Ο σχολικός εκφοβισμός ή αλλιώς bullying αποτελεί σύγχρονη επιστημονική ορολογία. Η πρώτη προσπάθεια καταγραφής αυτού του φαινομένου ανήκει στο Νορβηγό …
Εργασιακό bullying – Τι είναι και πώς να το αναγνωρίσεις
Το εργασιακό bulling, ή όπως αλλιώς λέγεται ο εργασιακός εκφοβισμός, τον τελευταίο χρόνο έχει βρεθεί στο προσκήνιο λόγω των καταγγελιών στους χώρους του αθλητισμού και της τέχνης (αλλά και σε άλλους χώρους).
Τι είναι ο εργασιακός εκφοβισμός;
Εργασιακός εκφοβισμός είναι η λεκτική, ψυχολογική αλλά και σωματική βία που πραγματοποιείται στο χώρο εργασίας, συνήθως από κάποιον ανώτερο. Πρόκειται για το λεγόμενο bulling, μια μορφή ηθικής και ψυχολογικής παρενόχλησης η οποία, δυστυχώς, αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο σε διάφορους χώρους εργασίας.
Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, ως εργασιακή παρενόχληση ορίζεται «η επαναλαμβανόμενη και αδικαιολόγητη συμπεριφορά προς έναν εργαζόμενο ή ομάδα εργαζομένων που προκαλεί κινδύνους τόσο για την υγεία όσο και την ασφάλειά του. Η παρενόχληση αυτή ενέχει συχνά το στοιχείο της αθέμιτης χρήσης ή κατάχρησης εξουσίας, από την οποία τα θύματα ενδέχεται να αδυνατούν να προστατευτούν».
Πιο αναλυτικά, πρόκειται για την τάση ενός ή περισσότερων ανθρώπων να συμπεριφέρονται επιθετικά σε κάποιον συνάδελφό τους – συχνά υφιστάμενό τους- με σκοπό να εκφοβίσουν, να απαξιώσουν και να ευτελίσουν είτε το ίδιο το άτομο είτε και το υπόλοιπο προσωπικό, ώστε να ελέγξουν και να υποτάξουν τα συναισθήματά του. Η ψυχολογική αυτή κακομεταχείριση μπορεί να γίνεται λεκτικά, ακόμα και μη λεκτικά, διαθέτοντας πολλές μορφές.
Μορφές εργασιακού εκφοβισμού
- Κατηγορεί το θύμα για λάθη που ποτέ δεν έκανε.
- Κοιτάζει τον στόχο του επίμονα ή άγρια με σκοπό να τον εκφοβίσει με μη λεκτικό τρόπο.
- Υποτιμά τις σκέψεις, προτάσεις, ακόμα και συναισθήματα του θύματος χρησιμοποιώντας διάφορους χαρακτηρισμούς.
- Η διάθεσή του αλλάζει χωρίς προφανή λόγο, βγαίνοντας εκτός ελέγχου μπροστά στην ομάδα.
- Ασκεί σκληρή και επαναλαμβανόμενη κριτική στο θύμα, αποφεύγοντας συστηματικά να τον επιβραβεύσει ή να δείξει ικανοποίηση ακόμα και σε υποδειγματική δουλειά.
- Φωνάζει στον στόχο του μπροστά στους συναδέλφους του, με σκοπό να τον ταπεινώσει.
- Τον σχολιάζει εν αγνοία του στην υπόλοιπη ομάδα, ενθαρρύνοντας τους συναδέλφους του να τον απομονώσουν είτε φυσικά είτε κοινωνικά.
- Οικειοποιείται δουλειά του στόχου του, ώστε οι έπαινοι να αποδοθούν στον ίδιο.
- Επηρεάζει τη διαδικασία αξιολόγησης, μεταφέροντας ψευδείς πληροφορίες για το θύμα ή την απόδοσή του στην εργασία του.
- Χαρακτηρίζει τον στόχο απείθαρχο ή ανίκανο, επειδή δεν υπάκουσε ή δεν εφήρμοσε αυθαίρετες και μη σαφείς εντολές του.
- Εκδικείται το θύμα του όταν εκείνο εκφράσει ένα παράπονο.
- Κατηγορεί ή εμπαίζει τον στόχο του με αφορμή το φύλο, την εμφάνιση, την κοινωνική θέση, κάποια σωματική δυσλειτουργία κλπ.
- Αναθέτει στο θύμα του μη επιθυμητή εργασία με σκοπό την τιμωρία.
- Σαμποτάρει τη συνεισφορά του στόχου σε μια ομαδική προσπάθεια.
- Επιδιώκει συστηματικά να κάνει το θύμα του να παραιτηθεί, με την προσπάθεια αυτή να μη διακόπτεται από τον εργοδότη.
- Έχει μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από τον στόχο του με σκοπό να τον απομονώσει ή να υποβιβάσει τη δουλειά του.