Η θέσπιση στόχων επιμηκύνει το προσδόκιμο της ζωής
Μια μελέτη από το UCL με 9.050 Άγγλους συμμετέχοντες και μέσο όρο ηλικίας 65 ετών διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι με στόχους και οράματα είχαν 30% λιγότερο κίνδυνο να πεθάνουν κατά τη διάρκεια της 8χρονης παρακολούθησης από εκείνους που περιπλανώνται άσκοπα στη ζωή.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Lancet, ως μέρος μιας ειδικής σειράς για τη γήρανση, διεξήχθη από ερευνητές από το University College London του Πανεπιστημίου του Princeton και του Πανεπιστημίου Stony Brook. Για τις ανάγκες της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν οι απαντήσεις του ερωτηματολογίου για να μετρήσουν έναν τύπο ευημερίας που ονομάζεται «ευδαιμονική ευημερία», η οποία σχετίζεται με την αίσθηση του ελέγχου, την αίσθηση ότι αυτό που κάνεις αξίζει τον κόπο και την αίσθηση του σκοπού στη ζωή.
Οι άνθρωποι χωρίστηκαν σε τέσσερις κατηγορίες με βάση τις απαντήσεις τους κατατάσσοντάς τους από την υψηλότερη στη χαμηλότερη κλίμακα ευημερίας. Τα αποτελέσματα προσαρμόστηκαν ως προς την ηλικία, το φύλο, την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση, τη σωματική υγεία, την κατάθλιψη, το κάπνισμα, τη σωματική δραστηριότητα και την κατανάλωση αλκοόλ και άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τόσο την υγεία όσο και την ευεξία.
Κατά τη διάρκεια των επόμενων οκτώμισι ετών, μόλις το 9% των ανθρώπων που κατατάχθηκε στην υψηλότερη κατηγορία ευημερίας είχε πεθάνει σε σύγκριση με το 29% στη χαμηλότερη κατηγορία. Καθώς λήφθηκαν υπόψη όλοι οι παράγοντες, οι άνθρωποι με τη μεγαλύτερη ευημερία διέτρεχαν 30% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν κατά τη διάρκεια της μελέτης, ενώ οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ζούσαν κατά μέσο όρο δύο χρόνια περισσότερο.
«Έχουμε διαπιστώσει στο παρελθόν ότι η ευτυχία συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου» σημειώνει ο καθηγητής Andrew Steptoe, διευθυντής του UCL, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Αυτές οι αναλύσεις δείχνουν ότι η σημασία και η αίσθηση του σκοπού που οι ηλικιωμένοι έχουν στη ζωή τους επίσης σχετίζονται με την επιβίωση. Δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι η υψηλή ευημερία προκαλεί αναγκαστικά χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου δεδομένου ότι η σχέση δεν μπορεί να είναι αιτιώδης. Ωστόσο, τα ευρήματα εγείρουν την ενδιαφέρουσα πιθανότητα ότι η αύξηση της ευημερίας θα μπορούσε να συμβάλει στη βελτίωση της σωματικής υγείας. Υπάρχουν πολλοί βιολογικοί μηχανισμοί που μπορούν να συνδέσουν την ευημερία με τη βελτίωση της υγείας, για παράδειγμα μέσω ορμονικών αλλαγών ή μειωμένης αρτηριακής πίεσης. Περαιτέρω έρευνα χρειάζεται τώρα να δούμε αν οι αλλαγές αυτές θα μπορούσαν να συμβάλουν στον δεσμό μεταξύ ευημερίας και προσδόκιμου ζωής σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.»
Ως μέρος της μελέτης, οι ερευνητές εξέτασαν επίσης στοιχεία για την «αξιολογική ευημερία», ένα μέτρο της ικανοποίησης από τη ζωή και την «ηδονική ευημερία», που σχετίζεται με τα συναισθήματα της ευτυχίας, θλίψης, θυμού, άγχους και πόνου.
Στην πρώην Σοβιετική Ένωση και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, οι ηλικιωμένοι κάτοικοι ανέφεραν χαμηλή ικανοποίηση από τη ζωή σε σύγκριση με τους νεότερους κατοίκους των περιοχών αυτών. Αυτό το ίδιο μοτίβο παρατηρείται στη Λατινική Αμερική και τις χώρες της Καραϊβικής, αν και η ικανοποίηση από τη ζωή δεν μειώνεται τόσο έντονα όσο στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Και στην υποσαχάρια Αφρική, η ικανοποίηση από τη ζωή είναι πολύ χαμηλή σε όλες τις ηλικίες.
«Η οικονομική θεωρία μπορεί να προβλέψει μια βουτιά στην ευημερία μεταξύ της μέσης ηλικίας και των υψηλών εισοδημάτων στις αγγλόφωνες χώρες» σημειώνει ο καθηγητής Angus Deaton του Πανεπιστημίου του Princeton. «Αυτό που είναι ενδιαφέρον είναι ότι αυτό το μοτίβο δεν είναι καθολικό. Άλλες περιοχές, όπως η πρώην Σοβιετική Ένωση, έχουν επηρεαστεί από την κατάρρευση του κομμουνισμού και άλλα συστήματα. Τέτοια γεγονότα έχουν επηρεάσει τους ηλικιωμένους που έχουν απολέσει ένα σύστημα το οποίο αν και ατελές, έδωσε νόημα στη ζωή τους, και σε ορισμένες περιπτώσεις συντάξεις και υγειονομική περίθαλψη.»
