Παιδικά τραγούδια… ή και όχι.

Μεγαλώνοντας συχνά ανακαλύπτω προβληματικά στοιχεία σε παραμύθια ή τραγούδια με τα οποία μεγαλώσαμε και ακούγονται μέχρι σήμερα σε νηπιαγωγεία, παιδότοπους ή σε σπίτια με μικρά παιδιά. 

Κάποια παιδικά τραγούδια λοιπόν παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον ως προς το τι εικόνες αποκρυσταλλώνουν στο μυαλό των παιδιών. 

Μια φορά κι έναν καιρό, πήγε η γάτα στον χορό…

Δυστυχώς για εκείνη, δε χόρεψε καλά, οπότε της ‘κόψαν την ουρά! Κάπως σαδιστικό για τραγούδι που απευθύνεται σε μικρά παιδάκια. Γενικώς η γατούλα σε αυτό το τραγούδι περνάει κάποια βάσανα, καθώς στη συνέχεια την ρίχνουν στον μόλο και έπειτα την κάνουν ένα τουρ σε διάφορες πόλεις της Αθήνας, αλλά και του εξωτερικού, προκειμένου να την κάνουνε «κυρία».  

Στο ίδιο πλαίσιο κυμαίνεται και το γνωστό Αχ κουνελάκι, το οποίο τρώει ξύλο επειδή κάνει το αυτονόητο: τρυπάει τρύπες σε περιβόλια. Εδώ το ατόπημα αφορά στην άγνοια ιδιοκτησίας από πλευράς του κουνελιού, καθώς δημιουργεί τρύπες σε ξένο περιβόλι.

Τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο τραγούδι προωθείται μία βάναυση συμπεριφορά απέναντι στα ζώα, που δε «συμμορφώνονται» στις ανθρώπινες κοινωνικές συμβάσεις. 

Ρούντολφ, το ελαφάκι…

Ο Ρούντολφ, επειδή έχει μύτη φωτεινή, διαφέρει απ’ τα υπόλοιπα ελάφια του κοπαδιού, τα οποία τον αποκαλούν «λαμπιόνι» και τον περιπαίζουν. Αυτό φυσικά συντελεί στο να ντρέπεται ο Ρούντολφ για τη διαφορετικότητά του και να κρύβει τη μύτη του στο χιόνι. Αναφερόμαστε λοιπόν σε μία κλασική στιγμή bullying που συχνά συναντάμε σε σχολεία, πλατείες , ακόμα και σε εργασιακά περιβάλλοντα μεγαλώνοντας. Ευτυχώς για τον Ρούντολφ, η τιμή του αποκαθίσταται από τον Άγιο Βασίλη, ο οποίος τον χρήζει «σοφό» και μπροστάρη του ελκήθρου. 

Μια ωραία πεταλούδα…

Γενιές και γενιές έχουν μεγαλώσει με αυτό το γλυκύτατο τραγούδι, που τελειώνει με ένα plot twist. Η πεταλούδα πέφτει κάτω και ψοφά. Έτσι απλά. Καταλαβαίνω, ήταν δύσκολο να βρείτε λέξη να κάνει ομοιοκαταληξία με το «πετά» ή θέλατε να δείξετε τον κύκλο της ζωής της πεταλούδας μέσα από ένα τραγούδι. Αλλά ψοφά; Κυνικό. Τα ζώα είναι φίλοι μας. Ας το μαθαίνουμε αυτό στα παιδιά από μικρή ηλικία. 

Ήταν ένα μικρό καράβι…

Αυτό είναι το αγαπημένο μου. Πρόσφατα συνειδητοποίησα τι τραγουδούσα σαν ήμουν μικρή. Όλοι ξέρουμε την ιστορία. Ένα μικρό, αταξίδευτο καράβι, ξεκινά για ένα μακρινό ταξίδι στη Μεσόγειο. Μέχρι εδώ φαίνονται όλα εντάξει. Σε πεντέξι εβδομάδες ξεκινούν τα δύσκολα, καθώς τελειώνουν τα τρόφιμα. Με συνοπτικές αλλά και δημοκρατικές διαδικασίες, αποφασίζουν να γίνει κλήρωση για το ποιος απ’ το πλήρωμα θα αποτελέσει βορά για τους υπόλοιπους. Γιατί; Γιατί η πρώτη σκέψη είναι η καταφυγή στον κανιβαλισμό; Εξετάσατε άλλες πιθανές λύσεις; Το ψάρεμα, για παράδειγμα. 

Η ιστορία αυτού του παιδικού τραγουδιού είναι αληθινή και φρικτή. Αναφέρεται σε μία γαλλική φρεγάτα, η οποία είχε δυσάρεστη εξέλιξη και μακάβρια κατάληξη, καθώς πράγματι κατέφυγαν στον κανιβαλισμό λόγω πείνας. Ωστόσο δεν καταλαβαίνω γιατί αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για παιδικό τραγούδι.

Θα μπορούσα να προσθέσω αρκετά τραγούδια ακόμα με παρόμοιο περιεχόμενο, που προωθεί ρατσιστικές και σεξιστικές αντιλήψεις ή σκηνές βίας. Ίσως να περνάει απ’ το μυαλό μας η σκέψη «Έλα τώρα, υπερβολές». Ας αναλογιστούμε όμως ότι μέσα από αυτά τα τραγούδια τα παιδιά ανακαλύπτουν τον κόσμο γύρω τους και δημιουργούν τις πρώτες εικόνες στο μυαλό τους. 

Συντάκτης: Αγγελική Μαργιού,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.