Ο ψυχισμός των ψυχρών ανθρώπων
Αναμφίβολα, είχα και εγώ την εμπειρία αλληλεπίδρασης με κάποιον που ήταν επιφυλακτικός, απόμακρος, αδιάφορος. Και αν προσπάθησα να πω κάτι για να διευκολύνω την κατάσταση, η απάντησή του λίγο πολύ ακύρωσε την προσπάθειά μου.
Εσείς πάλι μπορεί να ξεκινήσατε μια ρομαντική σχέση που ξεκίνησε ελπιδοφόρα, αλλά με την πάροδο του χρόνου το άλλο πρόσωπο πραγματικά δεν σας άφησε να διεισδύσετε μέσα του. Παρόλο που όλες οι προσπάθειές σας στράφηκαν στην ενδυνάμωση της σχέσης, ο σύντροφος προτίμησε να παραμείνει όπως άρχισε, επιφανειακός και απρόσωπος. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η σχέση ανήκει στο μακρινό παρελθόν. Το πιο πιθανό είναι να γνωρίσατε ένα πρόσωπο που μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητό μέσα από την αναπτυξιακή ψυχολογία που δίνει τον όρο «αποφευκτική προσκόλληση». Ο όρος αυτός επικεντρώνεται στο δέσιμο των παιδιών με τον γονιό, και διαμορφώνει τον τρόπο συσχέτισης με τους άλλους ανθρώπους αργότερα στη ζωή. Ακολουθούν μερικές λέξεις και φράσεις που χαρακτηρίζουν τις διάφορες διαστάσεις ενός ψυχρού ανθρώπου.
- Απόμακρος, επιφυλακτικός
- Απρόσωπος, αμέτοχος, κλειστός
- Υπεροπτικός
- Εγωκεντρικός
- Συναισθηματικά μη διαθέσιμος, απρόσιτος, αδιάφορος
- Αναίσθητος, απαθής, αγέλαστος
- Κρύα καρδιά, «παγόβουνο»
- Απουσία ενσυναίσθησης και συμπόνιας
- Αναξιόπιστος, επιφυλακτικός
- Θυμωμένος, εχθρικός, επικριτικός
- Υπερβολικά ανεξάρτητος και αυτοδύναμος
Τι δεν είναι η αποφευκτική προσκόλληση
Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να συγχέεται με την εσωστρέφεια. Οι εσωστρεφείς πρέπει να εκτιμηθούν όχι τόσο ως απόμακροι ή συναισθηματικά αδιάφοροι (σε σύγκριση με τους εξωστρεφείς), αλλά ως πιο συγκρατημένοι, κοινωνικά επιφυλακτικοί, ενώ απαιτούν περισσότερη μοναξιά. Όσο ήταν παιδιά αναμφίβολα έτειναν προς το άγχος με γνώμονα την ντροπή. Αλλά με το πέρας των χρόνων το ξεπερνάνε. Εν συντομία, οι εσωστρεφείς σχεδόν δεν έχουν την ικανότητα για οικειότητα. Από τη στιγμή, όμως, που είναι αρκετά άνετοι σε μια σχέση, μπορούν να προσφέρουν μεγάλη ζεστασιά.
Επιπλέον, η αποφευκτική προσκόλληση δεν θα πρέπει να συγχέεται με οποιαδήποτε από τις αυτιστικές διαταραχές. Οι τελευταίες διαταραχές αντιμετωπίζονται τώρα ως δυσλειτουργίες του εγκεφάλου που οδηγούν σε αυτο-απομόνωση και κοινωνικά απομονωμένες συμπεριφορές ανεξάρτητα από την ανατροφή του παιδιού. Αντίθετα, οι ερευνητές θεωρούν συνήθως ότι η αποφευκτική προσκόλληση -αν και σε περιορισμένο βαθμό επηρεάζεται από την έμφυτη ιδιοσυγκρασία ενός ατόμου- προσδιορίζεται κυρίως από τις αρχές του οικογενειακού περιβάλλοντος του παιδιού.
Η κύρια αιτία της ψυχρής προσωπικότητας
Σε ανασφαλείς και δυσλειτουργικές προσκολλήσεις, το γονικό στιλ που δίνεται στη βιολογική μητέρα είναι το «απορριπτικό» που στην ουσία αφορά τη γενική απάθεια της μητέρας στο νεογέννητο. Είναι συναισθηματικά απόμακρη και δεν επιδιώκει τη σωματική επαφή και τη φυσική ζεστασιά, κάτι που αφήνει την απογοήτευση στο βρέφος.
Μάλιστα, οι μητέρες έχουν θυμό και μερικές φορές ακόμη και εχθρότητα προς το μωρό, ιδιαίτερα όταν το παιδί κάνει απεγνωσμένες προσπάθειες να δημιουργήσει μια στενή σχέση μαζί τους. Δηλαδή, όταν το βρέφος αναζητάει έντονα την προσοχή, την αγάπη ή τη συμπαράσταση, είναι πιο πιθανό οι μητέρες να το τιμωρήσουν. Προφανώς, αυτή η δυσαρμονική ανατροφή αφήνει το παιδί εξαιρετικά απογοητευμένο, συναισθηματικά ανεκπλήρωτο και ανασφαλές.