

Τριχόπτωση

Καρδιακά νοσήματα

Υπερθυρεοειδισμός

Παχυσαρκία

Σεξουαλικές δυσλειτουργίες

Προβλήματα στα δόντια και στα ούλα

Έλκη

Θεραπεία του στρες

Η πιο συνηθισμένη αντιμετώπιση του στρες περιλαμβάνει τον συνδυασμό ψυχοθεραπείας με υποστηρικτική αγωγή μέσω φαρμάκων. Κάποιες φορές μπαίνουν στο πρόγραμμα και εναλλακτικές μέθοδοι. 

Η ψυχοθεραπευτική αντιμετώπιση περιλαμβάνει τη γνωστική-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, η οποία εστιάζει στον εντοπισμό και την αλλαγή των αρνητικών σκέψεων, ή τη μείωση του άγχους μέσω διαλογισμού. 

Διαβάστε επίσης: Τι είναι οι δεξιότητες ζωής και σε τι μας χρησιμεύουν;

Η ενδεδειγμένη φαρμακευτική αγωγή εστιάζει σε αγχολυτικά ή σε ηρεμιστικά χάπια, ενώ οι εναλλακτικές θεραπείες που μειώνουν το στρες είναι συνήθως η γιόγκα και ο βελονισμός.

Αντιμετώπιση του στρες

Το στρες δεν μπορούμε να το αποφύγουμε, μπορούμε να το διαχειριστούμε. Επειδή είναι καλύτερο να το εντοπίζουμε όσο πιο έγκαιρα γίνεται, οι καλύτεροι τρόποι για να το διαχειριστούμε είναι πολύ απλοί και είναι στα χέρια μας. 

Μαθαίνουμε τα σημάδια του burnout: Πρόκειται για ένα πολύ συνηθισμένο φαινόμενο στον εργασιακό χώρο, με δραματικές συνέπειες, που, όμως, μπορεί εύκολα να αποφευχθεί. Όταν παρατηρήσετε υψηλά επίπεδα στρες στην εργασία σας, διαχειριστείτε το πριν να είναι αργά.

Σωματική άσκηση: Νους υγιής εν σώματι υγιεί, και δεν είναι καθόλου τυχαίο. Όποια μορφή άσκησης και αν ακολουθήσετε, είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η σωματική άσκηση βοηθάει και τη σωματική και την ψυχική υγεία.

Φροντίζουμε τον εαυτό μας: Είναι σημαντικό να φροντίσουμε τους εαυτούς σωματικά, νοητικά και ψυχικά πριν φροντίσουμε τους άλλους. Κατά συνέπεια, είναι αναγκαίο να δίνουμε βάση στις ανάγκες μας και να τις ικανοποιούμε. 

Βάλτε τον διαλογισμό στη ζωή σας: Ο διαλογισμός δεν είναι μια απλή άσκηση 10 λεπτών, είναι τρόπος ζωής. Μας βοηθάει να ζούμε συνειδητά τη ζωή μας και να λειτουργούμε έχοντας πλήρη επίγνωση του εαυτού μας όπως είναι κάθε στιγμή. 

Πηγή

Συντάκτης: Γεωργία Μυστριώτη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.